Μόλις λίγα χρόνια πριν...

(από το βιβλίο «Μπίλι Χόλιντεϊ» της Sylvia Fol, εκδ.Κασταλία)

"Ένα μαρτιάτικο απόγευμα του 1939, ο Άμπελ Μίροπολ, νεαρός καθηγητής σχολείου, γνωστότερος με το όνομα Λιούις Άλαν, έρχεται να προτείνει στον Μπάρνεϊ Τζόζεφσον ένα ποίημα που μελοποίησε.

("Southern trees bear strange fruit,
Blood on the leaves and blood at the root,
Black bodies swinging in the southern breeze,
Strange fruit hanging from the poplar trees.

Pastoral scene of the gallant south,
The bulging eyes and the twisted mouth,
Scent of magnolias, sweet and fresh,
Then the sudden smell of burning flesh.

Here is fruit for the crows to pluck,
For the rain to gather, for the wind to suck,
For the sun to rot, for the trees to drop,
Here is a strange and bitter crop." )

«Σκέφτηκα την Μπίλι Χόλιντεϊ», διευκρινίζει ο Λιούις Άλαν.
O τίτλος του ποιήματος είναι Strange Fruit. Οι στίχοι αφήνουν τον Τζόζεφσον μ’ ανοιχτό το στόμα. Μιλάει για κάτι περίεργα φρούτα στο Νότο. Το ποίημα αναφέρεται μεταφορικά σ’ ένα λιντσάρισμα, όπου βασανισμένοι μαύροι με παραμορφωμένο στόμα και βγαλμένα μάτια κρέμονται από ένα σκοινί που είναι δεμένο σε δέντρο. Η σκηνή θυμίζει αναπόφευκτα μια τρομερή φωτογραφία της δεκαετίας του ’30.

Η Μπίλι διστάζει στην αρχή, διότι αυτά τα λόγια δεν έχουν καμία σχέση με τα ερωτικά τραγούδια του ρεπερτορίου της...
Το πρώτο βράδυ που η Μπίλι συνειδητοποιεί πραγματικά τη σημασία του Strange Fruit, θα το τραγουδήσει με τόση συγκίνηση, που δάκρυα θα κυλήσουν στα μάγουλά της. Η επίδρασή του στο κοινό θα είναι τεράστια. Το Strange Fruit θα είναι το τραγούδι-σταθμός του Καφέ Σοσάιετι και θα μια δώσει νέα λάμψη στην καριέρα της Μπίλι Χόλιντεϊ. Για πρώτη φορά, αυτό το τραγούδι αναφέρεται χωρίς διφορούμενα στο ζήτημα της ρατσιστικής βίας… Είναι το πρώτο αμερικάνικο «protest song»(τραγούδι διαμαρτυρίας) που έχει μήνυμα και που η επίδρασή του θα έχει διάρκεια.
Η Μπίλι ερμηνεύει κάθε βράδυ το Strange Fruit στο τέλος του προγράμματος. Διακόπτεται το σερβίρισμα των πελατών, απαιτείται ησυχία, τα φώτα χαμηλώνουν και μόνο το πρόσωπό της λάμπει μέσα σε ένα φωτεινό κύκλο...
Τα τελευταία λόγια, «It is a strange and bitter crop!», μάλλον απαγγέλλονται παρά τραγουδιούνται. Κι η τελευταία λέξη είναι μια άγρια κραυγή που παγώνει το ακροατήριο. Η Μπίλι χαμηλώνει το κεφάλι. Απόλυτο σκοτάδι. Κι έπειτα το φως ανάβει ξανά, με άδεια τη σκηνή. Δεν θα τραγουδάει τίποτε άλλο μετά το Strange Fruit....
Ένα βράδυ που κρίνει ότι το κοινό δεν την προσέχει τόσο όσο θα έπρεπε, σταματά στη μέση και σηκώνει το φόρεμά της για να επιδείξει το γυμνό πισινό της μπροστά στο άναυδο ακροατήριο. Μέγιστη πρόκληση. Αν δεν σας αρέσει αυτό που τραγουδώ, ορίστε αυτό που σας αξίζει...kiss my ass. "

Το χρώμα του δέρματός σου δεν δείχνει υποχρεωτικά πώς σκέφτεσαι. Το φύλο σου μπορεί και να μην σημαίνει τίποτα για τις ιδέες και τις αντιλήψεις σου. Αυτό όμως που συμβαίνει αυτόν τον καιρό στην Αμερική με αφορμή τις αμερικάνικες εκλογές είναι κάτι που μόνο σε αυτήν την χώρα θα μπορούσε να συμβεί. Την ικανή για το χειρότερο - καλά στην Ελλάδα μόνο για αυτά μιλάμε από άγνοια, από κόλλημα ντεκεμ προοδευτικό (ντεμεκ γιατί μόνο προοδευτικός δεν είναι ο αντιαμερικανισμός μας), θα σε γελάσω - αλλα και για το καλύτερο. Πριν από λίγα μόλις χρόνια στην χώρα όπου οι μαύροι δεν μπορούσαν να έχουν ούτε στο ελάχιστο τα ίδια δικαιώματα με τους λευκούς. Όπου η Μπίλι Χολιντέι όταν τελείωνε το τραγούδι της κλειδωνόταν σε μια μικρή αποθήκη μέχρι να βγει να πει το επόμενο τραγούδι της - τραγουδούσε για λευκούς αλλα δεν μπορούσε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι, ούτε καν στον ίδιο χώρο με αυτούς. Όπου τα λευκά παιδιά τότε μεγάλωναν, η σημερινή τρίτη ηλικία σήμερα στις Η.Π.Α., χωριστά από τα παιδιά με "αλλο χρώμα". Όπου μεγάλοι φωτογραφίζονταν με καμάρι και όχι με ντροπή μπροστά σε τέτοια φρίκη, την θεωρούσαν φυσιολογική και δικαιολογημένη ίσως, όπως τώρα άλλοι θεωρούν επίσης φυσιολογικό και δικαιολογημένο να κρίνουν ακόμα τους ανθρώπους από το χρώμα του δερματος ή την εθνικότητα και τη χώρα από την οποία προέρχονται τι να πεις...
Και τώρα λίγα χρόνια μετά αν το καλοσκεφτείς, ετοιμάζονται να αλλάξουν, ίσως, σελίδα. Αυτό δεν ξέρω αν είναι αλλαγή πολιτικής και πολιτικών, αλλαγή πολιτική όμως και κουλτούρας και νοοτροπίας είναι. Μεγάλο βήμα για έναν κόσμο που αλλάζει. Σε έναν κόσμο που αλλάζει στα μικρά και τα μεγάλα συνέχεια