Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2012

ανοίγεις τα παράθυρα

Σαν να μπαίνεις σε ενα σπίτι που εχεις να ανοίξεις καιρό. Ετσι νιώθω. Ανοίγεις τα παραθυρα να μπει καινουριος αερας, ανοίγεις τις ντουλαπες να φυγει ο παλιός αερας που στριφογυριζε τόσον καιρό στριμωγμένος. Καθαρίζεις, συμμαζευεις, χαζευεις. Μετα απο τόσον καιρό που ελειπε η σχεδόν καθημερινότητά σου εδω, καποια πραγματα σου φαίνονται γλυκα γνωριμα, άλλα θελεις να τα αλλάξεις.
Καλύτερα να μην υποσχεθω πως τωρα, απο δω και περα θα μπαίνω πιο συχνα. Θα ανοίγω τα παραθυρα, θα σας λέω, θα μου λέτε. Καλύτερα απλώς να το κάνω.
Είχα μαλλον τους λόγους μου που απομακρυνθηκα. Το ευκολο που μπορώ να πω είναι πως με τραβηξε το facebook, είναι εν μερει αλήθεια αλλά δεν είναι όλη η αληθεια. "Μακάρι να ήταν τόσο απλό", που λεει κι ενα τραγούδι. Καποια πραγματα θελουν απλώς τον χρόνο τους. Όπως όταν θελεις τον χρόνο σου να ξεχασεις και να θυμηθεις, για παραδειγμα.
Ευχαριστω για τα προσωπικά e mail που μου στείλατε όσοι δεν επικοινωνούμε αλλιώς παρα μόνο στο blog, όσοι δεν μπορείτε λόγω ωρας δουλειας ή συνθηκων να ακουτε την εκπομπή και δεν θελατε να χαθουμε. Κι εγω δεν το θελω. Και πριν με πιασουν τα χαζοσυναισθηματικά μου που λεω κι εγω όταν με κοροϊδευω, ας το κλείσω αυτό το μικρό κειμενακι. Σας πεθυμησα. Καληνυχτα και τα λεμε, ναι, συντομα.


Παρασκευή 24 Αυγούστου 2012

ενα μυθο θα σας πω...

Χθες το μεσημέρι περιμένοντας στην σταση για να παω στο σπίτι κι όσο το αστικό αργουσε διαβαζα διαφορα χαρτακια κολλημενα πανω στις λαμαρίνες της στασης που έγραφαν ό,τι φανταζεται ο νους του ανθρωπου.
Ενα απο αυτα είχε την περιβόητη "δήλωση" του Κίσινγκερ, (συνοδευμένη με συνθηματα του τυπου "δεν θα μας νικησεις ποτέ Κίσινγκερ", "η Ελλαδα ποτε δεν θα πεθανει" κ.ο.κ.) στην οποία μαλλον ακόμα καποιοι επιμενουν και η οποία δεν υπηρξε απλώς ποτέ. Η συγκατοίκησή μας με τους μύθους είναι απο αστεία έως επικίνδυνη, εδώ και χρόνια.
Αφορμής δοθείσης κείμενο του Νίκου Σαραντακου για την δήλωση Κίσινγκερ που δεν εγινε ποτέ: http://sarantakos.wordpress.com/2009/11/12/kisinger1/
συμπληρωμένο εδώ: http://sarantakos.wordpress.com/2010/03/22/kisinger2/
και άλλο κείμενο για τη "γνωστή μπαρούφα για την ανθελληνική δήλωση Κίσινγκερ" κι εδώ επισης: http://www.sarantakos.com/language/kissinger.html

Δευτέρα 6 Αυγούστου 2012

πέντε εννιά σαρανταπέντε

Τεσσερα και πεντε εννιά, πεντε εννιά σαρανταπεντε... να τα έφτασαν. Ωραίος αριθμός.
Γενεθλια σήμερα των σαρανταπεντε μου χρόνων.
Απο το πρωί μου λετε, μου γράφετε τις ευχες σας. Με συγκίνησαν, μου έδωσε μεγάλη χαρα και δύναμη κι ενα τεραστιο χαμόγελο η αγάπη σας. Ένιωσα πολύ όμορφα. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!

Πεντε - δεκα - δεκαπεντε - είκοσι - εικοσιπεντε -τριάντα - τριανταπέντε - σαράντα - σαρανταπεντε, αυτα τα έζησα, μπροστα τώρα για όσα έρχονται. Βήμα, βήμα, όπως παντα.




(https://www.facebook.com/photo.php?fbid=332848576806967&set=a.108818232543337.17491.100002454830962&type=1&theater&notif_t=like)

Σάββατο 7 Ιουλίου 2012

"Τελικά, είναι εφτά τα φωνήεντα;"

"Ένας καινούργιος γλωσσικός μύθος διαδίδεται στο ελληνικό Διαδίκτυο τα τελευταία δύο εικοσιτετράωρα με την ταχύτητα πυρκαγιάς σε ξερόχορτα. Όπως φαίνεται, από σκοτεινούς κύκλους εξυφαίνεται ένα ακόμα σχέδιο με στόχο την αλλοίωση της ελληνικής γλώσσας, ή τουλάχιστον έτσι «αποκαλύπτει» σε ένα άρθρο που έχει τίτλο «Η ελληνική γλώσσα πρέπει να μείνει ανέπαφη», το οποίο έσπευσαν να αναδημοσιεύσουν ένα σωρό ιστολόγια, πολλά από αυτά πολυσύχναστα."
Νίκος Σαραντακος εξηγεί, αναλύει τι ακριβώς συμβαίνει. Το περίμενα πώς και πώς το κείμενό του, για μια ακόμη φορά.



Όλο το κείμενο ("Τελικά, είναι εφτά τα φωνήεντα;") του Νίκου Σαραντακου, στο ιστολόγιό του, εδώ: http://sarantakos.wordpress.com/2012/07/06/grammatik/

Συγγνώμη που θα γίνω κακιά, αλλα βαρεθηκα πια τους ξερόλες που όλο λενε πως απο κάτι κινδυνευουμε, και οι ίδιοι δεν εχουν διαβασει τίποτα απο όσα υποτίθεται προασπίζονται (π.χ. εδώ την γραμματική Τριανταφυλλίδη).
Επίσης, βαρεθηκα να ακούω απο σοβαρους ανθρώπους υπερβολές και ανοησίες του τυπου η ελληνική είναι η αρχαιότερη γλώσσα στον κόσμο και ηλίθιους μύθους όπως αυτα που υποτιθεται πως είπε ο Κίσιντζερ καποτε εναντίον των Ελλήνων και της γλώσσας μας.
Σε αυτό το ψυχιατρείο δεν θελω να μπω, ουτε για επισκεψη...

Υ.Γ. Η κυρία, δυστυχώς δασκάλα, που έγραψε τις ανοησίες που διαδόθηκαν με "ταχυτητα φωτός" στο διαδίκτυο είναι σίγουρη ότι μπορεί να διδαξει με επιστημονική σοβαρότητα και την απαιτουμενη επαρκεια που χρειαζεται στο σχολείο;

Παρασκευή 29 Ιουνίου 2012

«Αν τα παιδιά δε χαίρονται στο σχολείο έχουμε αποτύχει»



Ο 27χρονος Άγγελος Πατσιάς είναι δάσκαλος από τη Δράμα. Πριν δύο χρόνια του ήρθε μετάθεση σε ένα τετραθέσιο δημοτικό σχολείο κάπου στο ορεινό Ρέθυμνο, τον Φουρφουρά. Άρχισε να το ψάχνει στους χάρτες. Αντί όμως να γκρινιάζει για τη «δυσμενή», πήγε και δημιούργησε εκεί το «σχολείο της φύσης και των χρωμάτων». Η εκπαιδευτική τηλεόραση που έφτιαξαν οι μαθητές του, η περίφημη Φουρφουράς TV, τα μαθήματα επιλογής, θέατρο, φωτογραφία, ρομποτική είναι λίγα μόνο από τα καινοτόμα στοιχεία που εισήγαγε εκεί! Στο τέλος της ομιλίας του στο TEDxThessaloniki καταχειροκροτήθηκε από ένα κατάμεστο και όρθιο Ολύμπιον. Τα σχόλια στο hash tag του twitter TEDxThess διθυραμβικά. Ίσως γιατί ήταν ένα από τα καλύτερα παραδείγματα «του θάρρους για δημιουργία».
 "Άγγελε, ποιά είναι τα διαφορετικά πράγµατα που κάνατε εκτός αναλυτικού προγράµµατος στο «σχολείο της φύσης και των χρωµάτων», στο δηµοτικό σχολείο του Φουρφουρά;
 Ένα είναι η εκπαιδευτική τηλεόραση, ο Φουρφουράς TV. Τα παιδιά παίρνουν το ρόλο του ρεπόρτερ, κάνουν τις δικές τους εκποµπές και µέσα από αυτές διδάσκονται και διδάσκουν δύσκολες έννοιες (π.χ. φυσικής).  Είναι ένα µέσο για να επικοινωνούν µε τα υπόλοιπα παιδιά του Ρεθύµνου, της Ελλάδας, της Ευρώπης. Είναι ένας τρόπος να ακουστεί η φωνή τους, να φύγει από τα αποµονωµένα σύνορα του χωρίου. Επίσης τα µαθήµατα επιλογής. Τα παιδιά διδάσκονταν θέατρο, φωτογραφία, ροµποτική, από εµάς βάση των γνώσεων και των ενδιαφερόντων µας. Επιπλέον, αλλάξαµε τη µορφή των τάξεων. Θέλαµε να διαµορφώσουµε τις τάξεις σαν παιδικό δωµάτιο µε καναπέδες, χαλιά και πολύχρωµους τοίχους. Σηµαντικοί είναι και οι βοτανόκηποι, τα περιβόλια για κάθε τάξη, τα θερµοκήπια. Στόχος µας να πετύχουµε µια σχετική αυτοδιαχείριση µε αυτά τα προϊόντα, για να µπορέσουµε να ταΐζουµε εµείς τους µαθητές µας, να µην έχουµε τα προβλήµατα της κρίσης. Ίσως να πουλήσουµε και κάποια προϊόντα για να βγάλουµε τα έξοδα του σχολείου, να µην έχουµε ανάγκη κάποια κονδύλια. Επίσης ξεκινήσαµε συνεργασία µε τα κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του νοµού. Κατασκηνώνουµε έξω, κάνουµε το µάθηµα βιωµατικά στη φύση και αυτό µας αρέσει. Τέλος φτιάξαµε ένα δίκτυο µε άλλα ορεινά σχολεία της Κρήτης, το σχολικό δίκτυο των Ορέων. Με έψιλον, έτσι; (γέλια). Μακάρι αυτό να γενικευτεί σε όλη την Ελλάδα. Θέλουµε τα παιδιά από µικρά να συνεργαστούν, να φτιάξουν έναν σχολικό συνεταιρισµό, να ανταλλάξουν απόψεις, κυρίως να αποκτήσουν ένα κοινό κώδικα, γιατί τα χωριά της Κρήτης έχουν κλειστά όρια. Οι µπαµπάδες και οι παππούδες τους δεν είχαν φροντίσει να συνεργαστούν σε κάποια πράγµατα.  
  


[...]Οι δηµόσιοι λειτουργοί όπως οι δάσκαλοι έχουν δεχθεί αρκετή κριτική τα τελευταία χρόνια. Τι σκέφτεσαι για αυτό;
 Θεωρώ ότι το επάγγελµα του δασκάλου έχει δεχθεί πολλά πλήγµατα και  αρκετή κακή κριτική. Σίγουρα σε κάθε επάγγελµα υπάρχουν άνθρωποι που δεν λειτουργούν σωστά. Πιστεύω ότι οι δάσκαλοι πλέον λειτουργούν ως εθελοντές αν κρίνουµε από το µισθό και τις συνθήκες εργασίας τους. Δεν µ’ αρέσει που ο εργοδότης µας δε µας εκτιµά και µας το δείχνει. Ευτυχώς υπάρχει εκτίµηση από τις κοινωνίες που εργαζόµαστε.
 Ένας δάσκαλος καλείται να παίξει πολλούς ρόλους κατά τη διάρκεια της ηµέρας: ψυχολόγος, οικογενειακός σύµβουλος, παιδαγωγός, υδραυλικός, µαραγκός. Εµείς το ευχαριστιόµαστε αυτό. Διαφοροποιεί την κάθε µέρα. Καλό  όµως είναι να µην επηρεάζεται η κοινή γνώµη από αυτά που λέγονται για το επάγγελµα γιατί ουσιαστικά µας εµπιστεύονται τα παιδιά τους. Πρέπει να µάς έχουν σε εκτίµηση, γιατί χειριζόµαστε ό,τι πιο εύπλαστο έχει η ελληνική κοινωνία. Δυστυχώς δεν τα καταφέρνουν όλοι καλά µε αυτό. Αλλά προσπαθούµε.


Ποια είναι τα παράπονα σας απ΄ το Υπουργείο Παιδείας;
 Από το Υπουργείο Παιδείας δεν έχουµε πλέον παράπονα, γιατί έχουµε σταµατήσει να περιµένουµε κάτι. Είµαστε µόνοι µας και είµαστε καλά. Με ενοχλεί βέβαια το επίπεδο της διαβίωσης των εκπαιδευτικών, στο οποίο µας έχουν οδηγήσει. Δεν µε απασχολεί όµως το γεγονός ότι µας έχουν αφήσει στην ησυχία µας. Νοµίζω ότι αν µας αφήσουν κι άλλο στην ησυχία µας η εκπαίδευση θα πάει καλύτερα. "


όλη η συνέντευξη εδώ:
Περιοδικό Υποβρύχιο - Άγγελος Πατσιάς - «Αν τα παιδιά δε χαίρονται στο σχολείο έχουμε αποτύχει» - Τεύχος 64


Τρίτη 19 Ιουνίου 2012

Ελευθερία και δέσμευση

Μια παλιά και συνεχιζόμενη συζήτηση αντιπαραθέτει δύο απόψεις για τη δέσμευση μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και για τα όρια της ελευθερίας. Σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, όπως την ερμήνευσε ο Πασκάλ, ό,τι μας προτρέπει να δεσμευτούμε με επίγεια πρόσωπα και πράγματα είναι «κακό», γιατί μας εμποδίζει είτε να υπηρετήσουμε τον Θεό (αν τον γνωρίζουμε), είτε να τον αναζητήσουμε (αν τον αγνοούμε). Ο ίδιος ο Πασκάλ ήταν στοργικός προς τους συγγενείς του, αλλά απέφευγε τη «δέσμευση», την εξάρτηση, την υπερβολική οικειότητα. Και επέκρινε την αδελφή του επειδή παρασυρόταν από ανθρώπινα, «υπερβολικά ανθρώπινα» συναισθήματα. «Είναι ανώφελο να δενόμαστε με τους άλλους, ακόμα κι αν αυτό συμβαίνει με ευχαρίστηση και με τη θέλησή μας. Θα πρόδιδα εκείνους στους οποίους θα επέτρεπα να γεννηθεί αυτή η επιθυμία: δεν είμαι ο σκοπός κανενός και δεν έχω με τι να τους ικανοποιήσω», έγραψε ο Πασκάλ.
Σύμφωνα όμως με την ανθρωπιστική ιδεολογία του Ρουσό, ο άνθρωπος είναι νόμιμος σκοπός του ανθρώπου και η δέσμευση (η επιθυμία για δέσμευση, η τάση για δέσμευση, η απόλαυση από τη δέσμευση) είναι έμφυτη στον άνθρωπο. Από την άλλη, ο Ρουσό παραδεχόταν: «Κάθε δέσμευση είναι σημάδι ανεπάρκειας: αν ο καθένας από μας δεν είχε ανάγκη από τους άλλους, δεν θα σκεφτόταν να ενωθεί μαζί τους». Ομως έτσι είμαστε. Γεννιόμαστε ανεπαρκείς και πεθαίνουμε ανεπαρκείς. Κινούμαστε από το βλέμμα των άλλων -από την επιδοκιμασία τους- και αναζητούμε το συμπλήρωμα που μας λείπει. Μάλιστα, λόγω του ότι ο άνθρωπος έρχεται στον κόσμο με αυτή την εκ γενετής ανεπάρκεια, έχει ανάγκη να λαμβάνει ενδείξεις σεβασμού και να δεσμεύει την καρδιά του, έγραφε ο Ρουσό. Πράγματι, κάθε δέσμευση περιορίζει την ελευθερία, αλλά η απόλυτη ελευθερία δεν αποτελεί ιδεώδες.
Η αναμφισβήτητη αξία της δέσμευσης δεν σημαίνει βεβαίως ότι πρέπει να δεχόμαστε παθητικά ή να εξυμνούμε όλες τις δεσμεύσεις που επιβάλλονται στο άτομο από την παιδική του ηλικία, να θεωρούμε υποχρεωτική τη σύμπνοια με την οικογένεια, τη φυλή, το έθνος, την παρέα, το πολιτικό κόμμα. Γιʼ αυτό πολύτιμες είναι οι σχέσεις που εξαρτώνται από την επιλογή μας, από την ελεύθερη βούλησή μας. Από την άλλη, η απόλυτη ανεξαρτησία, η απουσία κάθε υποχρέωσης και δέσμευσης είναι πηγή ψυχικής και κοινωνικής αταξίας: η απεριόριστη ελευθερία δεν είναι ούτε στόχος της ανθρώπινης ύπαρξης, ούτε αφετηρία της. Επιπλέον, η ανάπτυξη της ευφυΐας είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της κοινωνίας. Η ανθρώπινη φύση είναι εξόχως επικοινωνιακή. Ο άνθρωπος έχει την ανάγκη της συναισθηματικής δοσοληψίας. Ολα στη ζωή του εξαρτώνται από την αμοιβαιότητα - αν είμαι παιδί, χρειάζομαι έναν τουλάχιστον γονέα· αν αρρωστήσω, χρειάζομαι έναν τουλάχιστον γιατρό. Οι ανθρώπινες ανάγκες καλύπτονται από ανθρώπους και επειδή καλύπτονται από ανθρώπους οδηγούν αναπόφευκτα σε δεσμεύσεις χρωματισμένες από αγάπη, εμπιστοσύνη, εξάρτηση, προσδοκία.
 
Αν πρέπει να αναζητήσουμε ένα ιδεώδες προς το οποίο τείνει η προσωπική ζωή, μάλλον θα καταλήξουμε ότι ψάχνουμε περισσότερο την αγάπη παρά την ελευθερία. Αλλωστε η ιδέα «κάνω ό,τι θέλω», που φαίνεται να είναι η κυρίαρχη ιδέα της εποχής, είναι νοσηρή επειδή δεν μπορεί να εφαρμοστεί και επειδή υποδεικνύει συναισθηματικό κενό. Δεν κάνουμε «ό,τι θέλουμε»· προσπαθούμε να κάνουμε το πλησιέστερο στο «ό,τι θέλουμε», κάτι που να επιτρέπεται κοινωνικά και να μην προσβάλλει την ελευθερία και τα αισθήματα των άλλων. Το μεγάλο στοίχημα της ανθρώπινης ζωής είναι η ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία και στη δέσμευση, στην ατομικότητα και στον σεβασμό της κοινότητας, στη συναισθηματική ανεξαρτησία και στην υπευθυνότητα.
 (κείμενο της Σώτης Τριανταφύλλου, δημοσιευμενο στο περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ)

Σάββατο 9 Ιουνίου 2012

Ζωρζ Σαρή



Πόσα αγαπημένα βιβλία, πόσοι ήρωες ζωντανεψαν στις λεξεις της, πόσες ιστορίες της με εκαναν να γελαω τρανταχτα, να κλαιω με λυγμους, να λεω αυτα δε γίνονται. Μετά όμως εμαθα πως ναι, όχι μόνο γίνονται αλλά και τα είχε ζήσει όλα η ίδια, μικρό κορίτσι, νεα κοπελα, μεγαλη γυναίκα στην Αθηνα, στο Παρίσι, στην κατοχή, στον εμφύλιο, στα χρόνια που ήρθαν μετα... Η Ζωρζ Σαρρή, αγαπημένη των παιδικών και εφηβικών μας/μου χρόνων, πεθανε, αυτήν την σελίδα δεν ηθελα να την διαβασω... Μα μέσα στη ζωή δεν είναι κι ο θανατος; Ναι, έτσι είναι σίγουρα. Και συτό ανάμεσα σε τόσα άλλα μας έμαθε μεσα απο τα βιβλία της. Κι αυτό ανάμεσα σε τόσα πολλα το έζησε η ίδια με την μεγαλυτερη απώλεια που μπορεί να ζήσει άνθρωπος στη ζωή του. Καλό ταξίδι, καλή ανάπαυση, όπως τόσο σοφα λενε οι παλιοί, αγαπημένη Ζωρζ Σαρή.

Βιογραφικό
Η Ζωρζ Σαρή είχε γεννηθεί το 1925 στη Αθήνα από Γαλλίδα μητέρα και Έλληνα πατέρα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής κι ενώ άρχισε να φοιτά στη Δραματική Σχολή του Δημήτρη Ροντήρη, συμμετείχε στην Αντίσταση και στην ΕΠΟΝ. Το 1947 έφυγε στο Παρίσι, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον Αιγυπτιώτη χειρούργο Μάρκελλο Καρακώστα, και απέκτησαν δύο παιδιά. Στο Παρίσι παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής, στη σχολή του Σαρλ Νιτλέν. Το 1962 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου συνέχισε να παίζει στο θέατρο και στον κινηματογράφο.
Η συγγραφική της καριέρα άρχισε το 1969 με το Θησαυρό της Βαγίας, ένα μυθιστόρημα που ξεκίνησε σαν παιχνίδι με τα παιδιά της και τους φίλους τους. Στη συνέχεια ασχολήθηκε ενεργά με μυθιστορήματα για παιδιά και εφήβους, νουβέλες, θεατρικά παιδικά έργα και ιστορίες για μικρά παιδιά. Επίσης, μετέφρασε πολλά βιβλία από τα γαλλικά.


Σχεδόν πλήρης εργογραφία-βιβλιογραφία της
Ο Θησαυρός της Βαγίας (1969)
Το Ψέμα (1970)
Όταν ο Ήλιος… (1971)
Το γαϊτανάκι (1973)
Κόκκινη κλωστή δεμένη… (1974)
Τα γενέθλια (1977)
Τα στενά παπούτσια (1979)
Ο Φρίκος ο Κοντορεβυθούλης μου (1980)
Η σοφή μας η δασκάλα (1982)
Οι νικητές (1983
Η κυρία Κλοκλό (οκτώ βιβλία) (1986-1987)
Τα Χέγια (1987)
Το τρακ (θεατρικό, 1988)
Ο Τοτός και η Τοτίνα (οκτώ βιβλία, 1988 - 1990)
Η αντιπαροχή (1989)
Το παραράδιασμα (1989)
Κρίμα κι άδικο (1990)
Nινέτ (1993)

Ο Αρλεκίνος (1993)
Η Πολυλογού (1993)
Zoυμ (1994)
E.Π. (1995)
Μια αγάπη για δύο [με την Αργυρώ Κοκορέλη] (1996)
Ο Χορός της ζωής (1998)
Σοφία (2000)
Κλειστά Χαρτιά [με την Μελίνα Καρακώστα] (2001)
Ο Κύριός μου (2002)
Τότε... (2004)
Γράμμα από την Οδησσό (2005)
Ο φαντασμένος και άλλα παραμύθια [με την Μελίνα Καρακώστα] (2005)
Άλλοι καιροί, άλλα παιδιά [με την Άλκη Ζέη] (2006)
Φιλαναγνωσία και σχολείο. Συλλογικό έργο (2008)
Το προτελευταίο σκαλοπάτι (2009)
Το κουμπί και μια βελόνα (2010)


Φιλμογραφία 
Το τελευταίο ψέμμα (1958)
Ο άνθρωπος του τραίνου (1958)
Έγκλημα στα παρασκήνια (1960)
Φαίδρα (1962)
Φεύγω με πίκρα στα ξένα (1964)
Προδοσία (1964)
Το μπλόκο (1965)
Το νησί της Αφροδίτης (1969)
Χάππυ νταίη [Happy day] (1976)
Ελευθέριος Βενιζέλος 1910-1927 (1980)
Γενέθλια πόλη (1987)




(Από την ταινία Ο Άνθρωπος του Τραίνου)





(Από την ταινία Έγκλημα στα Παρασκήνια)





(Από την ταινία "Ηappy Day")



Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Καλημεροξενάγηση στην έκθεση: "Μια ιστορία από φως, στο φως"




Την Κυριακή 10 Ιουνίου 2012, φίλοι και ακροατές της "Καλημέρας" θα ξεναγηθουμε στην εκθεση "Μια ιστορία από φως, στο φως"  στο Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης.

Η έκθεση, την οποία συνδιοργάνωσαν το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, παρουσιάζει την εξέλιξη των φωτιστικών μέσων από τη βυζαντινή περίοδο (4ος-15ος αι.) έως τις μέρες μας και αναπτύσσεται σε τέσσερις ενότητες :
- Φως εκ φωτιάς
- Ο φωτισμός στο Βυζάντιο
- Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών
- Η μεγάλη τομή
Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στην οικειοποίηση της φωτιάς, από τον άνθρωπο, ένα από τα ευεργετήματα της οποίας ήταν και ο φωτισμός, και στις τεχνικές αφής της φωτιάς που ανέπτυξε με την «τριβή ξύλων» ή την «κρούση πυριτόλιθων».
Η δεύτερη παρουσιάζει τα ταπεινά ή περίτεχνα φωτιστικά μέσα που αναπτύχθηκαν κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Η τρίτη ενότητα σημειώνει την παρουσία των λατρευτικών κτιρίων τριών θρησκειών στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης, τεκμήρια συμβίωσης τριών διαφορετικών κόσμων, του χριστιανικού, του εβραϊκού και του μουσουλμανικού, και εκτίθενται φωτιστικά σκεύη από την άσκηση της λατρείας τους.
Η τέταρτη ενότητα  παρουσιάζει τα φωτιστικά σκεύη της παραδοσιακής κοινωνίας με την χρήση και ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, αέριο), ενώ υπογραμμίζει τη μεγάλη τομή στην εξέλιξη των φωτιστικών μέσων με την επινόηση του ηλεκτρικού λαμπτήρα στο 2ο μισό του 19ου αι. και την ταχεία διάδοση του ηλεκτροφωτισμού.
Τέλος, μία  διαδραστική φωτιστική εγκατάσταση, που έχει στηθεί από την εικαστική ομάδα φωτισμού BEFORELIGHT, καλεί τον επισκέπτη να συνθέσει το δικό του φωτεινό γλυπτό.


Λεπτομέρειες και δηλώσεις συμμετοχής για την ξενάγηση αύριο στην εκπομπή.
[9.58fm της ΕΡΤ3, "Καλημέρα, όλη μέρα", 10-11 το πρωί, 95,8 στα fm, διαδικτυακή ακρόαση: http://tvradio.ert.gr/radio/liveradio/958.asp]

Για δηλώσεις συμμετοχής με ηλεκτρονικα μηνυματα: kalimera958@yahoo.gr, kalimera958fm@gmail.com

Ιστολόγιο Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης: http://www.lemmth.gr/c/portal_public/layout?p_l_id=1.2


Δευτέρα 14 Μαΐου 2012

μαμά




Χθες, που ήταν μια όμορφη ηλιόλουστη μερα, κι ηταν υπεροχα στη Μερα Μαγιου της Αμερικανικης Γεωργικής Σχολής, πολύχρωμα και χαρουμενα, χθες που πηγα εκεί με φίλες και συγγενείς που αγαπώ πολύ, χθες που ήταν η γιορτή της μητερας, που πηρα τηλεφωνο πρωί-πρωί για να ευχηθώ στη δική μου μαμα και να της πω για μια ακόμη φορα πόσο πολύ την αγαπώ, που μου είπαν τα δικα μου παιδια χρόνια πολλα, όλο αυτό το τραγουδι γυριζε στο μυαλό μου.
Σκεφτόμουν όσους εχασαν το μητρικό χαδι για παντα, το εχουν όμως ζήσει και είναι μεσα τους για παντα. Σκεφτόμουν κι εκείνους που δεν το έζησαν όσο έπρεπε ή και καθόλου και έτυχε ή δεν ετυχε, το εψαξαν ή φοβηθηκαν να το βρουν αλλού... ενα χαδι μητρικό ή σαν μητρικό...
Εχω ανθρωπο. Σπουδαίο πραγμα.

Πέμπτη 26 Απριλίου 2012

"My Rainbow Race"

Το διάβασα σήμερα στο facebook, σε μια ανάρτηση του Βασια Τσοκόπουλου.
"Ο δολοφόνος Breivik επιτέθηκε στη δίκη του στον συνθέτη Lillebjoern Nilsen, χαρακτηρίζοντάς τον μαρξιστή και στο τραγούδι του "Παιδιά του ουράνιου τόξου", το οποίο θεωρεί ότι κάνει πλύση εγκεφάλου στους τους νορβηγούς μαθητές. Σε απάντηση 40 χιλιάδες άνθρωποι, παρά τη βροχή, μαζεύτηκαν σε μια πλατεία του Όσλο, κοντά στο δικαστήριο και τραγούδησαν το τραγούδι. Μάθημα πολιτικής εγρήγορσης και ωριμότητας"
Απο εκεί η εικόνα:


και για να εχουμε περίπου και τον ήχο, το τραγούδι "Barn av Regnbuen" του Lillebjoern Nilsen (κυκλοφόρησε το 1973) είναι αυτό:





En himmel full av stjerner.
Blått hav så langt du ser.
En jord der blomster gror.
Kan du ønske mer ?
Sammen skal vi leve
hver søster og hver bror.
Små barn av regnbuen
og en frodig jord.

Noen tror det ikke nytter.
Andre kaster tiden bort med prat.
Noen tror at vi kan leve av
plast og syntetisk mat.
Og noen stjeler fra de unge
som blir sendt ut for å sloss
Noen stjeler fra de mange
som kommer etter oss

Si det til alle barna!
Og si det til hver far og mor:
Ennå har vi en sjanse
til å del e et håp på jord.



Το τραγούδι είναι η νορβηγική διασκευή του τραγουδιού "My Rainbow Race" (1971) του Pete Seeger



(Kάτω απο το τραγούδι σήμερα στο youtube καποιος σχολιάζει: "Norway has made this one of our national songs, translated into Norwegian and sung by Lillebjorn Nilsen. Tomorrow thousands of people will sing this song in the streets in connection with the trial of mass murderer Anders Bering Brevik.")

One blue sky above us
One ocean lapping all our shore
One earth so green and round
Who could ask for more
And because I love you
I'll give it one more try
To show my rainbow race
It's too soon to die.

Some folks want to be like an ostrich,
Bury their heads in the sand.
Some hope that plastic dreams
Can unclench all those greedy hands.
Some hope to take the easy way:
Poisons, bombs. They think we need 'em.
Don't you know you can't kill all the unbelievers?
There's no shortcut to freedom.

Go tell, go tell all the little children.
Tell all the mothers and fathers too.
Now's our last chance to learn to share
What's been given to me and you.


Πέμπτη 19 Απριλίου 2012

βαδιζουμε μαζί στον ίδιο δρόμο...





Σήμερα -ή χθες πρεπει να πω;- στην εκπομπή, λίγα λεπτα αφότου είχε παίξει αυτό το τραγούδι, μου τηλεφωνησε μια ακροάτρια. 
Μου ειπε μια δική της ιστορία. Ο άντρας της, τον οποίο έχασε ξαφνικά πολύ νεο, πολύ νεα κι η ίδια, αγαπημενο ζευγάρι, τόσα χρόνια μετα τον αγαπάει με τρόπο που τον νιωθεις μόνο δυο κουβεντες που λεει για αυτόν, άνθρωπος καλλιεργημενος, αγαπούσε εξίσου την κλασική μουσική και τη φωνη του Δημήτρη Μητροπανου. Είναι μια γνήσια λαϊκή φωνή, άκουσέ τον, της έλεγε, κι εκείνη δεν ενιωθε το ίδιο με αυτόν, απ' ο,τι καταλαβα. Όμως, μετα που τον έχασε κάθε που άκουγε τη φωνή του, αλλιώς μου το είπε την αίσθηση που μου άφησε σου γραφω, ήταν να σαν να ερχοταν αυτός δίπλα της.
Τόσα χρόνια στο ραδιόφωνο, πανω απο είκοσι πια, υπαρχουν συνομιλίες τηλεφωνικές, υπαρχουν λόγια αλλα και μικρές κινήσεις ακροατών και ακροατριών με τους οποίους ίσως δεν ετυχε να ξαναμιλησουμε ούτε και να γνωριστουμε ποτε κι όμως τα λόγια τους, όσα μου είπαν ή έκαναν κλείστηκαν στην καρδιά μου και δεν φευγουν.
Κι αυτα τα λόγια σήμερα, μπήκαν, βρηκαν την θεση τους και δεν θα φύγουν, το ξερω. Την ευχαριστώ.


Τα τραγούδια κι οι ζωές μας. Οι φωνές και οι ψυχές μας. 
"Βαδίζουμε μαζί στον ίδιο δρόμο...", την συνεχεια σήμερα δεν αντεχω να την πω. Αλλη μέρα.

Παρασκευή 13 Απριλίου 2012

Καλή Ανάσταση!

Πρώτα είδα στον τοίχο της Ελένης στο facebook το ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη

Τὰ δῶρα
Μίλτος Σαχτούρης 

Σήμερα φόρεσα ἕνα
ζεστὸ κόκκινο αἷμα
σήμερα οἱ ἄνθρωποι μ᾿ ἀγαποῦν
μιὰ γυναίκα μοῦ χαμογέλασε
ἕνα κορίτσι μοῦ χάρισε ἕνα κοχύλι
ἕνα παιδὶ μοῦ χάρισε ἕνα σφυρί

Σήμερα γονατίζω στὸ πεζοδρόμιο
καρφώνω πάνω στὶς πλάκες
τὰ γυμνὰ ποδάρια τῶν περαστικῶν
εἶναι ὅλοι τους δακρυσμένοι
ὅμως κανεὶς δὲν τρομάζει
ὅλοι μείναν στὶς θέσεις ποὺ πρόφτασα
εἶναι ὅλοι τους δακρυσμένοι
ὅμως κοιτάζουν τὶς οὐράνιες ρεκλάμες
καὶ μιὰ ζητιάνα ποὺ πουλάει τσουρέκια
στὸν οὐρανό

Δυὸ ἄνθρωποι ψιθυρίζουν
τί κάνει τὴν καρδιά μας καρφώνει;
ναὶ τὴν καρδιά μας καρφώνει
ὥστε λοιπὸν εἶναι ποιητής





Μετα, στην "ζαχαρη και άχνη" μια πορφυρή εικόνα κι ένα ποίημα


Φυσικά και θα σας φέρω
πορφυρό.
Τόσους άταφους νεκρούς
έχουμε.  
Μιαν αλήθεια
Και κάτι ακόμη
που δεν ορίζεται στα φανερά.

Φυσικά θα σας φέρω.
Τι φανταστήκατε;
Έτσι αξόδευτη
θ’ αφήσω τούτη την Άνοιξη;



Και παντα εκεί, παντα εδώ, το ποίημα του Δ. Σολωμου

Η ημέρα της Λαμπρής

Καθαρώτατον ήλιο επρομηνούσε
της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,
σύγνεφο, καταχνιά δεν απερνούσε
τ' ουρανού σε κανένα από τα μέρη.
Και από κει κινημένο αργοφυσούσε
τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ' αγέρι,
που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:
Γλυκειά η ζωή και ο θάνατος μαυρίλα.

[...]




Καλή Ανάσταση!

Τρίτη 10 Απριλίου 2012

Αγάπα τον πλησίον σου

«Και ποιος είναι ο πλησίον κύριε Βεργολιά;»

Το ερώτημα της 6ης Δημοτικού απαντήθηκε με αναπάντεχο τρόπο (μυστήριες γαρ οι βουλές του Κυρίου), εικοσιπέντε χρόνια μετά. Ο πλησίον ήταν τελικά ένα ζευγάρι συνταξιούχων που είχαν κολλήσει στις γραμμές του τρένου. Αναπάντεχη η απάντηση, όπως αντίστοιχα με αναπάντεχο τρόπο απαντήθηκε ένα ερώτημα που μπορεί να μην τέθηκε στον κ. Βεργολιά, αλλά είναι απολύτως βέβαιο ότι έχει επαναληφθεί χιλιάδες φορές σε σχολικές αίθουσες και κατηχητικά: «Ποιος ακολουθεί σωστά τη διδασκαλία του Ιησού, ποιος είναι τελικά ο καλός χριστιανός;»

Στο Κρυονέρι διαπιστώσαμε ότι οι καλοί χριστιανοί ήταν δύο μη χριστιανοί, δύο μουσουλμάνοι, «λαθραίοι», και χωρίς όνομα –γιατί σε αυτή τη χώρα οι μετανάστες δεν δικαιούνται να έχουν όνομα, όπως ακριβώς είναι πάντοτε ανώνυμοι το «παιδί με το μηχανάκι» και «η κοπέλα που σηκώνει τα τηλέφωνα». Ούτε λοιπόν αυτοί που έχουν πιάσει ονομαστικό στασίδι στην εκκλησία, ούτε οι θεοφοβούμενοι νοικοκυραίοι , ούτε οι ορθόδοξοι, παλιοί και νέοι. Δύο μετανάστες από το Πακιστάν ήταν, που θεώρησαν σκόπιμο να τζογάρουν τη ζωή τους (για να χάσουν στο τέλος), προσπαθώντας να σώσουν ένα ζευγάρι αγνώστων τους. Όχι γιατί είχαν να κερδίσουν κάτι από αυτό, αλλά γιατί θεώρησαν αυτονόητο να σταθούν σε αυτούς που βρέθηκαν δίπλα τους και τους είχαν ανάγκη. Κι ας μην ήταν αυτοί οι πλησίον Πακιστανοί και μουσουλμάνοι, αλλά Έλληνες και χριστιανοί∙ και ας έχουν ταπεινώσει οι Έλληνες τους Πακιστανούς με κάθε δυνατό τρόπο, δεκαπέντε χρόνια τώρα∙ και ας φωνάζουν οι υπουργοί των Ελλήνων ότι οι Πακιστανοί είναι εγκληματίες και γεμάτοι αρρώστιες. Για τους δύο καλούς χριστιανούς, που ήταν όμως μουσουλμάνοι, όλα αυτά τα «και ας» για τα οποία έγινε λόγος, δεν έπαιξαν κανένα ρόλο. Αυτό που είχε σημασία ήταν το «αμέσως» για τη σωτηρία των δύο γερόντων, των δύο πλησίον.

Προφανώς, οι δύο Πακιστανοί δεν ακολούθησαν την αλληλουχία των σκέψεων που οδηγεί στο επιβληθεί το ηθικό καθήκον στους εύλογους ανθρώπους δισταγμούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις ούτε σκέφτεσαι, ούτε ανακαλείς αυτά που έχεις διαβάσει. Πράττεις με ενστικτώδη τρόπο τα αυτονόητα σου, αυτά που σ’ έμαθαν από πολύ μικρό οι γονείς σου, σε μια μακρινή ή σε τούτη εδώ την κοντινή πατρίδα. Και προφανώς αυτό που είχαν μάθει οι δυο μετανάστες από πολύ μικροί, ήταν ότι πρέπει να βοηθάνε τον πλησίον που βρίσκεται σε ανάγκη. Έτσι φαίνεται να τους τα είχαν πει οι δικοί τους. Δεν είχε βρεθεί δηλαδή κανείς «μεγάλος» να τους διδάξει από μικρά παιδιά ότι πρέπει να κοιτάνε τη δουλειά τους και να μην μπλέκονται, ότι η ζωή είναι πόλεμος όλων εναντίον όλων.

Αγάπα τον πλησίον σου. Στην πόλη μας δεν έχουμε τζαμιά για να προσευχηθούν για τις ψυχές τους όσοι τους είχαν συναντήσει στη ζωή. Ούτε νεκροταφείο για να τους βάλουμε κατά πώς πρέπει και θα το ήθελαν κι οι ίδιοι. Γι’ αυτό σκέφτομαι τη Μεγάλη Παρασκευή που θα πάω στη δικιά μας την εκκλησία, να τους  ανάψω ένα κεράκι και να ζητήσω από τον Κύριο, όταν έρθει στα πράγματα, να μην ξεχάσει τους δύο Πακιστανούς που θυσίασαν τη ζωή τους για να σώσουν τους δύο Έλληνες γερόντους. Μπορεί  εγώ να είμαι άθεος και αυτοί οι δύο να ήταν μουσουλμάνοι, αλλά Κύριε μου σε μια χώρα που όλοι Σε επικαλούνται και κανείς δεν Σε φοβάται, αυτοί οι δύο αλλόθρησκοι, ξένοι και «λαθραίοι», έκαναν πράξη τη διδασκαλία Σου. Να τους θυμηθείς λοιπόν όταν έρθεις στα πράγματα. Δεν τους χρειάζονται βουνά από πιλάφια, ποτάμια από μέλι και χίλιες παρθένες να τους αγαπάνε. Τους αρκεί ένα μέρος να μην τους κυνηγάνε και να τους φωνάζουν με τ’ όνομα τους.

 To κείμενο είναι του Γιάννη Αλμπάνη, απο εδώ
 Το γεγονός στο οποίο αναφερεται εδώ

Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

καλή ακρόαση

Tι χαρα να ανακαλύπτεις κάτι ωραίο, κάτι δυνατό, να ακούς για πρώτη φορά ένα τραγούδι, μια φωνή που τραγουδα, δεν καταλαβαίνεις τι λεει κι όμως νιώθεις τα μάτια σου να βουρκώνουν. Δεν καταλαβαίνεις αλλα αισθάνεσαι.
Έτσι, λίγες ώρες πριν ακουσα, χαρη στον ανηψιό μου που μου έστειλε ενα βίντεο όπως κανει καποιες φορες,  δυο τραγουδίστριες απο το Ιραν, κουρδικής μαλλον καταγωγής, τις Marjan και Mahsa Vahdat.





Και αμεσως μετα, καθώς συχνα στο ίντερνετ το ένα σε πηγαίνει στο άλλο, άκουσα την μία απο τις δυο αδελφες, την Mahsa μαζί με τον αμερικανό μουσικό  Mighty Sam McClain να τραγουδουν αυτό




Και σαν να πατας πανω σε πετρες στο ποτάμι το επόμενο βήμα με πήγε εδώ




Το σωστό μαλλον θα ήταν να σας γραψω πολλά στοιχεία για τους καλλιτέχνες, αλλά αν περίμενα να μαζεψω, να συνταξω και να γραψω όλα αυτα τα στοιχεία θα αργούσα μια-δυο μέρες. Όμως εγώ ήθελα, αν το θελετε κι εσείς, να μοιραστώ μαζί σας αμέσως τη χαρά μου, αυτό που με άρπαξε απο το πρώτο-πρώτο άκουσμα. Και είπα, ας ακούσουμε μαζί και μετα σας υπόσχομαι θα ερθουν και τα λόγια και τα στοιχεία κι όλα. Όλα θα τα ψάξω, κι όλα θα τα γράψω. Μετά. Το τραγούδι, τα τραγούδια πρώτα.
Καλή ακρόαση.


Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

ένα, δύο, τρία, τεσσερα ποιήματα, λόγια, τραγούδια

Ένα, δύο, τρία, τέσσερα ποιήματα, λόγια, τραγούδια, εικόνες απο εδώ και απο εκεί σταλμένα


Διαβαζα χθες σε ενα δημοσίευμα που αναφερονταν στον θανατο του Αντόνιο Ταμπούκι ( 23 Σεπτεμβρίου 1943- 25 Μαρτίου 2012) πως ένα ποίημα του Φερνάντο Πεσσόα σταθηκε η αφορμή να συναντηθεί με το έργο του και στη συνεχεια να γίνει ενας από τους πρώτους μελετητές του Πεσσόα και μεταφραστής του στα ιταλικά. Και να γίνει η Πορτογαλία η δεύτερη πατρίδα του.
Η αρχή, ένα ποίημα.

"Το καπνοπωλείο"

Το ποίημα ξεκινάει έτσι


"Δεν είμαι τίποτα.
Ποτέ δεν θα ’μαι τίποτα.
Δεν μπορώ να θέλω να’ μαι τίποτα.
Πέρα απ’ αυτό, έχω μέσα μου τα όνειρα του κόσμου όλου.


Παράθυρα της κάμαράς μου,
μιας κάμαρας, στα εκατομμύρια του κόσμου, που κανείς δεν γνωρίζει ποια είναι
(κι αν την ήξεραν, τι θα ήξεραν;)
που βλέπει στο μυστήριο ενός δρόμου γεμάτου περαστικούς.

Σ’ ένα δρόμο απροσπέλαστο για όλες μου τις σκέψεις.
Πραγματικό, απίθανα πραγματικό, βέβαια, αβέβαια βέβαιο.
Με το μυστήριο των πραγμάτων κάτω από τις πέτρες και τα όντα,
με τον θάνατο που υγραίνει τους τοίχους και ασπρίζει τα μαλλιά των ανθρώπων.
Με το Πεπρωμένο που σέρνει την άμαξα των πάντων, μέσα από το δρόμο του τίποτα.

Σήμερα είμαι ηττημένος, λες και γνώρισα την αλήθεια.
Σήμερα είμαι διαυγής, λες και πρόκειται να πεθάνω.
Λες και η επαφή μου με τα πράγματα δεν ήταν μεγαλύτερη
απ’ το να πω ένα αντίο, αυτό το σπίτι κι αυτή η γωνιά του δρόμου να γίνονται
μια σειρά από βαγόνια, που αναχωρούν στο άκουσμα μιας σφυρίχτρας
που αντηχεί μέσα απ’ το κεφάλι μου,
και ένα τίναγμα των νεύρων κι ένα ράγισμα των οστών καθώς πηγαίνουν.

Σήμερα είμαι συγχυσμένος, σαν κάποιος που αναρωτήθηκε, ανακάλυψε και ξέχασε.
Σήμερα είμαι διχασμένος ανάμεσα στην πίστη μου,
στην εξωτερική πραγματικότητα του Καπνοπωλείου στην άλλη άκρη του δρόμου
και στην εσωτερική αλήθεια του αισθήματός μου, πως όλα δεν είναι παρά ένα όνειρο.

Απέτυχα σε όλα.
Μη έχοντας κανέναν σκοπό, ίσως πράγματι όλα να ήταν ένα τίποτα.
Γνωρίζοντας τι έχω,
γλίστρησα από το παράθυρο στο πίσω μέρος του σπιτιού,
κι ύστερα ξεχύθηκα στον κάμπο με προσδοκίες μεγάλες,
αλλά δεν βρήκα παρά δέντρα και χόρτα,
κι όταν υπήρχαν άνθρωποι δεν ήταν παρά ίδιοι μ’ όλους τους άλλους.
Απομακρύνομαι μ’ ένα βήμα απ’ το παράθυρο και κάθομαι στην καρέκλα. Τι πρέπει να σκεφτώ τώρα;

Πώς να ξέρω ποιος θα γίνω, εγώ που δεν γνωρίζω ποιος είμαι;
Να γίνω αυτός που πιστεύω πως είμαι; Αλλά πιστεύω τόσα πράγματα!
Κι υπάρχουν τόσοι που νομίζουν πως είναι το ίδιο ακριβώς πράγμα – δεν γίνεται!
Ιδιοφυής; Αυτή τη στιγμή,
εκατό χιλιάδες εγκέφαλοι ονειρεύονται πως είναι ιδιοφυείς, όπως κι εγώ,
κι η ιστορία δεν θα καταγράψει, ποιος ξέρει; ούτε έναν,
και τίποτα παρά κοπριά δεν θα απομείνει από τις μελλοντικές τους επιτυχίες.

Όχι, δεν πιστεύω σ’ εμένα.
Σε κάθε τρελοκομείο, υπάρχουν διαταραγμένοι τρελοί με τόσες πολλές βεβαιότητες!
Εγώ, που δεν έχω καμία βεβαιότητα, είμαι περισσότερο ή λιγότερο εχέφρων;
Όχι, ούτε καν σ’ εμένα.
Σε πόσες σοφίτες και μη-σοφίτες στον κόσμο,
δεν υπάρχουν αιθεροβάμονες της ευφυίας;
Πόσες εμπνεύσεις υψηλές και ευγενείς και διαυγείς
– ναι, αληθινά υψηλές, ευγενείς και διαυγείς –
και, ποιος ξέρει, ίσως εφικτές,
δεν θα αντικρίσουν ποτέ το φως του αληθινού ήλιου, μήτε θα ακουστούν από ανθρώπινα αυτιά;
...."

η συνέχεια εδώ όπου διαβασα όλο το ποίημα:
http://pteroen.wordpress.com/category/%CF%80%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%BF%CE%B1-pessoa-fernando/

/




Έψαχνα ένα τραγούδι της Lila Downs προχθές. Κι έπεσα πανω σε αυτό. Ένα βίντεο με ένα ποίημα του Τασου Λειβαδίτη και το τραγούδι La Llorona (Λα Γιορόνα) με την φωνη της μεξικάνας Λίλα Ντάουνς. Το έγραψα κι αλλού. Αληθινά το πιστεύω. Σκληρό ποίημα. Όσο κι αν εχεις αγαπήσει, όσο κι αν εχεις προδοθεί, όχι, τετοιες καταρες δε λες, αλλα αυτός που έκανε το βίντεο είναι μάγκας. Το συγκεκριμένο τραγούδι ταιριαζει απίστευτα με αυτό το ποίημα του Λειβαδίτη. La Llorona, είναι ενα γυναικείο πρόσωπο στη μυθολογία των Αζτέκων, η όμορφη Μαρία, μια γυναίκα που προδομένη και ατιμωμενη απο τον άντρα που αγαπησε και για χαρη του θυσίασε την ανεξάρτητη περηφάνια της κι εκείνος την ξε-αγαπησε τόσο απλά, τόσο ξεδιάντροπα, θυμίζοντας σε οικείους μας μύθους τη Μήδεια, τρελαίνεται και πνίγει τα παιδιά της για να πέσει κι αυτή στα νερα του ποταμού, αμέσως αφού συνειδητοποιήσει τι έκανε, και να πνιγεί μαζί τους. Ο μύθος της ασπροντυμένης Μαρίας που τις νύχτες ψάχνει τα παιδιά της είναι από τους πιο γνωστους, αιώνες τωρα στο Μεξικό και το τραγούδι μαλλον απο τα πιο αγαπημένα της Lila Downs, καθώς το εχει ερμηνευσει πολλές φορες, σε αρκετους δίσκους της και νομίζω σχεδόν σε όλες τις συναυλίες της.








Τρεις μέρες μετα την παγκόσμια μέρα ποίησης, εναν ποιητή πεθύμησα και άνοιξα παλι το βιβλίο του. "Ο δύσκολος θάνατος". Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου. Εκδ. Εγνατία, 1978.
Ήτανε το Σάββατο που μας πέρασε. Όχι, ούτε θλιμμένη ήμουν, ούτε τίποτα. Δεν είχα (μόνο) δάκρυα, στ'ορκίζομαι, είχα όση χαρα τόση κι η λύπη όπως όλοι οι άνθρωποι, έξω ήταν χαρα θεού, βροχή ούτε μια σταλα, ουρανός να τον κοιτας και να ζαλίζεσαι, εμενα γιατί απο το πρωί αυτό το ποίημα μου είχε καρφωθεί  στο μυαλό;
"Αν φύγεις εκεί που η θάλασσα σμίγει με μουσικές και με φώτα
να θυμάσαι, κάνει κρύο σ' αυτό τον παράξενο κόσμο
δεν έχω τίποτε άλλο, μόνο δάκρυα
που παίζουν με το μουσκεμένο φως του δρόμου"
Μπορεί να είναι που σ'αυτό τον παραξενο κόσμο, διαβασα και ακουσα τόσα ποιήματα πριν τρεις μερες και πεθύμησα εναν ωραίο ποιητή.

Την ίδια μέρα το απόγευμα ο σελιδοδείκτης στην "Επικίνδυνη ηλικία"

"Πάντοτε δυσπιστούσα για την άνοιξη. Αυτή η ακαθόριστη αίσθηση
στις ανθισμένες βραγιές κι' ένα ρίγος λεπτό
κι' οι φωνές των παιδιών στο γήπεδο όταν το απόγευμα διυλίζει
        το φως
κι' οι φίλοι μου να περιμένουν το καλοκαίρι, τι κι' αν γινόταν
        αργότερα
μια θάλασσα μεσημεριού με ξέθωρον ήλιο
πετράδι δουλεμένο να φεγγει στη νύχτα. Πόλη μου αγαπημένη
πολύβουη μα ερημική, πολύκοσμη μα απρόσιτη βιτρίνα
          νεωτερισμών
ψευτίζοντας τη ζωή μας.
                                 Αυτή η θηλυκιά εποχή
στιφή, παράξενη σα γριά, με τις εύκολες συζητήσεις
την πολλή συνάφεια, τη λιγοστή κατανόηση, την απέραντη
         μοναξιά
κι΄ο εφιάλτης πως κάποτε θα ξυπνήσουμε μη έχοντας τίποτα
         να πούμε
ανάμεσα στα βήματα αυτά, πηγαίνουν και πάλι ξαναρχονται
κι' ύστερα σβήνουν στο διάδρομο˙ ανάβουνε το φως της σκάλας
μα δεν ακούγεται κανείς"

Αμα μου κάνετε μια χάρη διαβαστε το δυνατα. Αν το ακούτε είναι αλλιώς νομίζω.
 


Να σας αφήσω με μια όμορφη ανοιξιάτικη εικόνα;


και ενα ωραίο, παντός καιρού, τραγούδι;





χρήσιμες συνδέσεις για όλα τα παραπάνω

http://en.wikipedia.org/wiki/Antonio_Tabucchi 
http://en.wikipedia.org/wiki/Fernando_Pessoa 
και στα ελληνικά
http://en.wikipedia.org/wiki/Lila_Downs
http://en.wikipedia.org/wiki/Jos%C3%A9_Alfredo_Jim%C3%A9nez
http://en.wikipedia.org/wiki/La_Llorona  
http://alexisaslanoglou.wordpress.com/%CF%83%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC/ 

Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

όμορφη και παράξενη πατρίδα...τόσο όμορφη...

Είδα αυτό το βίντεο σήμερα. Η Ελλάδα από ψηλά
Πόση ομορφια. Σου κόβει την ανάσα...







Κάποια από τα μέρη που φαίνονται στο βίντεο είναι:
Όλυμπος, Αθήνα - Ακρόπολη, Πειραιάς, "Υψηλή Γέφυρα" (κρεμαστή) της Χαλκίδας, Φάρος Ρέπι - Σκιάθου (μάλλον), Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, Αιγαίο, Κυκλάδες, Μύκονος, Ο Φάρος Αρμενιστής - Μυκόνου, Δήλος, Νάξος (Η Πορτάρα, η μαρμάρινη πύλη στη νησίδα Παλάτια), Φιλώτι - Νάξου, Αμοργός - Η Παναγία Χοζοβιώτισσα, Αντίπαρος, Σίφνος, Πάρος, Καλδέρα Σαντορίνης, Νέα Καμένη, Αμμούδι (λιμάνι Οίας), Οία - Σαντορίνη, Ηφαιστειογενές έδαφος, Οία, Κνωσός, Κρήτη, Ρόδος, Ακρόπολη Λίνδου - Ρόδος, Λέσβος, Μυτιλήνη - Η Παναγία της Πέτρας, Γενοβέζικο Φρούριο Μήθυμνας, Θράκη, Άλογα στο ποτάμι του Αξιού, Καβάλα, Αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων, Χερσόνησος όρους Άθως, Άγιο Όρος, Θεσσαλονίκη, Καταρράκτες Έδεσσας, Λίμνη Πρέσπα, Aγία Τριάδα Βροντούς στον Ολυμπο, Γέφυρα στην τεχνητή λίμνη του Αλιάκμονα, Λίμνη Ιωαννίνων, Μετέωρα, Διώρυγα της Κορίνθου, Οδοντωτός στο φαράγγι του Βουραϊκού, Μονεμβασιά, Πύλος, Νιόκαστρο Πύλου, Μπούρτζι Μεθώνης, Σπαρτιάτικο φρούριο Σφακτηρίας, Ναός της Αφαίας στην Αίγινα, Μυκήνες, Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, Αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας, Ζάκυνθος, Ναυάγιο στη Ζάκυνθο, Ποντικονήσι - Κέρκυρα, Ο Θόλος της Αθηνάς Προναίας - Δελφοί, Αθήνα, Ξωκλήσι στην Αττική μάλλον, και θάλασσα..


Τα μουσικά θέματα στο βίντεο αυτό είναι από:
1. Βαγγέλης Παπαθανασίου - Part 7 - El Greco (2007) soundtrack
2. Σταύρος Ξαρχάκος - Στην ταβέρνα του Φαρέα - Λόλα, 1964, soundtrack
3. Γιάννης Μαρκόπουλος - Χρώματα και Αρώματα.
Στο Σαντούρι ο Αριστείδης Μόσχος.
Από το cd "Ο Αριστείδης Μόσχος παίζει Γιάννη Μαρκόπουλο", 1995
4. Ευανθία Ρεμπούτσικα - Το Αίνιγμα του Σύμπαντος - Από το cd "Μεγάλοι Έλληνες", 2009
5. Σταύρος Ξαρχάκος - Φεύγα, φεύγα παλικαρά μου - Λόλα, 1964, soundtrack
6. Κυριάκος Καλαϊτζίδης - Διάφανη Βροχή - Από το cd "Εξορία", 2005 Τα πλανα γυρίστηκαν το 2003. 
Όλα τα στοιχεία είναι εδώ

Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

Το τελευταίο αντίο στη Δόμνα Σαμίου





Σήμερα στην εκπομπή αποχαιρετώντας την Δόμνα Σαμίου που πέθανε προχθες το βράδυ, μίλησαν μουσικοί και τραγουδιστες, συνεργατες της. Ήταν ο Σωκράτης Σινόπουλος, ο Νίκος Οικονομίδης, ο Νίκος Φιλιππίδης, ο Μιχάλης Ζάμπας και η Κατερίνα Παπαδοπούλου. Μοιραστηκαν μαζί μας στιγμές από την συνεργασία τους μαζί της, λόγια και στιγμιότυπα μιας ζωής γεματης παθος για το δημοτικό τραγούδι και την παραδοσιακή μουσική. Μιας ζωής γεμάτης ζωή και έργο. Μακάρι να ζήσουμε όλοι μας μια τετοια ζωή.




 




 Κατα τη διάρκεια της εκπομπής η Κατερίνα Τζωρίδου που άκουγε από την Ολλανδία όπου ζει και εργαζεται εγραψε στην ομάδα του 958 στο facebook για την Δόμνα Σαμίου:
"Τη θεωρώ τη μεγάλη γιαγιά όλων μας (όχι ηλικιακά, αλλά για τη σοφία και τη γλυκύτητά της), που έφερε κοντά στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι ακόμα και ανθρώπους που δεν ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα γι' αυτό. 
Η ξεχωριστή φωνή της, το ανεπιτήδευτο στιλ της και το ανοιχτό μυαλό της θα είναι μαζί μας για πάντα, αυτό όμως δε διώχνει τη συγκίνηση για το ότι έφυγε από τη ζωή. Η πορεία της, της ανακάλυψης και της διάσωσης των τραγουδιών της ελληνικής παράδοσης είναι τουλάχιστον αξιοθαύμαστη. 
Θα τη θυμόμαστε πάντα με πολλή, πολλή αγάπη"
Νομίζω πως τα λόγια της εκφραζουν πολλούς μας.


  

Μετα την εκπομπή διαβαζοντας ενα e mail που μου έστειλε η Κατερίνα Μαλάμη γνώρισα το ιστολόγιο μιας δασκαλας μουσικής στο 1ο δημοτικό σχολείο Σκύδρας. Η Σκύδρα είναι ο τόπος μου αλλα την εκπαιδευτικό, ονομαζεται Καλλιόπη - Χριστίνα Κουκουλέτσου, την γνώρισα, τυχαία και χάρη στην Κατερίνα,  μεσω του ιστολογίου της και διαβαζοντάς το, χαρηκα πολύ για αυτήν την έστω διαδικτυακή γνωριμία.
Το σημαντικό είναι πως μετα το θανατο της Δόμνας Σαμίου αρκετοί θα γράψουν και ίσως μετα δεν θα ασχοληθουν δυστυχώς ποτε ξανα με το εργο της, όμως η συγκεκριμένη δασκαλα μουσικής, κι αυτό φαίνεται και στο ιστολόγιό της εκτιμά το έργο της Δόμνας Σαμίου και το χρησιμοποιεί ουσιαστικά ως εργαλείο στη δουλειά της στο σχολείο. Πραξεις, όχι λόγια. Κι αυτό είναι σπουδαίο. Η τελευταία της αναρτηση εχει τίτλο "το τελευταίο αντίο στη Δόμνα Σαμίου" (από εκεί και ο τίτλος της δικής μου αναρτησης) και ξεκινά έτσι:

"Αναπόσπαστο κομμάτι της διδασκαλίας της μουσικής από την πρώτη τάξη του δημοτικού έως και την τελευταία ήταν και είναι η επαφή των παιδιών με την ελληνική μουσική παράδοση. Στόχος αυτής της προσπάθειας είναι να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τα παιδιά τα ελληνικά δημοτικά τραγούδια, τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα καθώς επίσης και τα ελληνικά μουσικά έθιμα. Η ακρόαση, η εκμάθηση και η ερμηνεία των δημοτικών μας τραγουδιών βοηθά τα παιδιά στην εξοικείωση τους με τους ιδιωματισμούς της ελληνικής γλώσσας και τα φέρνει κοντά με την ιστορία αλλά και την γεωγραφία της περιοχής από την οποία προέρχεται ένα τραγούδι.

Για να κατανοήσουν καλύτερα αλλά και για να μάθουν ευκολότερα οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης τι είναι τα δημοτικάτραγούδια ξεκίνησα πριν δύο εβδομάδες να τους δείχνω ένα μισάωρο βίντεο που συνοδεύει την έκδοση του ψηφιακού δίσκου τηςΔόμνας Σαμίου Ο κυρ – Βοριάς… και άλλα τραγούδια για παιδιά. Ο ψηφιακός αυτό δίσκος (που κυκλοφόρησε το 2007) περιλαμβάνει μια συλλογή εύκολων δημοτικών τραγουδιών που δημιούργησε η ίδια η Δόμνα Σαμίου για να τα διδάξει στα παιδιά, όπως θα έκανε η γιαγιά τους και να τα φέρει σε επαφή με την ελληνική μουσική κληρονομιά. Την παιδική χορωδία που συμμετέχει στον δίσκο αποτελούν μαθητές από το δημοτικό σχολείο της γειτονιάς της στη Νέα Σμύρνη των οποίων την διδασκαλία  ανέλαβε η ίδια.
Παρακολουθώντας το σύντομο όσο και περιεκτικό αυτό ντοκιμαντέρ τα παιδιά είδαν ποιο ήταν το έργο ζωής της Δόμνας Σαμίου. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα ηχογράφησε και κατέγραψε δημοτικά τραγούδια που έφτασαν ως τις μέρες μας με την προφορική παράδοση. Τα διέσωσε αλλά και τα διέδωσε, τα δίδαξε, τα ερμήνευσε, τους έδωσε ξανά την θέση που είχαν και έχουν στην καθημερινή ζωή των Ελλήνων.  Όμως η Δόμνα Σαμίου χθες βράδυ έφυγε από κοντά μας… Ο ελληνικός μουσικός πολιτισμός είναι φτωχότερος από χθες. Οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης θα παρακολουθήσουν την ερχόμενη Παρασκευή το τρίτο και τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ ξέροντας πως η φωνή της Δόμνας Σαμίου σίγασε αλλά το έργο της συνεχίζεται.

όλη η αναρτηση εδώ

Να και το "θα σπασω κούπες" που μας έλεγε σημερα στην εκπομπή ο Νίκος Οικονομίδης πως λέει υποδειγματικά ("σωστα" ήταν ακριβώς η λεξη που χρησιμοποίησε) η Δόμνα Σαμίου:




Ιστοσελίδα του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου: http://www.domnasamiou.gr

Απο το αρχείο της ΕΡΤ ντοκυμαντερ όπου η Δόμνα Σαμίου μιλά για τη ζωή της: Η ιστορία των χρόνων μου, Δόμνα Σαμίου

Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

ήσουν μια βρύση τ' ουρανού κι ήμουν μια στάλα

Απο τα πιο αγαπημένα μου τραγούδια. Για πάντα. Για τα τρελά και μεγάλα όνειρα που θα κανουμε μέρες και νύχτες, ελπίζω, κι ας λενε άλλα τα κρυφα και φανερα χαρτιά, οι καιροί κι οι μπόρες.






"Είσουν μια βρύση τ'ουρανού"
[Τραγούδι απο τον κύκλο τραγουδιών "Σκοτεινή Μητέρα" (Έργο 45, 1985-86)]
Στιχοι: Νίκος Γκατσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις, στο πιάνο και ερμηνεύει ο ίδιος. Δίσκος: "Μάνος Χατζιδάκις 2000 Μ.Χ." 1999, ΣΕΙΡΙΟΣ



Πρωτη ερμηνεία: Μαρία Φαραντουρη, δίσκος:"Σκοτεινή Μητέρα" 1986, MINOS EMI - ΣΕΙΡΙΟΣ









Όταν την πόρτα μου χτυπήσεις κάποια μέρα 
μετανιωμένη (τα παγωμένα) θα κατέβω τα σκαλιά 
να θυμηθούμε λίγο λίγο τα παλιά 
που γίναν στάχτη και καπνός μες στον αγέρα. 


Όλα χαθήκαν κι η ζωή μας πήγε στράφι 
μας βρήκαν μπόρες μες στου κόσμου την ψευτιά (τη νυχτιά)
ποιος ξέρει η μοίρα στα κρυφά της τα χαρτιά 
τι άλλη απόφαση για μας τους δυο να γράφει


Είσουν (Ήσουν) μια βρύση τ' ουρανού κι ήμουν μια στάλα 
πικρή μου αγάπη στον απάνω μαχαλά (στα μπαλκόνια τα ψηλά)
μέρα και νύχτα κάναμ' όνειρα πολλά 
μέρα και νύχτα κάναμ' όνειρα μεγάλα 
μέρα και νύχτα κάναμ' όνειρα τρελά 
μέρα και νύχτα κάναμ' όνειρα μεγάλα


(σε παρενθεση είναι η γραφή των στίχων όπως ακούστηκαν στην ηχογράφηση του δίσκου "Σκοτεινή Μητέρα"  και υπαρχουν στο βιβλίο "Νίκος Γκάτσος /Όλα τα τραγούδια", εκδ. Πατάκη - και στις δυο δισκογραφικές εκδόσεις η ορθογραφία του ρήματος είναι "είσουν", στο βιβλίο μεταφερεται η μεταγενεστερη ορθογραφική μορφη "ήσουν")






Από την ιστοσελίδα του ΣΕΙΡΙΟΥ στοιχεία για τους δίσκους
"Μάνος Χατζιδάκις 2000 Μ.Χ.": http://www.sirius.gr/onlineorders/album_details.asp?AlbumID=275





Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

Στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, ξανά

Έτσι είναι η Θεσσαλονίκη τις τελευταίες μέρες. Βροχερή, γκρίζα. Νάταν μόνο αυτό και μόνο σε αυτήν θα μου θα μου πεις...

Η φωτογραφία είναι του Ανδρέα Ζερβα, http://www.andzer.gr/




Αυτήν την Κυριακή στις 10.30 το πρωί, βρεχει ή όχι, ακροατές και φίλοι της εκπομπής θα καλημεροεξορμήσουμε, θα επισκεφτούμε και θα ξεναγηθούμε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, στην τρέχουσα έκθεση «Βυζάντιο και Άραβες» από τον επιμελητή της, αρχαιολόγο, Σταμάτη Χονδρογιάννη.
Είναι η δευτερη φορα που επισκεπτόμαστε την έκθεση και δεν θα ειναι μαλλον η τελευταία. Πολύ γρηγορα συμπληρώθηκε η λίστα συμμετοχών και καθώς υπαρχει ήδη μια πολύ μεγάλη λίστα αναμονής κατα πασα πιθανότητα και την επομενη Κυριακή θα πραγματοποιηθεί μία ακόμη ξενάγηση.
Θα το ξέρω σίγουρα και θα τα πούμε στο ραδιόφωνο την Δευτέρα.


Έκθεση "Βυζαντιο και Άραβες", λίγα στοιχεία
Δυο όμοροι κόσμοι, ο βυζαντινός κι ο αραβικός, άλλοτε σε σύγκρουση κι άλλοτε σε ειρηνική συνύπαρξη στο πέρασμα πολλών αιώνων με πολύπλευρες αλληλοεπιδράσεις, είναι το θέμα της έκθεσης  η οποία αφορά στην περίοδο από τον 7ο μ.Χ. αιώνα με την εμφάνιση του Ισλάμ έως την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453.
Στη θεματική διάρθρωση της έκθεσης, μαζί με πλούσιο εποπτικό υλικό, εντάσσονται 104 έργα, όπως εικόνες, χειρόγραφα, κοσμήματα, νομίσματα, κεραμικά και γλυπτά, που χρονολογούνται από τον 7ο έως και τον 18ο αι. μ.Χ.
Περισσότερες λεπτομέρειες: http://www.mbp.gr/html/gr/pe_trehouses.htm

Τα ονόματα όσων εχουν δηλώσει συμμετοχή για αυτήν την ξενάγηση
Πολυξ. Χατζέλου-Χεννικ, Δ. Μουτίδου, Στ. Μαλιατσούδη, Θ. Γαβριηλίδου,
Κλ. Κώστογλου, Αθ. Μαναφη, Αλ.Ιακωβίδου, Ν.Χαριτιδης, Μ.Σπυροπούλου, Ντ. Χρυσοχοϊδου, Μ. Παπαγιάννη, Π. Ζωγράφου, Β. Χατζησταυρου, Εφ. Πρόικου, Β. Χατζηιωακειμίδου, Σ. Καραγατση, Ελ. Φωκά, Δ. Πουσίνη, Π. Βουρλιώτης, Ευαγγ. Ευαγγελίδου, Θ. Λειψιστινού, Β. Πορταρίτου, Αχ. Πιτσούλης. Μ. Σολιοπούλου, Μιχ. Μοσχονάς, Κ. Κραχτοπούλου, Αντζ. Ναούμ, Δ. Μαυρίδου.

Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2012

Αυτή η κρίση, μάλιστα...



Στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις (ποίημα από την "Μυθολογία", 1966)
Μουσική: Νότης Μαυρουδής
Ερμηνεία: Αρλέτα
δίσκος: "Παιδί της γης", 1977 (LYRA)


Κρίση την είπαν την στιγμή
σαν εκοιμήθεις πλάι μου με χάρη,
την ώρα που ξεχύθηκαν μ' ορμή
χίλια πουλιά να σκίσουν το φεγγάρι.

Κρίση την είπαν την πηγή
που πάνε τ' άστρα να λουστούν το βράδυ,
να πιουν νερό να χτενιστούν στη γη
και να πλαγιάσουν στης αυλής μου το πηγάδι.

Κρίση την είπαν την ορμή
που φτιάχνει η αγάπη μέσα στο λιβάδι
κι η αναπνοή σου γίνεται στιγμή
που μ' ακουμπά τ' αγέρι του Θεού σαν χάδι.



Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012

όταν ο Hugo συνάντησε τον Georges Méliès

Ο Mάρτιν Σκορτσέζε στην ταινία του, "Hugo", τιμά έναν πρωτοπόρο της τεχνης τους, τον κινηματογραφιστή Ζορζ Μελιε (1861-1938).
(Georges Méliès, η φωτογραφία απο εδω)
Η ταινία τον συναντά δεκαεπτά περίπου χρόνια μετα το 1913, όταν ο Μελιέ, ο ευφανταστος μαγος και πρώτος δασκαλος των χειροποίητων φυσικά τότε, εφε στο σινεμα, o σκηνοθετης που πρώτος χρησιμοποίησε και ουσιαστικα εφηύρε πολλές τεχνικές, αποσύρθηκε εξαιτίας αναμεσα σε άλλα και δυσκολων ιστορικών, τότε, συγκυριών.
Το 1930, περίπου αναγνώρισαν το έργο του οι υπερεαλιστες και το 1931 τιμηθηκε με το Βραβείο της Λεγεώνας της Τιμής.
Η ταινία του Σκορτσεζε έχει κεντρικό ήρωα ενα μικρό ορφανό αγόρι, που εχει μαθει την τεχνη του ωρολογοποιού από τον πατερα του, στη ζωή του οποίου ενα απο τα δημιουργηματα του Μελιέ είναι ένα αίνιγμα που πρεπει να λύσει. Ή ακόμα πιο όμορφα, πρεπει να επισκευασει. Γιατί όλα, και τα πιο δυσκολα ακόμα, και τα πιο κατεστραμμενα, επισκευάζονται. Κι όπως ο μικρός Χιούγκο λεει καποια στιγμη στην ταινία, όλοι εχουν καποιο σκοπό, κι αν χασεις το σκοπό σου, εισαι σαν ενα μηχανημα που έχει χαλάσει. Ο μικρός συναντιεται με τον Μελιέ που προσπαθεί να ξεχασει για παντα το παρελθόν του.




Δεν καταλαβα για ποιον ουσιαστικό λόγο, πλην αυτού της τρεχουσας αγορας και ίσως το ότι αποτρεπει ή δυσκολευει την πειρατεία της κόπιας της, η ταινία έπρεπε να είναι τρισδιάστατη αλλα αυτό δεν σημαινει κατι επι της ουσίας. Προσωπικά ούτε ειδα ουτε ενιωσα το συγκλονιστικο και διαφορετικό που επαναδιαπραγματευεται το 3D στην συγκεκριμενη ταινία, για το οποίο τόσα γράφονται, αλλα οκ, δική μου αίσθηση.
Και μόνο για το αφιερωμα της ταινίας σε εναν τόσο σημαντικό, και στις μερες μας σε πολλούς άγνωστο, κινηματογρφαιστή, τον Ζορζ Μελιέ, εναν άνθρωπο που ονειρευτηκε, δουλεψε τόσο πολύ με τα χερια και τη φαντασία του κυνηγώντας τα όνειρά του, χαρηκα που την ειδα χθες βραδυ. Στην εποχή που όλα με τη βοήθεια της τεχνολογίας γίνονται τόσο ευκολα, και τόσα πολλά τα θεωρουμε αυτονόητα, ο Σκορτσεζε μας θυμίζει τον κόπο του χειροποίητου και την τρελλα του να προσπαθείς με παθος για πραγματα πρωτόγνωρα στον κινηματογράφο των αρχών του προηγουμενου αιώνα.
Άσε, που παίζουν και ηθοποιοί που μου αρεσουν πολύ.
Στοιχεία για την ταινία: 

http://www.imdb.com/title/tt0970179/ 
http://www.hugomovie.com/#home 


Πληροφορίες για τον Georges Méliès http://en.wikipedia.org/wiki/Georges_M%C3%A9li%C3%A8s http://www.sensesofcinema.com/2004/great-directors/melies/ http://www.imdb.com/name/nm0617588/
στα ελληνικά
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CE%BF%CF%81%CE%B6_%CE%9C%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%AD

αποσπασματα απο το εργο του Μελιέ



"The Magician" (1898)


"L'homme a la tête en caoutchouc" (1901)


"Le voyage dans la lune" (1902) επιχρωματισμενη, στο χερι φυσικά τότε καρε-καρε


"L'homme orchestre" (1900)


Πόσο εύκολα μας φαίνονται σήμερα όλα αυτα, πόσο καινούρια, δυσκολα και πρωτοπόρα ήταν τότε και στην σύλληψη και στην εφαρμογή τους..
Όσο κι αν οι μηχανες, οι τεχνολογικές δυνατότητες και τα εργαλεία κάνουν θαυματα, το μεγαλύτερο θαυμα είναι η φαντασία και η επινοητικότητα του ανθρώπινου μυαλού και η επιδεξιότητά του που εφαρμόζει όσα ονειρευεται. Το σπουδαίο μαθημα του Μελιέ και εκείνο που μου έμεινε από την ταινία νομίζω πως είναι αυτό.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Εμείς είμαστε αυτοί που μπορούμε να αλλάζουμε...



"Η πιθανότητα της Φαουστίνας Μερσέντες (ή γιατί η πολιτική βία είναι πάντοτε φασιστική)"

Ένα κείμενο του Θανάση Τριαρίδη που δεν είχα διαβάσει παρά μόλις σήμερα.
Πραγματεύεται τη βία, ειδικότερα την πολιτική. Είναι αναγκαίο κακό; Ποιοι την χρησιμοποιούν και γιατί; Κι άλλα πολλά.

Το κείμενο ξεκινά έτσι:
"Το περιστατικό είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα από τα κρισιμότερα διανοητικά όρια της Ιστορίας (: της κανοναρχημένης μνήμης που συμφωνήσαμε να λογαριάζουμε για Ιστορία) – και καθώς αποτυπώθηκε και στην ταινία Γκάντι(1982) του Ρίτσαρντ Ατένμπορο είναι πλέον αρκετά γνωστό. Στα 1947, κι ενώ η Μεγάλη Βρετανία έχει αποσυρθεί από την κυριαρχία της στην Ινδία, στην αχανή χώρα έχει ξεσπάσει ο σπαρακτικός εμφύλιος ινδουιστών και μουσουλμάνων. Και οι δύο θρησκευτικές κοινότητες (έχοντας δομήσει την ύπαρξή τους στο θεμελιακό μίσος, την εξαγγελία του φόνου και τη μισαλλοδοξία που κάθε θρησκεία αναγγέλλει για τους πιστούς της) προχωρούν σε γενικευμένες σφαγές αμάχων με στόχο την αμφίπλευρη θρησκειοκάθαρσητης Ινδίας (που εντέλει δικαιώθηκε καθώς κατέληξε στη δημιουργία δύο «καθαρών θρησκευτικά» κρατών, της Ινδίας και του Πακιστάν). Ο άνθρωπος που για δεκαετίες πρωτοστάτησε στον αγώνα της ανεξαρτησίας παραμένοντας ανυποχώρητος στο δόγμα τής μη βίαιης ανυπακοής και κάνοντας όλο τον κόσμο να στρέψει την προσοχή του στην Ινδία, ο Μαχάτμα Γκάντι, απελπισμένος, κηρύσσει στις 12 Ιανουαρίου του 1948 μια ακόμη μέχρι θανάτου απεργία πείνας ζητώντας να σταματήσει ο εμφύλιος. Ενώ η αποχή του από την τροφή διαρκεί και ο Γκάντι είναι κατάκοιτος, τον επισκέπτεται ένας ινδουιστής και του ζητάει κάτι σαν εξομολόγηση. «Οι μουσουλμάνοι σκότωσαν την οικογένειά μου, τα τρία παιδιά μου», του λέει κλαίγοντας. «Πήγα κι εγώ σε ένα μουσουλμανικό σπίτι και σκότωσα κι εγώ τρία παιδιά• έλιωσα το κεφάλι τους στον τοίχο». Ο (επίσης πιστός ινδουιστής) Γκάντι τού απαντάει ψιθυρίζοντας με δυσκολία: «Έχω για σένα μια διέξοδο: θα βρεις τρία παιδιά που σκοτώθηκαν οι γονείς τους και θα τα αγαπήσεις σα να ’ναι δικά σου. Και κάτι ακόμη: θα είναι παιδιά μουσουλμάνων και θα τα μεγαλώσεις ως μουσουλμάνους.»
Σκέφτομαι τούτη την πρόταση – ουσιαστικά τη στάση ζωής τού Γκάντι(την οποία, ως γνωστόν, πλήρωσε με τη ζωή του λίγες μέρες αργότερα). Άραγε όταν κανείς λιώνει κεφάλια παιδιών στον τοίχο, ποιο περιθώριο μπορεί να έχει για ζωή – και για τι είδους ζωή; Πώς μπορεί να μεγαλώσει τα παιδιά του άλλου σα να ήταν ο ίδιος άλλος; Κι αν ο κόσμος είναι ανυπόφορος και ακατανόητος, σε ποιον απομένει να μεγαλώσει τα ορφανά παιδιά της Ινδίας τού (άραγε πόσο μακρινού) 1948; Ποια είναι εντέλει εκείνα τα παιδιά; Ποιοι είμαστε εμείς;
Σε πείσμα της Ιστορίας (και της ομοιοκαταληξίας που καμώνεται την Ιστορία) ο Γκάντι επιμένει: Εμείς είμαστε αυτοί που μπορούμε να αλλάζουμε – και, ναι, ακόμη και κάποιος που έχει λιώσει κεφάλια μωρών στον τοίχο έχει τη δυνατότητα να αρνηθεί τη βία, τον θάνατο, το στρατόπεδο που ο ίδιος εγκατέστησε μέσα και γύρω από την ύπαρξή του. Σύμφωνα με τη συλλογιστική του Ινδού ανθρωπιστή, όσο υπάρχουμε (: όσοζούμε) έχουμε κάτι βαθύ ολόδικό μας που παραμένει πάντοτε στα χέρια μας: την πιθανότητα μιας απόφασης, με την οποία τα παιδιά του άλλου μπορούν να γίνουν δικά σου – εφόσον ο άλλος μπορεί να ζήσει μέσα σου. Ένας εβδομηνταεννιάχρονος γέροντας, σχεδόν ανήμπορος καν να μιλήσει, προσπαθεί να απαντήσει στον θάνατο που απλώνει, στον αλληλοτροφοδοτούμενο φόνο, στον κλιμακούμενο όλεθρο της διαλεκτικής – ουσιαστικά, με μόνο του όπλο την ίδια του τη ματαιότητα, αντιπροτείνει τη μικρή, δύσκολη, υπονομευμένη έως ανυπόφορη ζωή κόντρα στην αιώνια εξουσία της βίας. Κάποιος μπορεί να ονομάσει τούτη τη στάση ανιστορική – κάποιος άλλος μπορεί να τη λογαριάσει ως «λυρικό δεκανίκι της εξουσίας». Για μένα, για τη δική μου οπτική, είναι μια σπάνια ανθρώπινη κορυφή: μας υπενθυμίζει πως εντέλει υπάρχει κρατημένο μέσα μας ένα κομμάτι της ζωής που μπορεί να φτάσει μακρύτερα από τη βία."

Όλο το κείμενο είναι εδω: http://www.triaridis.gr/keimena/keimD068.htm