Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

ένα, δύο, τρία, τεσσερα ποιήματα, λόγια, τραγούδια

Ένα, δύο, τρία, τέσσερα ποιήματα, λόγια, τραγούδια, εικόνες απο εδώ και απο εκεί σταλμένα


Διαβαζα χθες σε ενα δημοσίευμα που αναφερονταν στον θανατο του Αντόνιο Ταμπούκι ( 23 Σεπτεμβρίου 1943- 25 Μαρτίου 2012) πως ένα ποίημα του Φερνάντο Πεσσόα σταθηκε η αφορμή να συναντηθεί με το έργο του και στη συνεχεια να γίνει ενας από τους πρώτους μελετητές του Πεσσόα και μεταφραστής του στα ιταλικά. Και να γίνει η Πορτογαλία η δεύτερη πατρίδα του.
Η αρχή, ένα ποίημα.

"Το καπνοπωλείο"

Το ποίημα ξεκινάει έτσι


"Δεν είμαι τίποτα.
Ποτέ δεν θα ’μαι τίποτα.
Δεν μπορώ να θέλω να’ μαι τίποτα.
Πέρα απ’ αυτό, έχω μέσα μου τα όνειρα του κόσμου όλου.


Παράθυρα της κάμαράς μου,
μιας κάμαρας, στα εκατομμύρια του κόσμου, που κανείς δεν γνωρίζει ποια είναι
(κι αν την ήξεραν, τι θα ήξεραν;)
που βλέπει στο μυστήριο ενός δρόμου γεμάτου περαστικούς.

Σ’ ένα δρόμο απροσπέλαστο για όλες μου τις σκέψεις.
Πραγματικό, απίθανα πραγματικό, βέβαια, αβέβαια βέβαιο.
Με το μυστήριο των πραγμάτων κάτω από τις πέτρες και τα όντα,
με τον θάνατο που υγραίνει τους τοίχους και ασπρίζει τα μαλλιά των ανθρώπων.
Με το Πεπρωμένο που σέρνει την άμαξα των πάντων, μέσα από το δρόμο του τίποτα.

Σήμερα είμαι ηττημένος, λες και γνώρισα την αλήθεια.
Σήμερα είμαι διαυγής, λες και πρόκειται να πεθάνω.
Λες και η επαφή μου με τα πράγματα δεν ήταν μεγαλύτερη
απ’ το να πω ένα αντίο, αυτό το σπίτι κι αυτή η γωνιά του δρόμου να γίνονται
μια σειρά από βαγόνια, που αναχωρούν στο άκουσμα μιας σφυρίχτρας
που αντηχεί μέσα απ’ το κεφάλι μου,
και ένα τίναγμα των νεύρων κι ένα ράγισμα των οστών καθώς πηγαίνουν.

Σήμερα είμαι συγχυσμένος, σαν κάποιος που αναρωτήθηκε, ανακάλυψε και ξέχασε.
Σήμερα είμαι διχασμένος ανάμεσα στην πίστη μου,
στην εξωτερική πραγματικότητα του Καπνοπωλείου στην άλλη άκρη του δρόμου
και στην εσωτερική αλήθεια του αισθήματός μου, πως όλα δεν είναι παρά ένα όνειρο.

Απέτυχα σε όλα.
Μη έχοντας κανέναν σκοπό, ίσως πράγματι όλα να ήταν ένα τίποτα.
Γνωρίζοντας τι έχω,
γλίστρησα από το παράθυρο στο πίσω μέρος του σπιτιού,
κι ύστερα ξεχύθηκα στον κάμπο με προσδοκίες μεγάλες,
αλλά δεν βρήκα παρά δέντρα και χόρτα,
κι όταν υπήρχαν άνθρωποι δεν ήταν παρά ίδιοι μ’ όλους τους άλλους.
Απομακρύνομαι μ’ ένα βήμα απ’ το παράθυρο και κάθομαι στην καρέκλα. Τι πρέπει να σκεφτώ τώρα;

Πώς να ξέρω ποιος θα γίνω, εγώ που δεν γνωρίζω ποιος είμαι;
Να γίνω αυτός που πιστεύω πως είμαι; Αλλά πιστεύω τόσα πράγματα!
Κι υπάρχουν τόσοι που νομίζουν πως είναι το ίδιο ακριβώς πράγμα – δεν γίνεται!
Ιδιοφυής; Αυτή τη στιγμή,
εκατό χιλιάδες εγκέφαλοι ονειρεύονται πως είναι ιδιοφυείς, όπως κι εγώ,
κι η ιστορία δεν θα καταγράψει, ποιος ξέρει; ούτε έναν,
και τίποτα παρά κοπριά δεν θα απομείνει από τις μελλοντικές τους επιτυχίες.

Όχι, δεν πιστεύω σ’ εμένα.
Σε κάθε τρελοκομείο, υπάρχουν διαταραγμένοι τρελοί με τόσες πολλές βεβαιότητες!
Εγώ, που δεν έχω καμία βεβαιότητα, είμαι περισσότερο ή λιγότερο εχέφρων;
Όχι, ούτε καν σ’ εμένα.
Σε πόσες σοφίτες και μη-σοφίτες στον κόσμο,
δεν υπάρχουν αιθεροβάμονες της ευφυίας;
Πόσες εμπνεύσεις υψηλές και ευγενείς και διαυγείς
– ναι, αληθινά υψηλές, ευγενείς και διαυγείς –
και, ποιος ξέρει, ίσως εφικτές,
δεν θα αντικρίσουν ποτέ το φως του αληθινού ήλιου, μήτε θα ακουστούν από ανθρώπινα αυτιά;
...."

η συνέχεια εδώ όπου διαβασα όλο το ποίημα:
http://pteroen.wordpress.com/category/%CF%80%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%BF%CE%B1-pessoa-fernando/

/




Έψαχνα ένα τραγούδι της Lila Downs προχθές. Κι έπεσα πανω σε αυτό. Ένα βίντεο με ένα ποίημα του Τασου Λειβαδίτη και το τραγούδι La Llorona (Λα Γιορόνα) με την φωνη της μεξικάνας Λίλα Ντάουνς. Το έγραψα κι αλλού. Αληθινά το πιστεύω. Σκληρό ποίημα. Όσο κι αν εχεις αγαπήσει, όσο κι αν εχεις προδοθεί, όχι, τετοιες καταρες δε λες, αλλα αυτός που έκανε το βίντεο είναι μάγκας. Το συγκεκριμένο τραγούδι ταιριαζει απίστευτα με αυτό το ποίημα του Λειβαδίτη. La Llorona, είναι ενα γυναικείο πρόσωπο στη μυθολογία των Αζτέκων, η όμορφη Μαρία, μια γυναίκα που προδομένη και ατιμωμενη απο τον άντρα που αγαπησε και για χαρη του θυσίασε την ανεξάρτητη περηφάνια της κι εκείνος την ξε-αγαπησε τόσο απλά, τόσο ξεδιάντροπα, θυμίζοντας σε οικείους μας μύθους τη Μήδεια, τρελαίνεται και πνίγει τα παιδιά της για να πέσει κι αυτή στα νερα του ποταμού, αμέσως αφού συνειδητοποιήσει τι έκανε, και να πνιγεί μαζί τους. Ο μύθος της ασπροντυμένης Μαρίας που τις νύχτες ψάχνει τα παιδιά της είναι από τους πιο γνωστους, αιώνες τωρα στο Μεξικό και το τραγούδι μαλλον απο τα πιο αγαπημένα της Lila Downs, καθώς το εχει ερμηνευσει πολλές φορες, σε αρκετους δίσκους της και νομίζω σχεδόν σε όλες τις συναυλίες της.








Τρεις μέρες μετα την παγκόσμια μέρα ποίησης, εναν ποιητή πεθύμησα και άνοιξα παλι το βιβλίο του. "Ο δύσκολος θάνατος". Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου. Εκδ. Εγνατία, 1978.
Ήτανε το Σάββατο που μας πέρασε. Όχι, ούτε θλιμμένη ήμουν, ούτε τίποτα. Δεν είχα (μόνο) δάκρυα, στ'ορκίζομαι, είχα όση χαρα τόση κι η λύπη όπως όλοι οι άνθρωποι, έξω ήταν χαρα θεού, βροχή ούτε μια σταλα, ουρανός να τον κοιτας και να ζαλίζεσαι, εμενα γιατί απο το πρωί αυτό το ποίημα μου είχε καρφωθεί  στο μυαλό;
"Αν φύγεις εκεί που η θάλασσα σμίγει με μουσικές και με φώτα
να θυμάσαι, κάνει κρύο σ' αυτό τον παράξενο κόσμο
δεν έχω τίποτε άλλο, μόνο δάκρυα
που παίζουν με το μουσκεμένο φως του δρόμου"
Μπορεί να είναι που σ'αυτό τον παραξενο κόσμο, διαβασα και ακουσα τόσα ποιήματα πριν τρεις μερες και πεθύμησα εναν ωραίο ποιητή.

Την ίδια μέρα το απόγευμα ο σελιδοδείκτης στην "Επικίνδυνη ηλικία"

"Πάντοτε δυσπιστούσα για την άνοιξη. Αυτή η ακαθόριστη αίσθηση
στις ανθισμένες βραγιές κι' ένα ρίγος λεπτό
κι' οι φωνές των παιδιών στο γήπεδο όταν το απόγευμα διυλίζει
        το φως
κι' οι φίλοι μου να περιμένουν το καλοκαίρι, τι κι' αν γινόταν
        αργότερα
μια θάλασσα μεσημεριού με ξέθωρον ήλιο
πετράδι δουλεμένο να φεγγει στη νύχτα. Πόλη μου αγαπημένη
πολύβουη μα ερημική, πολύκοσμη μα απρόσιτη βιτρίνα
          νεωτερισμών
ψευτίζοντας τη ζωή μας.
                                 Αυτή η θηλυκιά εποχή
στιφή, παράξενη σα γριά, με τις εύκολες συζητήσεις
την πολλή συνάφεια, τη λιγοστή κατανόηση, την απέραντη
         μοναξιά
κι΄ο εφιάλτης πως κάποτε θα ξυπνήσουμε μη έχοντας τίποτα
         να πούμε
ανάμεσα στα βήματα αυτά, πηγαίνουν και πάλι ξαναρχονται
κι' ύστερα σβήνουν στο διάδρομο˙ ανάβουνε το φως της σκάλας
μα δεν ακούγεται κανείς"

Αμα μου κάνετε μια χάρη διαβαστε το δυνατα. Αν το ακούτε είναι αλλιώς νομίζω.
 


Να σας αφήσω με μια όμορφη ανοιξιάτικη εικόνα;


και ενα ωραίο, παντός καιρού, τραγούδι;





χρήσιμες συνδέσεις για όλα τα παραπάνω

http://en.wikipedia.org/wiki/Antonio_Tabucchi 
http://en.wikipedia.org/wiki/Fernando_Pessoa 
και στα ελληνικά
http://en.wikipedia.org/wiki/Lila_Downs
http://en.wikipedia.org/wiki/Jos%C3%A9_Alfredo_Jim%C3%A9nez
http://en.wikipedia.org/wiki/La_Llorona  
http://alexisaslanoglou.wordpress.com/%CF%83%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC/ 

6 σχόλια:

Unknown είπε...

Καλημέρα με τα τραγούδια σου.
Κωστής

katerina είπε...

Καλημέρα,καλημέρα,καλημέρα!
Καλό μήνα Απρίλη!

katerina είπε...

http://www.youtube.com/watch?v=eXR_L1QQCng&feature=related

nikiplos είπε...

Αγαπητή Αναστασία (καλημέρα) καλησπέρα...

πολύ δυνατοί οι στίχοι... ομολογώ ότι ούτε τον ποιητή δεν είχα προσέξει ιδιαίτερα... σε ευχαριστώ για αυτό γιατί με κέρδισε... με κέρδισαν οι αλήθειες του... ειλικρινείς, οξείς, αιθέριες μα κυρίως στέρεες προκλήσεις που θέτει στον εαυτό του να ξεπεράσει... τίποτε δεν είναι δεδομένο... τίποτε δεν είναι βέβαιο... θέλει συνέχεια αγώνα και πολύ σκληρή δουλειά για να κερδίσει κάποιος μια σπιθαμή χώμα. Και ούτε η πίστη... η πίστη αποκτιέται με τις νίκες και τη διαχείριση από τις ήττες... όπως λέει και αυτός:

Όχι, δεν πιστεύω σ’ εμένα.
Σε κάθε τρελοκομείο, υπάρχουν διαταραγμένοι τρελοί με τόσες πολλές βεβαιότητες!
Εγώ, που δεν έχω καμία βεβαιότητα, είμαι περισσότερο ή λιγότερο εχέφρων;
Όχι, ούτε καν σ’ εμένα.
Σε πόσες σοφίτες και μη-σοφίτες στον κόσμο,
δεν υπάρχουν αιθεροβάμονες της ευφυίας;
Πόσες εμπνεύσεις υψηλές και ευγενείς και διαυγείς
– ναι, αληθινά υψηλές, ευγενείς και διαυγείς –
και, ποιος ξέρει, ίσως εφικτές,
δεν θα αντικρίσουν ποτέ το φως του αληθινού ήλιου, μήτε θα ακουστούν από ανθρώπινα αυτιά;
...."
****************************************************
****************************************************
και η ζωή μας θέλει ουσία... δεν βολεύεται με ωραίες εικόνες και έναν εξωραϊσμό του κόσμου μας που κάνει το ΕΓΩ μας... ουσία... κι όχι "μια πολύκοσμη απρόσιτη βιτρίνα νεωτερισμών"
Να είσαι καλά...
να είστε καλά...
Το ΣΚ ήμουν εκεί σε συγκενείς... διαπίστωσα ότι είχα να έρθω αρκετό καιρό... έμεινα στο γερασμένο σπίτι τους... ο εκλιπών ήθελε να "επιστρέψει" στην ιδιαίτερη πατρίδα του κι έτσι δεν κάθησα πάνω από μια ημέρα... περπάτησα την πόλη... ρούφηξα την αμφιλύκη του φωτός στο παιχνίδισμα του ήλιου με τα σύννεφα... ήπια έναν απίθανα οικονομικό αλλά και ποιοτικότατο καφέ σε ένα δωρικά λιτό καφωδείο κάπου στο Ντεπό... Και φυσικά έναν απίθανα ακριβό καφέ στο Αεροδρόμιο...
ας είναι... πάντα φεύγοντας από αυτή την πόλη έχω ένα σταθερό συναίσθημα ότι κάτι της χρωστάω...
να προσέχετε... να την φωτίζετε και να είστε καλά...

καλημέρα είπε...

Κωστή Τζαγκαράκη,
καλημέρα!

Κατερίνα,
και απο εδω, καλό μηνα!

καλημέρα είπε...

νίκιπλε,
κι εγώ αγνοούσα και το ποίημα και του Πεσοα ετσι κι αλλιώς λίγα πραγματα εχω διαβασει, αυτό το ποίημα τωρα. Κι εμενα μου αρεσε πολύ. Και διαλεξες και αποσπασματα που μου έμειναν κι εμένα.