Από το "Ore bilbil..." στα χορικά του Ευρυπίδη, ένας κόσμος

Τις γιορτές, με αφορμή κατι που είπα στο ραδιόφωνο,  η Θωμαή μου χάρισε ένα βιβλίο.  "Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων", του Γκαζμέντ Καπλάνι. Δεν το είχα διαβασει. Διαβαζω τη στήλη του Γκ. Καπλάνι στα ΝΕΑ, η Ιωαννα, η αδελφή μου, μου λεει πολύ καιρό τώρα ότι διαβαζει το blog του, ακόμα δεν εχω μπει να το διαβασω, θα το κανω σύντομα.
Ένα συγκλονιστικό βιβλίο. Δεν μπορώ να παραβλέψω ότι με τον συγγραφεα του δεν εχουμε μεγαλη διαφορα ηλικίας. Οι ζωές μας όμως, τόσο διαφορετικές, έτυχε, βλέπεις, να γεννηθούμε σε αλλη πλευρα των συνόρων. Αυτό παντα θελω να το σκέφτομαι. Ό,τι ζούμε, κυρίως ό,τι μας μεγάλωσε, ο τόπος όπου γεννηθήκαμε και οι συνθήκες  των πρωτων χρόνων της ζωής μας εξαρτωνται απολυτα από την τύχη, πού, από ποιούς, πότε γεννηθήκαμε. Όλα τα υπόλοιπα τα φτιάχνουμε. Κάποια πραγματα όμως, στην αρχή, είναι έτσι, γιατί έτσι έτυχε. Ο αλλος θα μπορούσε να είμαι εγώ, αν ήταν αλλιώς.

Στο βιβλίο κάπου γράφει: "Έπειτα από μισή ώρα, και αφού το πλήθος χόρτασε την πείνα του, ξαφνικά άρχισε να ακούγεται ένα ερωτικό τραγούδι. Tο ξεκίνησε μια ομάδα στο βάθος της αποθήκης και σιγά σιγά απλώθηκε σε όλη την αποθήκη σαν υποχρεωτικό σύνθημα. Από το "θελουμε ψωμί" το πλήθος άρχισε να τραγουδά το "Ωρέ αηδόνι της άνοιξης". "Ore bilbil c'ta kam bere bene/ vetem mos te gjeca mor i pabese folene/ do te marre dhe do te hedh ne lume/ se na i le cupat more capken pa gjume/ hidhesh e perdridhesh porsi gjarpri/ si t'ja bej une i varferi". Άρχισαν όλοι να τραγουδάνε, ενώ όποιος δεν ήξερε τα λόγια το συνόδευε με ένα «να να να». Mόνο που ένα τόσο γλυκό ερωτικό τραγούδι το πλήθος το τραγουδούσε εκείνη τη στιγμή με μια άγρια διάθεση, λες και επρόκειτο για πολεμικό εμβατήριο. Ίσως, σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή, όταν οι πεινασμένοι τραγουδούν ερωτικά τραγούδια, εκείνα να μοιάζουν (πραγματικά) με πολεμικά. Σίγουρα οι αστυνομικοί θα θεωρούσαν πως οι Aλβανοί είχαν αρχίσει να σαλεύουν, αφού τραγουδούσαν και πολεμικά τραγούδια τώρα... Ήθελα να μοιράσω τις σκέψεις μου με έναν από τους οδηγούς, αλλά εκείνος είχε χωθεί εντελώς στην ατμόσφαιρα του τραγουδιού κι εκεί στο ημίφως είδα ένα δάκρυ να κυλά στο μάγουλό του..."
Το τραγούδι το ξέρω, "Ore bilbil ...", Ώρε αηδόνι, το ακούμε συχνά στο αυτοκίνητο. Δεν το εχω σε cd για να σε βαλω να το ακούσεις, κρίμα, είναι ενα πολύ όμορφο τραγούδι.
Η ιστορία του Γκαζμέντ Καπλάνι μου θύμισε μια ιστορία από τον Πλούταρχο. Στον Νικία, αναφερει πώς Αθηναίοι αιχμάλωτοι στα ορυχεία της Σικελίας, είμαστε στα μετα δραματικά της Σικελικής εκστρατείας, τραγουδούσαν τις νύχτες χορικά του Ευρυπίδη και ακόμα πώς καποιοι με το τραγούδι τους χόρτασαν την πείνα τους.
Δεν βρήκα το βιβλίο στην βιβλιοθηκη του σπιτιού, έψαξα στο διαδίκτυο, ελπίζω το απόσπασμα να μην εχει λαθη:
"29. τῶν δ' Ἀθηναίων οἱ μὲν πλεῖστοι διεφθάρησαν ἐν ταῖς λατομίαις ὑπὸ νόσου καὶ διαίτης πονηρᾶς, εἰς ἡμέραν ἑκάστην κοτύλας δύο κριθῶν λαμβάνοντες καὶ μίαν ὕδατος, οὐκ ὀλίγοι δ' ἐπράθησαν διακλαπέντες ἢ καὶ διαλαθόντες ὡς οἰκέται. καὶ τούτους ὡς οἰκέτας ἐπώλουν, στίζοντες ἵππον εἰς τὸ μέτωπον· ἀλλ' ἦσαν οἱ καὶ τοῦτο πρὸς τῷ δουλεύειν ὑπομένοντες. [2] ἐβοήθει δὲ καὶ τούτοις ἥ τ' αἰδὼς καὶ τὸ κόσμιον· ἢ γὰρ ἠλευθεροῦντο ταχέως ἢ τιμώμενοι παρέμενον τοῖς κεκτημένοις. ἔνιοι δὲ καὶ δι' Εὐριπίδην ἐσώθησαν. μάλιστα γάρ, ὡς ἔοικε, τῶν ἐκτὸς Ἑλλήνων ἐπόθησαν αὐτοῦ τὴν μοῦσαν οἱ περὶ Σικελίαν· καὶ μικρὰ τῶν ἀφικνουμένων ἑκάστοτε δείγματα καὶ γεύματα κομιζόντων ἐκμανθάνοντες ἀγαπητῶς μετεδίδοσαν ἀλλήλοις. [3] τότε γοῦν φασι τῶν σωθέντων οἴκαδε συχνοὺς ἀσπάσασθαι τὸν Εὐριπίδην φιλοφρόνως, καὶ διηγεῖσθαι τοὺς μέν, ὅτι δουλεύοντες ἀφείθησαν ἐκδιδάξαντες ὅσα τῶν ἐκείνου ποιημάτων ἐμέμνηντο, τοὺς δ', ὅτι πλανώμενοι μετὰ τὴν μάχην τροφῆς καὶ ὕδατος μετέλαβον τῶν μελῶν ᾄσαντες. οὐ δεῖ δὴ θαυμάζειν ὅτι τοὺς Καυνίους φασὶ πλοίου προσφερομένου τοῖς λιμέσιν ὑπὸ λῃστρίδων διωκομένου μὴ δέχεσθαι τὸ πρῶτον, ἀλλ' ἀπείργειν, εἶτα μέντοι διαπυνθανομένους εἰ γινώσκουσιν ᾄσματα τῶν Εὐριπίδου, φησάντων ἐκείνων, οὕτω παρεῖναι καὶ καταγαγεῖν τὸ πλοῖον"

Παραξενα παιχνίδια παίζει η Ιστορία...
Μ'ενα τραγούδι, από το "Ore bilbil..." στα χορικά του Ευρυπίδη, ένας κόσμος.
Ενας κόσμος που χωραει πολλούς κόσμους.

Η Αγρύπνια, ανεβασε ενα κείμενο, απλώς το αντιγράφω, καλύτερα δεν θα μπορούσα να το γράψω.
(Ειμαστε ολοι μετανάστες.)
*Ναι ρε, τι θες; Δεν καταλαβαινεις; Εμεις εχουμε το δικαιωμα να χτιζουμε ελληνικες εκκλησιες σε οποια χωρα γουσταρουμε.
(αλλα μην νομιζεις οτι θα ανεχτουμε κανενα τζαμι στην Αθηνα. Ετσι το λεω, μηπως σου περασε απο το μυαλο. )
*Μπορουμε να κλεινουμε οποια κεντρικη λεωφορο της Νεας Υορκης θελουμε και να κανουμε παρελαση μια φορα το χρονο.
(και στο λεω,αν δεν μας αφησουν εμεις παλι θα την κανουμε γιατι ειμαστε Ελληνες ρεεεεε!)
*Εχουμε την απαιτηση να φυγουν οι τουρκοι απο την ελληνικη συνοικια στο Παρισι.
(γιατι εμεις ανακαλυψαμε το γυρο και τα σουβλακια και αν δεν με πιστευεις ρωτα οποιον θες.)
*Ειμαστε περηφανοι για την ομογενεια στην Αυστραλια, στην Αμερικη, στη Γερμανια και σ΄ολα τα μηκη και τα πλατη της Γης. Και φυσικα υποστηριζουμε Ομογενεις στην εξουσια...των αλλων χωρων φυσικα.
(Τωρα μην μου πεις καμια μαλακια για κανενα Πακιστανικο κομμα στην Ελλαδα...θα μαλλωσουμε,στο λεω!)
*Αλβανε,αλβανε δεν θα γινεις Ελληνας ποτε!
(εκτος αν φυσικα εισαι τιποτα μελλοντικος ολυμπιονικης οποτε τοτε το ξανασυζηταμε το θεμα.)
*Οι μεταναστες κλεβουν, βιαζουν, σκοτωνουν...φοβομαστε να βγουμε απο τα σπιτια μας.
Και εμεις ειμασταν καποτε μεταναστες αλλα ειμασταν "κυριοι" σου λεω.