Σαββατοκύριακο Μουσείων

Είναι ένα Σαββατοκύριακο βροχερό (ακόμα βρέχει), φθινοπωρινό, το τελευταίο του Σεπτέμβρη και γεμάτο ωραίες δραστηριότητες. Ευρωπαϊκές Μέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Δυο Μουσεία της Θεσσαλονίκης επισκεφτήκαμε η Παρέα της Καλημέρας.
Το Σάββατο πήγαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, η Ανθή Θάνου στα παραμύθια, ο Παναγιώτης Κούλελης στις μουσικές μπροστά σε ένα πολυπληθές ακροατήριο, κατάμεστη ήταν η αίθουσα υποδοχής του Μουσείου, οι μικροί μπροστά, οι μεγάλοι πίσω. Όταν η Ανθή τελειώνοντας το παραμύθι με το μαντήλι της νεράιδας είπε "γιατί ακόμα κι οι νεράιδες, έτσι δεν τα αφήνουν τα παιδιά τους..." βούρκωσα να σου πω την αλήθεια. Δίπλα μου η Πασχαλίνα το ίδιο, μια νέα κοπέλα δεξιά μου επίσης. Τα παιδιά είπαν τις καλύτερες ατάκες, όπως μια πιτσιρίκα που είπε στην Ανθή καθώς εκείνη περιέγραφε φαγητά σε ένα παραμύθι, "μου έκανες πείνα", νομίζω έτσι το είπε. Ήταν τόσο ωραίο, ειδικά τα πολύ μικρά παιδιά αλλά κι εμείς οι πολύ μεγάλοι, να μαγευόμαστε, να γελάμε και να συγκινούμαστε από παραμύθια.
Μετά ήρθαν οι Πλειάδες, με τα πεντατονικά ηπειρώτικα τραγούδια. Άλλο σκηνικό. Άλλα ακούσματα. Αρχετυπικά τραγούδια. Αρχαία, μου είπε η Σαββίνα κάποια στιγμή, όταν με ρώτησε, "μαμά, τι εποχή νομίζεις είναι αυτά τα τραγούδια;" και απάντησε για ατον εαυτό της, "εγώ νομίζω αρχαία", ίσως επηρεασμένη και από το περιβάλλον στο οποίο τα ακουγε. Αλήθεια, ξέρουμε πώς τραγουδούσαν οι αρχαίοι;
Τι έκπληξη να ακούς αυτά τα τραγούδια από τόσο νέα κορίτσια! Μου έκαναν μεγάλη εντύπωση μικρά παιδιά, όπως ο Αλέξανδρος (ο γιος της Μάγδας και του Βαγγέλη- του δικού μας επίκουρου) και ο Ορέστης (μαζί με τη μαμά Φίλη και τη θεία Μαρία), που παρακολούθησαν με προσοχή όλο το πρόγραμμα.

Την επόμενη μέρα, Κυριακή, το πρόγραμμα έλεγε Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και συμμετοχή στο Παιχνίδι Ρόλων στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου. Μας υποδέχτηκαν η Σίσσυ Καραδημητρίου και η Έφη Κατσανίκα, τα κορίτσια του Μουσείου που δούλεψαν για τις εκδηλώσεις αυτού του εορτασμού και συναντήσαμε την παρέα που ξέραμε κάποιοι ήδη καλά από το προηγούμενο - περσινό παιχνίδι μας στο ίδιο Μουσείο, τα παιδιά που μας μύησαν στα παιχνίδια ρόλων, κυρίως τα παιδιά από τη Θέρμη. Το παιχνίδι φέτος σχεδίασαν και υλοποίησαν η Ομάδα Παιχνιδιών Φαντασίας και Ρόλων Δήμου Θέρμης, ο Σύλλογος Παιχνιδιών Στρατηγικής και Φαντασίας Θεσσαλονίκης και η δημιουργική ομάδα games Design Last Factory Toy.
Με σκηνικό τη Θεσσαλονίκη του 11ου αι. η παρέα της Καλημέρας πήραμε μέρος, με τρεις ομάδες, σε ένα παιχνίδι που μας τριγύρισε για μία ώρα στο Μουσείο λύνοντας γρίφους (καλά, ο Σάββας στην δική μας ομάδα, βρήκε στο λεπτό το κρυπτογραφημένο μήνυμα!), συμμετέχοντας σε μια περιπέτεια, περίπου ζήσαμε σε μια άλλη εποχή, δέκα αιώνες πριν. Ήταν ωραίο το πώς δέσαμε ως ομάδα από τα πρώτα λεπτά και πώς τα καταφέραμε, αν και πολυπληθής, να ζήσουμε το παιχνίδι. Νομίζω ότι κάπως και μεις γνωριστήκαμε και το Μουσείο, έστω λίγο, όσοι το επισκέπονταν για πρώτη φορά, το γνώρισαν.

Φωτογραφίες και από τις δύο εκδηλώσεις θα ανεβάσω μάλλον αύριο συμπληρώνοντας αυτήν την ανάρτηση και με επιπλέον στοιχεία, είπα όμως σήμερα γρήγορα να ανεβάσω έστω κάτι, κυριως για να έχετε τη δυνατότητα να σχολιάσετε και να γράψετε τις εντυπώσεις σας όσοι συμμετείχατε και παρακολουθήσατε κάποια ή και όλες τις εκδηλώσεις αυτού του Σαββατοκύριακου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.

πρωί

Με το ζόρι ξύπνησα το πρωί σήμερα. Η υγρασία σκεπαζει την πόλη εδώ και μέρες. Μεγάλη απόφαση να σηκωθείς από το κρεβάτι. Για φαντάσου.

Μετά τις ίδιες κάθε πρωί προετοιμασίες, κολατσιό παιδιών, φαγητό για το ολοήμερο, πρωινό τσάι για του λόγου μου, ξύπνημα παιδιών-καθε μέρα λέω, από αύριο θα ξυπνάνε μόνοι τους με ξυπνητήρι, χρόνια το λέω αυτό ποτέ δεν το κάνω, τέλος πάντων- το ξύπνημα έρχεται θέλω δε θέλω.

Ξεφυλίζω τη LIFO και στέκομαι σε μια φράση από τις επιλεγμένες στις πρώτες σελίδες είναι αυτή η στήλη, συγγνώμη, δε θυμάμαι τον τίτλο της. Στέκομαι στην τελευταία φράση: "Όπου είμαι εγώ, δεν είναι ο θάνατος. όπου είναι ο θάνατος, δεν είμαι εγώ. Γιατί να φοβόμαστε το θάνατο, αφού δεν υπάρχει περίπτωση να τον αντιληφθούμε;" Από κάτω το σχόλιο της στήλης έλεγε: "Ασκήσεις θάρρους από τον Ι. Γιάλομ". Καλά, έμεινα με το σαγόνι κρεμασμένο, πλακα μας κάνουν, σκέφτηκα. Υπέθεσα ότι είναι απόσπασμα από το καινούριο βιβλίο του Γιάλομ που διάβασα ότι αναφέρεται στο θάνατο, αλλά αυτά δεν είναι λόγια δικά του, κι αν τα οικειοποιήθηκε, τι να πω ωραίο μνημόσυνο κάνει με ξένα κόλυβα. Από την άλλη πολύ πιθανό θεωρώ το να μην έχει ιδέα ο συντάκτης της στήλης ότι αυτά ακριβώς τα λόγια είναι λόγια του Επίκουρου (άρα οι ασκήσεις θάρρους είναι δικές του), μπορεί και να μη διάβασε και το βιβλίο αυτό απ' όπου αντέγραψε αυτή η φράση. Αυτή η άποψη είναι μία από τις βασικές αρχές της Επικούρειας φιλοσοφίας. Για κάποιους μάλιστα ανθρώπους είναι η άποψη που τους έκανε να μη φοβούνται πια τον θάνατο, το δικό τους -ο πόνος από το θάνατο άλλου αγαπημένου προσώπου είναι μια άλλη πιο δύσκολη ιστορία- , ανάμεσά τους κι εγώ, όταν διάβασα τις απόψεις αυτές του Επίκουρου στο σχολικό βιβλίο της φιλοσοφίας του Λυκείου παρακαλώ, όχι κανένα δυσκολοεύρετο βιβλιο, κάθε άλλο. Διάβασα τότε περίπου τα εξής, ο θάνατος, εμάς(εννοώντας τους επικούρειους) δεν μας αφορά, γιατί όταν υπάρχει ο θάνατος δεν υπάρχουμε εμείς κι όταν υπάρχουμε εμείς δεν υπάρχει ο θάνατος. Πεθαίνοντας χάνουμε τις αισθήσεις μας, μέσω των αισθήσεων ζούμε, άρα χάνοντας τις αισθήσεις μας, χάνουμε την αίσθηση της ζωής και δεν αισθανόμαστε, δεν μας "πονάει" ο θάνατος, κάτι που δεν το αισθάνεσαι πώς να σε κάνει να πονέσεις; Αυτά θυμάμαι πάνω κάτω, γι' αυτό διαβάζοντας ό,τι σου έλεγα πριν έμεινα κάγκελο. Τέλος πάντων, να σου πω την αλήθεια έχοντας διαβάσει αρκετά βιβλία του Γιάλομ δεν είχα διάθεση να διαβάσω το καινούριο του βιβλίο, είναι ατσίδας στο να κάνει επιτυχίες με ζωές και απόψεις άλλων σε εκλαικευμένα βιβλία φιλοσοφικοψυχολογίας. Και δεν διαβάζω καλύτερα κατευθείαν Νίτσε και Επίκουρο; Μεσάζοντα χρειάζομαι και για αυτό;

Μετά ξεκίνησα για τη δουλειά. Από το λεωφορείο χαζεύω δρόμους, πολυκατοικίες, ανθρώπους. Περνάμε από τη Λ. Στρατού, σαν να το έβλεπα για πρώτη φορά, διαβάζω και προσέχω στην πινακίδα "Λεωφόρος Στρατού". Λεωφόρος!; Καλά αν δεις για ποιο δρόμο σου μιλάω, αν δεν ξέρεις την Θεσσαλονίκη θα περιμένεις έναν μεγάλο δρόμο, με πολλές λωρίδες κυκλοφορίας, αυτό δεν είναι μια Λεωφόρος. Ε, καμία σχέση. Αλήθεια, ποιος πότε και γιατί χαρακτήρισε τον δρόμο αυτό Λεωφόρο; Ένα μεγάλο ανέκδοτο.

Σε μια πολυκατοικία, ένας μάστορας στοκάρει τις μπαλκονόπορτες, δυο διαμερίσματα πιο κάτω μια κυρία με ροζ φόρμα καπνίζει στο πίσω, μικρό της μπαλκόνι. Μικρές σκηνές έξω από το παράθυρο του λεωφορείου.

Πέρασε η ώρα. Έφτασε η "στάση" μου. Κατεβαίνοντας παίζω ένα παιχνίδι που δεν θυμάμαι από πόσο χρονών το έχω στο μυαλό μου. Κοιτάω το γύρω σαν να είναι για πρώτη φορά. Ωραίο είναι αυτό όταν το καταφέρνω, λέω όταν, γιατί την χάνεις αυτή τη ματιά, της πρώτης στιγμής, πολύ εύκολα. Ευτυχώς πάντα υπάρχουν καινούρια πράγματα ή λεπτομέρειες που δεν έχεις προσέξει καμια φορά κι ας περνάς δίπλα τους κάθε μέρα, οπότε ναι, πάντα ξαναβρίσκω κάτι για να το δω με καινούριο βλέμμα. ΄Οταν φτάνω στο ραδιόφωνο έχω πια ξυπνήσει για τα καλά. Εκπομπή. Τραγούδι πρώτο.

μια παράσταση

Χθες βράδυ παρακολούθησαμε τα τρία τέταρτα της οικογένειας, ήτοι Σαββίνα, Σωτήρης κι εγώ, την εμφάνιση της Ούτε Λέμπερ στην Θεσσαλονίκη. Ήταν η πρώτη φορά που την έβλεπα και την άκουγα σε παράστασή της, αν και είχε έρθει ξανά και παλαιότερα, τότε στη Μονή Λαζαριστών, αν θυμάμαι καλά.
Είχα ακούσει δίσκους της, είχα ακούσει πολλά για αυτήν και τις εξαιρετικές παραστάσεις της, ήταν από τις εμφανίσεις που περίμενα.
Δεν έχω την ευκαιρία να δω συχνά έναν τύπο θεάματος, σαν το πρόγραμμα που παρουσίασε η Ούτε Λέμπερ χθες. Με εντυπωσίασε η σκηνική της παρουσία. Μου άρεσαν πολύ κάποιες ερμηνείες της. Απόλυτα δεν με πήρε μαζί της. Νομίζω ότι παραμιλούσε κιόλας, δεν καταλάβαινα και όλα όσα έλεγε, ίσως πλάτειαζε σε κάποια τραγούδια, τα τραβούσε αρκετά μου φάνηκε, μπορεί κάτι από αυτά να έφταιγε. Όμως το θέαμα ήταν εντυπωσιακό, η παρουσία της κυρίαρχη, η φωνή της δυναμική, οι μουσικοί της πολύ καλοί, κι εκείνη τελικά μου φάνηκε εκπληκτική, αν όχι σε όλο το πρόγραμμα τουλάχιστον στο γενικό σύνολό του. Θα μπορούσε να τελειώσει εδώ όλο αυτό που έχω να σου πω.
Ήρθε η σημερινή μέρα. Το μεσημέρι ήμαστε στην γκαλερί TINT όπου η Ξανθίππη Χόιπελ υποδέχτηκε δημοσιογράφους για να δούμε από κοντά και να μας μιλήσει για την έκθεση ζωγραφικής που παρουσιάζει στις δύο αίθουσες τέχνης, την ΖΗΤΑ-ΜΙ και την ΤΙΝΤ. Ο Σωτήρης και η Εύα Κ. (την Εύα τη γνώρισα μέσα από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης καθώς ανήκει στην ομάδα αυτών των δραστήριων ανθρώπων οι οποίοι στηρίζουν και στην ουσία χάρη στους οποίους υπάρχει το σπουδαίο αυτό Μουσείο σχεδόν τριάντα χρόνια) άρχισαν να μιλάνε για την χθεσινή παράσταση που είχαμε δει όλοι. Είπαν πράγματα για την παράσταση όπως τα αντιλήφθηκαν με το δικό τους κριτήριο και από το δικό μου πέρασαν απαρατήρητα. Δεν ήταν αόριστοι χαρακτηρισμοί. Είχαν επιχειρήματα. Εντόπισαν στοιχεία, χωρίς να κάνουν τους έξυπνους, απλά και με αντικειμενικούς όρους. Στοιχεία για την κίνηση, για την φωνή της, για τους τζαζ αυτοσχεδιασμούς όπου δεν τα κατάφερνε, για την θηλυκότητα που απουσίαζε και πολλά άλλα. Τα άκουγα με ενδιαφέρον όλα αυτά, κυρίως γιατί ήταν στοιχειοθετημένα. Αν ήταν αόριστοι αφορισμοί μάλλον θα έκλεινα τα αυτιά μου. Είπαν ενδιαφέροντα πράγματα. Και ήταν πολύ δημιουργικό να ακούω μια άλλη ματιά. Ακούω να λένε συχνά «αυτά είναι υποκειμενικά πράγματα, εμένα μου άρεσε, ήταν καλό». Το ακούω και πάντα διαφωνώ. Άλλο «μου αρέσει» άλλο «είναι καλό». Υπάρχει το "αντικειμενικά καλό", με όρους, κριτήρια και επιχειρήματα. Μπορεί να ζούμε στην χαλαρή και ενίοτε αδαή εποχή όπου έχουμε θεοποιήσει το υποκειμενικό κριτήριο, μα εγώ πιστεύω βαθιά ότι το "καλό", αντικειμενικά, υπάρχει. Η γνώση του χρειάζεται κόπο και εμπειρία, εκτός αν είσαι τυχερός, τι να πω, και, σπάνια, το έχεις από τη φύση σου. Πώς, ας πούμε ένα μικρό παιδί γίνεται να μην μπορεί να ανεχτεί το φάλτσο κι ας μην ξέρει τι σημαίνει φάλτσο, αλλά αυτό είναι περίπτωση. Ο κανόνας μάλλον λέει, για να κρίνεις πρέπει να ξέρεις. Όχι για να σου αρέσει ή να μην σου αρέσει κάτι, αυτό είναι άλλο. Για παράδειγμα, στην παράσταση χθες ο τρόπος που είπε η Ούτε Λέμπερ το «Ne me quitte pas» του Μπρελ, μου άρεσε πολύ. Να μην ακούσω όμως και μια κριτική από την οποία κάτι παραπάνω μπορεί να μάθω; Όποτε το έκανα πάντως δεν μετάνιωσα ποτέ.
Γενικά πιστεύω ότι κριτήριο αποκτάς αν βλέπεις, ακούς, διαβάζεις. Βλέποντας, συγκρίνοντας, ξέρεις. Και, δεν είναι ντροπή, στο κομμάτι αυτό, του τύπου των παραστάσεων και του είδους μουσικής, του ρεπερτορίου, που παρουσίασε η Λέμπερ χθες το βράδυ, δεν έχω δει τόσα πολλά πράγματα ώστε να έχω μέτρο σύγκρισης και κριτήριο αξιολόγησης. Οπότε κάθε τι που ακούω γνώση είναι. Σε άλλες τέχνες ίσως, θέατρο έχω δει πάρα πολύ περισσότερο, συναυλίες και τραγούδια έχω ακούσει όπως και βιβλία έχω διαβάσει τόσα χρόνια και τόσο πολύ, ώστε να μπορώ, όσο μπορώ πάντα, να καταλάβω ευκολότερα αρετές και μειονεκτήματα, σε άλλα πράγματα και θεάματα μου λείπουν ώρες πτήσης.
Ήταν πολύ θετική όλη αυτή τη συζήτηση. Όταν βλέπεις, όταν ακούς, όταν διαβάζεις κάτι αυτό δεν πρέπει να γίνεται μετά; Να μιλάς για αυτό, να κουβεντιάζεις, να συμφωνείς ή να διαφωνείς, να ακούς σχόλια και κριτικές άλλων, να ανταλλάσσεις απόψεις, να μαθαίνεις. Και νομίζω ότι έτσι, και γνωρίζεσαι καλύτερα με τους συνομιλητές, και πραγματικά επεξεργάζεσαι ό,τι είδες, άκουσες, διάβασες. Τότε το πράγμα γίνεται γόνιμο. Αυτό μάλιστα μου λείπει και στις κριτικές για συναυλίες, βιβλία, παραστάσεις. Αν το πω με λίγες λέξεις το να μαθαίνω από αυτές, να ανοίγει το μυαλό μου. Γι’ αυτό αυτή τη μικρή μεσημεριανή κουβέντα την χάρηκα τόσο.

Υ.Γ. Για την έκθεση της Ξανθίππης Χόιπελ σας χρωστάω άλλη ανάρτηση. Πολύ σύντομα.

Η «ΚΑΛΗΜΕΡΑ» ΣΕ ΝΕΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΡΜΗΣΕΙΣ

Η παρέα της «Καλημέρας» ετοιμάζεται να επισκεφτεί Μουσεία της Θεσσαλονίκης για να ξεναγηθεί, να παίξει, να ακούσει παραμύθια και μουσικές. Όλα αυτά στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς* και εκδηλώσεων που έχουν προγραμματίσει το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, το Σαββατοκύριακο 27 και 28 Σεπτεμβρίου.
Έτσι, το Σάββατο από τις 7 το απόγευμα μικροί και μεγάλοι θα πάμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο όπου θα ακούσουμε παραμύθια από την Ανθή Θάνου με μουσικές του Παναγιώτη Κούλελη, ενώ αμέσως μετά, στις 8 και μισή θα ακούσουμε το συγκρότημα πενταφωνικής μουσικής «Πλειάδες» σε ένα μουσικό δρώμενο.
Την Κυριακή, από τις 12.30 το μεσημέρι και σε τρεις ομάδες, πάμε, για δεύτερη συνεχή χρονιά μετά την εξαιρετική περσινή μας εμπειρία, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού για να παίξουμε ένα «Παιχνίδι Ρόλων με φόντο τη Θεσσαλονίκη του 11ου αιώνα
» Το παιχνίδι είναι επικεντρωμένο αυτή τη φορά στα εκθέματα της μεσοβυζαντινής εποχής, και συνδυάζοντας γνώση και διασκέδαση θα κάνουμε μια ακόμη πρωτότυπη και «διαφορετική» ξενάγηση στο Μουσείο. Με σκηνικό τη Θεσσαλονίκη των αρχών του 11ου αιώνα, θα αναζητήσουμε στοιχεία στις αίθουσες της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου, θα λύσουμε γρίφους και θα γνωρίσουμε το Μουσείο με έναν πρωτότυπο και καθόλου συνηθισμένο τρόπο. Το παιχνίδι οργανώνεται σε συνεργασία με την Ομάδα Παιχνιδιών Φαντασίας και Ρόλων του Δήμου Θέρμης, τον Σύλλογο Παιχνιδιών Στρατηγικής και Φαντασίας Θεσσαλονίκης και τη δημιουργική ομάδα Last Factory Toy.

Θα τα πούμε και αύριο στην εκπομπή, είπα απλώς να σας πω δυο πράγματα από σήμερα.

Καλό βράδυ!

* Κάθε χρόνο, ένα Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου σ’ ολόκληρη την Ευρώπη ανοίγουν τις πόρτες τους μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι και με συναυλίες, γιορτές, εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να έρθουν σε επαφή με την πολιτιστική κληρονομιά με τρόπους πιο άμεσους, ευχάριστους και διασκεδαστικούς.
Η είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία είναι ελεύθερη το Σαββατοκύριακο (27-28 Σεπτεμβρίου) του εορτασμού, για τη διευκόλυνση των επισκεπτών.

ενας μικρός κόσμος

Πολύ τρέξιμο, πολλή δουλειά, αλλά έτσι είναι πάντα αυτή η εποχή. Φθινόπωρο. Η αγαπημένη εποχή. Μπορεί να έχω ακόμη το σύνδρομο του σχολείου. Τώρα δεν είναι η αρχή μιας νέας χρονιάς;

Είμαι ακόμα στο σύμπαν του κόσμου και των ιστοριών του Μουρακάμι, και μου αρέσει πολύ. Τελειώνω το Κουρδιστό Πουλί. Προσπαθώ να βρω χρόνο, στο αστικό, στο τραπέζι της κουζίνας όσο μαγειρεύω, όσο κλέβω χρόνο από παντού να μπαινω στις σελίδες του. Αν δεν υπήρχαν τα βιβλία, πώς θα ήταν οι ζωές μας;

"Το ήξερες ότι το τραγούδι σε εκείνη τη διαφήμιση είναι των Beatles;" με ρωτάει ο γιος μου. "Εγώ σήμερα το έμαθα", συμπληρώνει και συνεχίζει να μου λέει για το συγκρότημα, πότε και πώς διαλύθηκαν και άλλα τέτοια. Τώρα να σου πω ότι δεν χάρηκα, ψέμματα θα σου πω. Όσα χρόνια κι αν περασουν, όσα κι αν αλλάξουν, πάντα στην ίδια ηλικία τα παιδιά θα μιλάνε και θα έχουν κοινό τόπο συνάντησης τη μουσική, κοίτα να δεις. Τώρα μάλλον πολύ κουλτουριάρικα το είπα αυτό, ε; Πάντως χάρηκα. Που μιλάνε για αυτό το καλύτερο συγκρότημα όλων των εποχών (αυτό Σκύλε από σένα το έκλεψα), που ψάχνουν τραγούδια. Και χάρηκα, μη σου πω ένιωσα και περήφανη, που είχα να του δείξω το βινύλιο του '69, πολύτιμο και σπάνιο για μένα (είναι αυτό που μου γράφατε κορίτσια τότε που μπήκε ο κλέφτης στο σπίτι και πήρε ό,τι ήταν για αυτόν πολύτιμο, ναι, τα δικά μας πολύτιμο για αλλον είναι τίποτα και δεν τα παίρνει κανείς. Come Together.



Είδα το όνομα ενός παλιού μου φίλου σε ένα βιβλίο. Έχω να τον δω, να τον ακούσω, να διαβάσω γράμμα του πολλά χρόνια. Συγκινήθηκα. Θυμήθηκα στιγμές, συζητήσεις μας. Όχι, δε νομίζω ότι θα θα ξανασυναντηθούμε. Όμως περπατώνας στο δρόμο, στην παραλία που φυσούσε ένας τρελός αέρας, μου ήρθε ένα τραγούδι και όπως το σιγοτραγουδούσα ήμουν σίγουρη από πού ερχόταν.





Πριν λίγες μέρες ξεκινησε ένα μεγάλο πείραμα. Προσπάθησα να διαβάσω όσα περισσότερα μπόρεσα για να καταλάβω πραγματικά τι αφορά. Έγινα μαθήτρια και πολύ μου άρεσε. Κάποιοι ασχολούνται με ό,τι όταν ήμασταν μικροί μας απασχολούσε ίσως περισσότερο από οτιδήποτε άλλο "πώς έγινε ο κόσμος και πώς γίναμε κι εμείς;"


Βίντεο από την ζωντανή μετάδοση για την έναρξη της λειτουργίας του LHC στο CERN

Λίγα λόγια εδώ κι εδώ

και...

CERN in 3 minutes

Καλά, το ξέρω ότι κι εσύ μπορεί να το σκέφτηκες αυτό, τι μόνο το δικό μου το μυαλό πήγε εκεί;

Marjane Satrapi

Είναι ωραίο να γνωρίζεις ότι δεν τα ξέρεις όλα. Και αφάνταστα πληκτικό, τουλάχιστον, να νομίζεις ότι όλα τα ξέρεις. Όταν πρωτοδιάβασα το "Περσέπολις" της Σατραπί, μόλις είχε κυκλοφορήσει - καλοκαίρι του 2006 ήταν ή αρχές φθινοπώρου; - σκέφτηκα πόσα λίγα ξέρουμε για την κοντινή μας Ανατολή. Κοντινό το Ιράν θα μου πεις; Και βέβαια κοντινό, οι ιστορίες μας μάλιστα συναντιούνται και πολλές φορές μπλέκονται απίστευτα στα βάθη των αιώνων. Τι ήξερα για την Περσία - Ιράν; Τους Περσικούς πολέμους, εκείνοι κι εμείς δηλαδή, ό,τι στο σχολείο μαθαίναμε, ότι εκείνοι ήταν βάρβαροι, εμείς εννοείται υπέροχοι, ωραίοι, ανδρείοι. Μετά διάβασα ευτυχώς κι άλλα βιβλία στη ζωή μου. Αλλά πάντα είχα μια θολή εικόνα στο μυαλό μου, καλα εντάξει είχαν κάποτε σπουδαίο πολιτισμό αλλα τώρα όλα τα' σκιαζε η φοβέρα και ο θρησκευτικός φανατισμός, έτσι σε γενικές γραμμές νόμιζα. Την εντύπωση αυτή "απειλούσαν" θαρραλεα κάποιες ταινίες, κάποιοι καλλιτέχνες, έργα που έρχονταν από εκείνα τα μέρη, αλλά το στερεότυπο μέσα μου έμενε, δεν θέλω να σου πω ψέμματα. Μετά διάβασα την Περσέπολι. Από την εισαγωγή κιόλας και μετά όταν το τελείωσα πια όλο σκεφτόμουν όλα αυτά που διάβασα για πολύ καιρό. Είναι και η Σατραπί συνομήλική μου, έφερνα συνεχώς στο μυαλό μου, πώς μεγάλωσαμε σε διαφορετικά μέρη, δυο κορίτσια στα ίδια χρόνια. Και μιλάει με τόση ειλικρίνεια για όλα. Ούτε μελό, ούτε ωραιοποιήσεις, ούτε "λυπηθείτε με", ούτε "θαυμάστε με" λέει. Μιλάει κανονικά , για όσα έζησε, περιγράφει και αφηγείται και τα καλά και τα άσχημά της. Στο ραδιόφωνο μίλησα πολλές φορές τότε για το βιβλίο αυτό. Κι όταν πριν αρκετές μέρες σκεφτόμουν να γράψω κάτι για την Σατραπί διάβασα -με καθυστέρηση, ναι, μεγάλη μαλιστα- ένα κείμενο που έγραψε ο Αντώνης Ξαγάς στο mic.gr. Αντιγράφω λοιπόν από το κείμενό του, με την άδειά του και τον ευχαριστώ- είναι ωραίο να μοιράζονται οι σκέψεις κι οι ιδέες, έτσι δεν είναι; Όλο το κείμενο εδώ
"Παράξενο πλάσμα ο άνθρωπος... Ο καθένας μας διεκδικεί και απαιτεί για τον εαυτό του, με πάθος και με φανατισμό πολλές φορές, την αδιαπραγμάτευτη ατομικότητά του, ο καθένας μας νιώθει μια ιδιαίτερη και ξεχωριστή προσωπικότητα (συχνά κέντρο του κόσμου!). Από την άλλη όμως εύκολα κατατάσσουμε όσους κινούνται έξω από την περιορισμένη ακτίνα του κύκλου μας στην ακαθόριστη "μάζα"... Ξεχνώντας την ταπεινόφρονη αλλά και τόσο αυτονόητη σκέψη ότι την ίδια στιγμή κι εμείς ανήκουμε στη "μάζα" για κάποιον άλλον... Είναι βολικός πάντως έτσι ο κόσμος!... Ασφαλής... Έχει μια τάξη που παρηγορεί το φοβισμένο από την εντροπία άνθρωπο...
Έτσι λοιπόν σε μια εφαρμογή αυτού του τρόπου σκέψης, οι Γερμανοί είναι ψυχροί τεχνοκράτες, οι Γάλλοι σωβινιστές κουλτουριάρηδες, οι Αλβανοί είναι ..."Αλβανοί", οι Ιταλοί θερμόαιμοι πολυλογάδες, οι Τούρκοι άξεστοι βάρβαροι, οι Άγγλοι πισωγλέντηδες μπυροπότες, οι Ισραηλινοί φιλοχρήματοι, οι Ιρανοί καθυστερημένοι θρησκόληπτοι και πάει λέγοντας... Και όταν κάποιες φορές η πραγματικότητα και η ζωή μάς διαψεύσει, τότε τόσο το χειρότερο γι' αυτήν![...]
[...]Η Σατραπί δεν κατηγορεί, δεν υψώνει κανένα δάκτυλο και καμία παντιέρα... Το βιβλίο είναι απλώς μια μικρή ιστορία... Από εκείνες τις "μη-ιστορίες" που ποτέ δεν καταγράφει η επίσημη Ιστορία... Από τις ιστορίες τις άγραφες, που μόνο σαν στατιστικές επιζούν... Τις ιστορίες όμως που κουβαλούν μέσα τους περισσότερη αλήθεια απ' ό,τι δεκάδες σοβαροί ακαδημαϊκοί τόμοι... Και δείχνει ότι πίσω από τις μαντίλες και τις μπούργκες κρύβεται ένας ολόκληρος πολυποίκιλος κόσμος...
Κι έτσι όμως μέσα από την αφήγηση, αναδεικνύεται αβίαστα και με τα πιο μελανά χρώματα η φύση ενός καθεστώτος που αποδεικνύει για πολλοστή φορά στην πράξη ότι η θρησκεία είναι ο τελειότερος μηχανισμός καταπίεσης που έχει εφεύρει ο άνθρωπος (ξέρετε με την ευκαιρία, ποιο είναι ίσως το μεγαλύτερο κακό που έχει προκαλέσει η δυναστεία Μπους; Ότι με την αυτοκρατορικά ανόητη πολιτική της έχει δώσει άλλοθι και αντιστασιακά "παράσημα" σε καθεστώτα τα οποία λίγο απέχουν από το να χαρακτηριστούν φασιστικά!). Δεν μπορείς όμως να μη γελάσεις όταν ανακαλύψεις έκπληκτος ότι και μια πιτσιρίκα σε αυτό το ζοφερό Ιράν του Χομεϊνί, άκουγε και χτυπιόταν στους ρυθμούς της Kim Wylde...
Οι γραμμές του σκίτσου είναι λιτές, ασπρόμαυρες, αλλά τόσο, μα τόσο εκφραστικές... Η δε ιστορία συγκινεί... Χωρίς όμως να εκβιάζει το συναίσθημα... Συγκινεί με το γλυκόπικρο χιούμορ (η μικρή Μάρτζι κλέβει πραγματικά καρδιές)... Συγκινεί γιατί είναι γραμμένη σε ανθρώπινα μέτρα (κλείνοντας τον πρώτο τόμο, με τον αποχαιρετισμό στο αεροδρόμιο είχα κυριολεκτικά βουρκώσει)... Συγκινεί γιατί εν τέλει μπορείς να ταυτιστείς μαζί της... Γιατί σε κάθε βιβλίο πάντα αναζητάμε ένα κομμάτι του εαυτού μας...
Θα αποφύγω τον πειρασμό και την ευκολία να καταφύγω στις γνωστές βαρύγδουπες και δημοσιογραφικές τυπικότητες του τύπου "το βιβλίο είναι ένας ύμνος στην ... μπλα, μπλα, μπλα, ή μια κραυγή κ.λπ. κ.λπ... Πραγματικά δεν ξέρω αν το "Περσέπολις" της Μαργιάν Σατραπί καταφέρει να προκαλέσει ρωγμές στο οπλισμένο σαν σκυρόδεμα οικοδόμημα των στερεότυπων απόψεων. Πολύ αμφιβάλω! Τέτοια έργα είναι όμως χρήσιμα, γιατί υπενθυμίζουν τα αυτονόητα που εύκολα ξεχνάμε... Ότι η ανθρώπινη ουσία είναι μία, ότι όλοι έχουμε μέσα μας όργανα που γερνάνε και λιώνουνε, ότι όλοι μας έχουμε ανάγκη από μια αγκαλιά, ότι όλοι μας βιώνουμε με τον ίδιο τρόπο τις απώλειες... Και είναι ακόμη πιο χρήσιμα σε μια εποχή σαν τη σημερινή, όπου για άλλη μία φορά το Ιράν, η πανάρχαια Περσία, πατρίδα ποιητών και φιλοσόφων που εμείς εδώ στην ομφαλοσκοπική Δύση ποτέ δεν μαθαίνουμε, η επιτομή του σύγχρονου "κακού", έχει γίνει πεδίο σχεδίων επί χάρτου, τα οποία παίζουν με τις ζωές ανώνυμων και καθημερινών ανθρώπων σαν εσένα κι εμένα... "

Είδα και τη ταινία "Περσέπολις". Λίγο πιο "μαλακή" από το βιβλίο, ίσως για να μην έχει και προβλήματα λογοκρισίας, κάτι που δεν θα επέτρεπε σε κάποιες χώρες να την δει πολύς κόσμος, ξέρετε εκείνα τα "απαγορεύεται σε νέους κάτω των ..." που υπάρχουν. Έστω κι έτσι είναι μια καλή ταινία. Αν έχεις δει μόνο αυτήν όμως μην νομίσεις πως "ξεμπέρδεψες", το βιβλίο είναι το δυνατό.

Το αγαπημένο μου σημείο από το βιβλίο
Η μικρή Μαριάν, ετοιμάζεται να φύγει από το Ιράν. Το τελευταίο βράδυ πριν φύγει, κοιμάται με την πολυαγαπημένη της γιαγιά κι εκίνη της λέει: "Άκου, δεν μ' αρέσει να σου κάνω κήρυγμα, αλλα θέλω να σου δώσω μια συμβουλή που θα σου είναι πάντα χρήσιμη. Στη ζωή, θα συναντήσεις πολλούς παλιανθρωπους. Αν σε πληγώσουν, να λες στον εαυτό σου ότι το κάνουν από βλακεία. Αυτό θα σ' εμποδίσει να νατιδράσεις στην κακία τους. Γιατί δεν υπάρχει τιποτα χειρότερο απ'την πικρία και την εκδικηση. Να είσαι πάντα αξιοπρεπής και να έχεις πίστη στον εαυτό σου."

Πριν λίγους μήνες διάβασα και τα "Κεντήματα" της Μαριάν Σατραπί. Εκεί να δεις. Γυναίκες το Ιράν μιλάνε ενώ πίνουν τσάι- πώς στο δικό μου χωριό μιλούσαν την ώρα που έπιναν καφέ; Περίπου έτσι. Γιατί πρέπει να σου πω πιο τολμηρές τις βρίσκω τις Ιρανές. Σε εμάς άντε μέχρι τους αχαϊρευτους τους άντρες έφτανε η κουβέντα. Στα "κεντήματα" οι γυναίκες νέες και ηλικιωμένες μιλούν για σχέσεις, για το σεξ, το σώμα και τον εαυτό τους όπως εγώ να σου πω την αλήθεια δεν έχω ακούσει να μιλούν ποτέ.

Ένα μικρό βιογραφικό της Σατραπί:
Η Μαριάν Σατραπί γεννήθηκε το 1969, στο Ραστ του Ιράν και μεγάλωσε στην Τεχεράνη. Το 1994 εγκαταστάθηκε στη Γαλλία, όπου ζει μέχρι σήμερα. Κάνει κόμικς, ζωγραφίζει και γράφει. Έχει γράψει (και εικονογραφήσει εννοείται, όπως σε όλα τα βιβλία της) την αυτοβιογραφική σειρά κόμικς «Περσέπολις» που έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ.
Η ομότιτλη ταινία κινουμένων σχεδίων -που σκηνοθέτησε η ίδια η συγγραφέας και ο Βενσάν Παρονό - κέρδισε το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Κανών 2007. Η Σατραπί έχει γράψει, επίσης, αρκετά παιδικά βιβλία ενώ συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις "Ηλίβατον" τα βιβλία της «Περσέπολις: Μια αληθινή ιστορία» και «Περσέπολις 2: Η επιστροφή», "Κεντήματα" και βρίσκεται υπό έκδοση και το βιβλίο της: «Κοτόπουλο με δαμάσκηνα». (Στις σελίδες του τελεταίου αυτού, υπό έκδοση βιβλίου της, η σατραπί μας μιλά για την συγκινητική ιστορία ενός διάσημου Ιρανού μουσικού, θείου της, που έδωσε τη ζωή του για τον έρωτα και τη μουσική. Κέρδισε το βραβείο καλύτερου βιβλίου στο Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς Ανγκουλέμ (Γαλλία), το 2005. ). Επίσης, έχουν κυκλοφορήσει δύο παιδικά βιβλία της από τις εκδ. Επόμενος Σταθμός ("Ασδάρ" και "Τα τέρατα δεν αγαπούν το φεγγάρι")

Επιστροφή στο σχολείο

Επιστροφή,
Τετάρτη ακόμα.

Ανοίγουν τα σχολεία σε λίγες μέρες. Μιλούσα προχθές με μια συνάδελφο στο τηλέφωνο, πάντα μου αρέσει όταν μιλάμε με την Μάγδα, κάνουμε καλή κουβέντα, ουσίας, πάντα μα πάντα. Λέγαμε πόσο μας άρεσε το σχολείο όταν ήμασταν στην ηλικία των παιδιών μας. Μεγαλώσαμε και οι δυο σε χωριά, διαφορετικά, η κάθε μια στο δικό της. Από τον Αύγουστο περιμέναμε πώς και πώς να ανοίξουν τα σχολεία. Όχι μόνο για τις παρέες, άλλωστε αν μεγαλώνεις σε χωριό όπου οι δουλειές, οι αγροτικές, είναι εννοείται καλοκαιρινές κυρίως, και κανείς, ούτε μικρός, ούτε μεγάλος δεν πηγαίνει ποτέ καλοκαιρινές διακοπές, ούτε κατασκήνωση, τίποτε από όλα αυτά δεν ξέραμε τότε, οι παρέες σου είναι πάντα εκεί, στην πλατεία και την αυλή του σχολείου, όλο το καλοκαίρι όλοι οι φίλοι στο χωριό ήταν. Δεν ήταν λοιπόν αυτό. Το σχολείο ήταν αυτό που μας έλειπε, το μάθημα, η διαδικασία του σχολείου, το περιβάλλον του αυτό καθεαυτό. Τα παιδιά μας πάλι, λέγαμε με τη Μάγδα, καμία σχέση. "Μα δεν είναι εντυπωσιακό" μου είπε κάποια στιγμή "ότι όλα στον κόσμο έχουν αλλάξει τόσο πολύ και τα σχολεία μας έχουν μείνει ίδια, ακριβώς όπως τότε που πηγαίναμε εμείς σχολείο;" Πόσο δίκιο έχει. Ακόμη και οι λίγες αλλαγές που έγιναν είναι τόσο μικρές μπροστά σε έναν κόσμο που έχει αλλάξει τόσο πολύ! Πώς να είναι ελκυστικό το σχολείο για ένα παιδί σήμερα όταν μπαίνω εγώ στο δημοτικό σχολείο της κόρης μου και ελάχιστα διαφέρει από εκείνο που πήγαινα εγώ πριν από τριάντα χρόνια; Μπαίνω μέσα και βλέπω κάτι που ξέρω, το σωστό θα ήταν να μπαίνω και να μην γνωρίζω τίποτα σχεδόν, γιατί θα ήταν το σχολείο της άλλης γενιάς, πιο φυσικό θα ήταν να μην το καταλαβαίνω κιόλας, όχι να θυμίζει το δικό μου δεκαετίες πριν. Άσε που, τώρα που το σκέφτομαι, το δικό μου ήταν και καλύτερο, περιποιημένο και βαμμένο, εδώ το δημοτικό μας άστο καλύτερα. Σκέψου είχαμε γυμναστήριο και αίθουσα εκδηλώσεων, το γυμνάσιο του γιου μου, τίποτα απολύτως και οι τάξεις μια σταλιά καμαρούλες(αφού χώρισαν την κάθε αίθουσα σε δυο, καταλαβαίνεις). Αυτό τώρα είναι κανονικό και το λένε εξέλιξη;

Διάβασα αυτό το κείμενο, αν θες του ρίχνεις μια ματιά
ΜΕΤΡΟ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ

Και δύο γράμματα από το περιοδικό των SCHOOLIGANS

Στο Δημοτικό πίστευα ότι ο δάσκαλος είναι ένα πρόσωπο κοντινό μου, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο όμως αναθεώρησα: οι μαθητές απο τη μία και οι καθηγητές απέναντι!
Φέτος λοιπόν ήρθε στο σχολείο μου μια καθηγήτρια, η οποία με έκανε να αμφιβάλλω για την ορθότητα του προηγούμενου συλλογισμού: είναι μια καθηγήτρια που δε φωνάζει κι όμως κάνουμε ησυχία. Που δε μαλώνει κι όμως νιώθω τύψεις όταν δεν προσέχω. Μια καθηγήτρια που «τα σπάει» και θέλω να συζητήσω τα πάντα μαζί της! Συμπέρασμα 1ο: Αν δεν αλλάξουν οι καθηγητές στάση ΔΕ ΘΑ ΤΟΥΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΠΟΤΕ, ΠΟΥ ΝΑ ΧΤΥΠΙΟΥΝΤΑΙ! Συμπέρασμα 2ο: κα. Τσιπλάκη, φανταστική μου καθηγήτρια, ΤΑ ΣΠΑΤΕ!"
by dude, Salonika

Χαιρετίσματα! Είμαι μια μαθήτρια της Τρίτης Γυμνασίου. Η Μαθηματικός μας μπαίνει μέσα στην τάξη και μας ανακοινώνει προκλητικά ότι βαριέται να παραδώσει μάθημα και μας μοιράζει απροειδοποίητα τεστακια (πολλές φορές με ύλη από προηγούμενα μαθήματα), την ώρα που εκείνη απαντάει σε τηλεφωνήματα από φίλες της ή από τον γιο της.
Επίσης μας χαρακτηρίζει με προσβλητικό τρόπο όποτε δεν κάνουμε ασκήσεις ή όταν δεν καταλαβαίνουμε κάτι. Παραδείγματα: «Είσαι υποανάπτυκτο, βλαμμένο, ηλίθιο, στόκος. Λες παπαριές, οι γονείς σου δεν ντρέπονται που έχουν εσένα παιδί; Θα γίνεις ένα άχρηστο κατακάθι της κοινωνίας». Όταν της απάντησα ότι δεν έχει το δικαίωμα να μας προσβάλλει έτσι, με έβγαλε έξω και απαίτησε να μου δοθεί μονοήμερη αποβολή. Πάλι καλά που ο διευθυντής μας είναι λογικός και δε μου την έδωσε. Ξέχασα να αναφέρω ότι κατά τη διάρκεια των διαγωνισμάτων πολλές φόρες καθαρίζει φασόλια... Η γυναίκα δεν είναι καλά.
Κασσάνδρα, Αθήνα


Y.Γ. Τι ώρα τελείωσε χθες η συναυλία του Δημήτρη Ζερβουδάκη στο θέατρο Δάσους; 3.30 τα ξημερώματα;

Τα μικρά της Τετάρτης

Αφήνω πισω τις μέρες και όσα που πέρασαν, τα καινούρια είναι εδώ. Σας ευχαριστω όλους τόσο πολύ για όσα γράψατε στο blog ή στείλατε με mail αυτές τις δυο μέρες.

Τις προάλλες η Σαβίνα με ρώτησε "Μαμά, τι χρώμα έχουν οι μέρες για σένα;" Χαμογέλασα. Ήταν ένα παιχνίδι που έπαιζα πολύ όταν ήμουν μικρή. Τα ονόματα των ανθρώπων, οι μέρες, τα συναισθήματα είχαν χρώματα, απλά έτσι συνέβαινε. Αφού μου είπε τι χρώμα έχουν οι μέρες για εκείνη, επέμενε να της πω κι εγώ. Ξεκίνησα λοιπόν κι εγώ, η Δευτέρα είναι κόκκινη, η Τρίτη απαλό πράσινο,η Τετάρτη διάφανο... Φτάσαμε μέχρι την Κυριακή αλλα τώρα σταματώ στην Τετάρτη, γιατί ξαφνικά την ώρα που το έλεγα, σκεφτόμουν γιατί είναι διάφανο το "χρώμα" της για μένα; Απάντηση δεν βρήκα ακριβώς, ίσως γιατί το διάφανο είπα, "γεμίζει" με ό,τι χρώμα διαλέξεις στη στιγμή. Ίσως να είναι μια μέρα, η μεσαία της εργάσιμης εβδομάδας, που δεν έχει ένα χρώμα ίδιο κάθε φορά, αλλά διαφορετικό κάθε βδομάδα. Έτσι σκέφτηκα κάθε Τετάρτη, ανάλογα με την εβδομάδα και τη διάθεσή μου, να ανεβάζω στο blog τα μικρά νέα της Τετάρτης, αυτά που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας. Κι από κει και πέρα όποια άλλη μέρα προκύψει να ανεβάζω κι άλλα βέβαια αλλά αυτό το ραντεβού της Τετάρτης να είναι σταθερό.

Κατεβαίνουμε τώρα με τη Σαββίνα στο πάρκο της γειτονιάς να συναντήσουμε κι οι δυο μας φίλους και στην επιστροφή θα συμπληρώσω την ανάρτηση με τα πρώτα μικρά της Τετάρτης νέας. Μέχρι το αργά το βράδυ, ακόμα Τετάρτη θα είναι!
(βρε, πάλι με διάλειμα ξεκινάω, τι να πω...)