Καλημέρα Good Morning Buongiorno Guten Morgen Jó reggelt 早晨 Dobro Jutro Tere hommikust Hyvää huomenta Ohayo Mirëdita Môre God morgen Habari ya asubuhi Goedemorgen Bon dia Zao an Goeiemôre Labas rytas Bore da Dobro utro Bonjour صباح الخير… صباح النّور Bon maten
Buenos días Shubha prabhaat Dobrý den God morgon Magandang umaga 안녕하십니까 Günaydın Umhlala gahle Dobré rano Bună dimineaţa Gudde Moien גוטן מאָרגןբարի լույս Доброе утро 早晨好…你早
お早うございます…お早う Selamat pagi
صباح الخير Habari ya asubuhi
Για αυτό το ταξίδι του θα μας μιλήσει αύριο στην εκπομπή ο Ηλίας Βροχίδης.
Ξεκίνησε απο την Ελλαδα και, πάντα με μοτοσικλέτα, διέσχισε την Τουρκία, το Ιράν, το Πακιστάν την Ινδία, και όχι μόνο... Στη δε Αρμενία, εμεινε αρκετα περισσότερο απ'ό,τι στα άλλα μερη.
Ήταν πραγματικά ενα ταξίδι ζωής με μοτοσικλέτα.
Γνώρισε τόπους και ανθρώπους, έζησε μαζί τους ως ταξιδιώτης και όχι ως τουρίστας. Τόλμησε κι εκανε πραγματικότητα ενα όνειρό του. Για αυτό θα μιλήσουμε αύριο στην εκπομπή.
Αντιγράφω απο το blog του ενα κείμενό του που έγραψε τον Αυγουστο του 2008. Νομίζω ότι και μόνον αυτό το κείμενο δείχνει τι άνθρωπος είναι, τι αγαπαει και πώς σκεφτεται. Να μπείτε όμως στο blog του (η διευθυνση είναι : http://greece2india.apriliabikers.gr/ilias/) και να διαβασετε κομμάτι κομμάτι το θαυμαστό οδοιπορικό του.
Ευχαριστώ πολύ τον Φώτη Βακαλόπουλο που μου γνώρισε τον Ηλία και το ταξίδι του και χάρη σε αυτόν θα μιλήσουμε αύριο στην εκπομπή.
"Ταξιδεύοντας γνωρίζω έναν παράξενο κόσμο.
Έχω ένα παράξενο άλογο, που πίνει κάποιο νερό που εγώ δε μπορώ να το πιω. Αυτό το νερό δεν το βρίσκεις σε ποτάμια ή λίμνες. Το έχουν σε κάποια ειδικά μαγαζιά, όπου μαζεύονται όλα αυτά τα παράξενα άλογα και κάτι μεγάλα, σιδερένια κάρα. Αυτά τα άλογα όταν δεν κινούνται δε σου ζητάνε νερό. Μπορείς να τα κρατήσεις στην καλύβα σου για όσο καιρό θέλεις χωρίς να τους δώσεις ούτε σταγόνα απ’ αυτό το ειδικό νερό.
Το άλογο μου έχει πάνω του ένα μαγικό κουμπί! Τη νύχτα, όταν το πατάω, ξαφνικά μπροστά μου γίνεται μέρα. Όταν κοιτάζω γύρω μου είναι ακόμη νύχτα, αλλά για πολλά μέτρα μπροστά μου είναι μέρα.
Το άλογό μου μου είναι πολύ πιστό· τόσο που δεν έχει δική του άποψη. Προχωράει μόνο όταν του πω εγώ. Σταματάει ακριβώς όποτε του δώσω εντολή. Ακόμη και το χλιμίντρισμα το κάνει μόνο όταν εγώ θέλω.
Σε μερικά σπίτια που με φιλοξενούν βλέπω παράξενες μηχανές. Είναι μία, που όταν λειτουργεί σηκώνεται αέρας μέσα στο σπίτι. Κάποιοι πλούσιοι άνθρωποι έχουν μία άλλη μηχανή που αλλάζει τον καιρό μέσα στο δικό τους σπίτι μόνο. Τι εγωιστές που είναι… Μόνο για το δικό τους σπίτι ενδιαφέρονται. Για παράδειγμα, αν είναι καλοκαίρι κι έχει πολύ ζέστη, τότε μέσα σε λίγα λεπτά στο σπίτι τους φθινοπωριάζει. Αν είναι χειμώνας κι έχει κρύο, αυτοί δεν υποφέρουν. Πατώντας ένα κουμπί, στο σπίτι τους έρχεται η άνοιξη.
Στα περισσότερα σπίτια που έχω επισκεφθεί έχουν ένα δικό τους ρυάκι που περνάει από ‘κει. Δε χρειάζεται να κουβαλάν το νερό από μακρινές πηγές, ποτάμια ή πηγάδια.
Έχουν και μια άλλη μηχανή που δε μου αρέσει καθόλου. Όταν τη βάζουν να λειτουργήσει, ξαφνικά μπαίνουν στο σπίτι τους πολλοί άνθρωποι. Τους περισσότερους τους ξέρουν, αλλά κάποιους όχι. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έρχονται είναι πολύ κακοί. Σκοτώνουν, κλέβουν και λένε ψέματα, πολλά ψέματα. Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν όλοι τους αγαπάνε και τους βάζουν με χαρά στο σπίτι τους. Αν θέλουν μπορούν να τους διώξουν πατώντας ένα κουμπί μόνο, αλλά δεν το κάνουν. Πολλοί περνάνε όλη τους τη ζωή μαζί μ’ αυτούς, βλέποντας τα εγκλήματα που κάνουν, αλλά αντί να ενοχλούνται, θέλουν να βλέπουν όλο και περισσότερα.
Φαίνονται σα να μην είναι άνθρωποι αυτοί που χαίρονται βλέποντας αυτά. Σα να είναι αναίσθητα τέρατα που διψούν για αίμα. Δεν ξέρω, όμως, αν μπορώ να τους χαρακτηρίσω έτσι, γιατί η πλειοψηφία των ανθρώπων που συναντάω διασκεδάζει μ’ αυτόν τον τρόπο. Είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσα πολλά τέρατα; Και οι άνθρωποι τι γινήκανε; Τους φάγανε τα τέρατα;
Σ’ αυτόν τον παράξενο κόσμο έχουν και κάτι άλλο που το χαίρομαι πολύ. Είναι κάτι χαρτάκια, που όταν τα δίνω στον κόσμο κάνει ό,τι θέλω εγώ. Σαν υπηρέτες μου γίνονται. Όταν τους δίνω αυτά τα χαρτάκια κάνουν ό,τι κι αν τους ζητήσω. Και πόσο χαίρονται όταν τα παίρνουν στα χέρια τους… Τα μετράνε και τα ξαναμετράνε κι όσο πιο πολλά είναι, τόσο πιο πολύ χαίρονται. Μ’ αρέσει, γιατί μου δείχνουν πως τους κάνω ευτυχισμένους.
Ακόμη και οι πιο σοβαροφανείς άνθρωποι τα παίρνουν γρήγορα και κάνουν οτιδήποτε τους πω. Εκείνοι, όμως, δε θέλουν να μου δείξουν τη χαρά τους. Νομίζω, όμως, ότι μέσα τους κι εκείνοι χαίρονται. Όλοι όσοι παίρνουν αυτά τα χαρτάκια χαίρονται.
Η μόνη εξαίρεση είναι κάποιοι ελάχιστοι άνθρωποι· πολλές φορές Μουσουλμάνοι παρατήρησα. Όταν με φιλοξένησαν στο σπίτι τους ή όταν με βοηθήσανε εγκάρδια σε κάποιο μου πρόβλημα, συνέβη κάποιες λίγες, πολύ λίγες ευτυχώς, φορές να μπερδευτώ και να σκεφτώ όπως οι άλλοι, οι παράξενοι άνθρωποι. Πέρασε απ’ το μυαλό μου να τους δώσω μερικά από αυτά τα χαρτάκια για να τους κάνω ευτυχισμένους. Αυτοί οι φτωχοί, σπουδαίοι άνθρωποι, όμως, δεν τα δέχτηκαν. Φαινόταν σα να μην έχουν καμία αξία γι’ αυτούς.
Πω πω, πόσο χάρηκα! Μου θύμισαν το δικό μου κόσμο. Εκείνον στον οποίο ζούσα όταν ήμουνα μικρός. Τώρα όλο και πιο σπάνια ζω σ’ εκείνο τον κόσμο. Πού να ‘χει πάει άραγε εκείνος ο κόσμος που δε μου είναι παράξενος, που τον καταλαβαίνω τόσο καλά; Θα τον βρω άραγε ποτέ στο ταξίδι μου;
Ηλίας Βροχίδης 1 Αυγούστου 2008 Dushanbe, Τατζικιστάν"
(Οι φωτογραφίες είναι από το blog του Ηλία Βροχίδη, τραβηγμενες από τον ίδιο κατα τη διάρκεια του ταξιδιού του)
Το βίντεο αυτης της ομιλίας το είδα χάρη σε μια αναρτηση του blog "το ημερολόγιο ενός δασκάλου" Όπως σας ελεγα και στην εκπομπή, στο ραδιόφωνο, δεν γνωρίζω προσωπικά τον δασκαλο που το εχει, μεσα απο το ιστολόγιό του, το οποίο μου αρεσει πολύ, και παρεμπιπτόντως γνώρισα από το blog του Νίκιπλου, ξερω όσα ξερω. Το παρακολουθώ, υπαρχει θα δείτε, δεξια, στις συνδεσεις, στα λινκ του "συνblogάρουν".
Έτσι λοιπόν ανακάλυψα αυτό το βίντεο. Είναι μια ομιλία στο TED (όπου TED conference, βλέπε τρεις λεξεις: Technology, Entertainment, Design. Πρωτη χρονια πραγματοποίησης του συνεδρίου ήταν το 1984. Από τότε, κάθε χρόνο, άνθρωποι από τους χώρους της τεχνολογίας, της ψυχαγωγίας, της επιστήμης, της τεχνης (θα ανακαλύψετε κι άλλες κατηγορίες παρακολουθώντας τις ομιλίες στο TED) εκθετουν τις απόψεις τους σε ολιγόλεπτες ομιλίες τους)
Για τον Ken Robinson, μπορείτε να διαβάσετε εδώ http://www.sirkenrobinson.com/
Tο θέμα της ομιλίας του, η ανθρωπινη δημιουργικότητα, εστιάζοντας στα παιδιά και την εκπαίδευση.
Τι είναι δημιουργικότητα; Πώς μπορούμε να την ορίσουμε; Τι ξερουμε για αυτήν;
Δημιουργικότητα και εκπαίδευση.
Για τι και πώς εκπαιδευουμε τα παιδιά μας;
Τι ξερουμε, τι μπορούμε να ξερουμε για το μελλον όπου θα ζήσουν τα παιδια μας;
Δημιουργικότητα και πρωτοτυπία.
Η ανθρωπινη φαντασία.
Ο φόβος του λάθους. Το ρίσκο. Η πρωτοτυπία.
Ιεραρχία θεμάτων στο παγκόσμιο εκπαιδευτικό σύστημα.
Τρία πραγματα που ξερουμε για την ευφυΐα.
Πολλά, ουσιαστικά, ειδικά για το ελληνικό εκπαιδευτικό συστημα (και όχι μόνο... οι νεοελληνες γονεις σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι καλύτεροι του εκπαιδευτικού συστήματος...)και ενδιαφεροντα όσα λεει ο Κεν Ρόμπινσον. Είτε συμφωνήσεις, είτε διαφωνήσεις. Και τα λεει με εναν εξίσου ενδιαφεροντα τρόπο. Σοβαρα, χωρίς σοβαροφάνεια, με χιούμορ, με μετρημενες δόσεις συγκίνησης και γέλιου.
(αυτός είναι αγγλοσαξωνικός τρόπος; πες μου εσύ που ξερεις, γιατί μου αρεσει πολύ)
Η μεταφραση στα ελληνικά της ομιλίας είναι της Θεοδώρας Αποστολοπούλου.
"...Υπήρχαν τρεις θεματολογίες, έτσι δεν είναι, στο όλο συνέδριο, οι οποίες είναι σχετικές με αυτά που θέλω να πω.
Μία από αυτές είναι η εντυπωσιακή απόδειξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας σε όλες τις παρουσιάσεις που είχαμε και σε όλους τους ανθρώπους εδώ. Μόνο και μόνο η ποικιλία και το εύρος της.
Η δεύτερη είναι οτι μας έβαλε σε μια θέση όπου δεν έχουμε ιδέα για το τι πρόκειται να συμβεί, όσο αφορά το μέλλον. Καμία ιδέα για το πώς μπορεί να εξελιχτεί αυτό.
Ενδιαφερομαι γαι την εκπαίδευση - στην πραγματικότητα, βρίσκω οτι όλοι έχουν κάποιο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση. Εσείς δεν έχετε; Το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον.
Αν είστε σε ένα πάρτι, και πείτε οτι δουλεύετε στην εκπαίδευση- στην πραγματικότητα, δεν πάτε συχνά σε πάρτι, αν δουλεύετε στην εκπαίδευση. Δεν σας καλούν. Και δεν ανταποδίδουν την πρόσκληση, παραδόξως. Αυτό μου φαίνεται περίεργο. Αλλά εάν είστε σε πάρτι, και πείτε σε κάποιον, ξέρετε, σας ρωτάνε: «Τι δουλειά κάνεις;» και πείτε οτι δουλεύετε στη εκπαίδευση, βλέπετε το αίμα να φεύγει από το πρόσωπό τους. Σκέφτονται: «Ω Θεέ μου, Γιατί σε μένα; Τη μοναδική βραδιά εξόδου μου όλη τη βδομάδα». Αλλά αν τους ρωτήσετε για τη δική τους εκπαίδευση, σας καρφώνουν στον τοίχο. Διότι είναι ένα από αυτά τα πράγματα που πάει βαθιά στους ανθρώπους, δεν έχω δίκιο; Όπως η θρησκεία και το χρήμα και άλλα πράγματα.
Έχω μεγάλο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση, και νομίζω οτι όλοι έχουμε. Έχουμε τεράστιο δικαιωματικό ενδιαφέρον γι' αυτή, εν μέρει επειδή η εκπαίδευση είναι προορισμένη να μας πάει σε ένα μέλλον που δεν μπορούμε να συλλάβουμε. Αν το σκεφτείτε, τα παιδιά που ξεκινούν το σχολείο φέτος θα συνταξιοδοτηθούν το 2065. Κανένας δεν έχει την παραμικρή ιδέα- παρ' όλη τη γνώση που παρελαύνει εδώ τις τελευταίες τέσσερις ημέρες - για το πώς θα είναι ο κόσμος σε πέντε χρόνια. Ωστόσο, πρέπει να τα εκπαιδεύσουμε γι' αυτόν. Έτσι η μη προβλεψιμότητα, νομίζω, είναι εντυπωσιακή.
Και το τρίτο μέρος της είναι αυτό, στο οποίο όλοι συμφωνήσαμε, οι πραγματικά εντυπωσιακές ικανότητες που έχουν τα παιδιά- οι ικανότητές τους για καινοτομία...
[...] ο ισχυρισμός μου είναι οτι όλα τα παιδιά έχουν τρομερά ταλέντα. Και τα σπαταλάμε αλύπητα. Έτσι θέλω να μιλήσω για την εκπαίδευση και θέλω να μιλήσω και για τη δημιουργικότητα. Ο ισχυρισμός μου είναι ότι η δημιουργικότητα είναι σήμερα τόσο σημαντική για την εκπαίδευση όσο και ο αλφαβητισμός, και πρέπει να την αντιμετωπίζουμε με την ίδια τακτική...
Άκουσα μια φοβερή ιστορία πρόσφατα - που λατρεύω να τη διηγούμαι - για ένα μικρό κορίτσι σε κάποιο μάθημα ζωγραφικής. Ήταν έξι ετών και καθόταν στο πίσω μέρος της αίθουσας και ζωγράφιζε και η δασκάλα είπε ότι το κοριτσάκι σπάνια πρόσεχε, αλλά σε αυτό το μάθημα ζωγραφικής το έκανε. Η δασκάλα ήταν εντυπωσιασμένη και πήγε προς τα εκεί και τη ρώτησε: «Τι ζωγραφίζεις;» Και το κοριτσάκι είπε: «Ζωγραφίζω μία εικόνα του Θεού». Και η δασκάλα είπε, «Μα κανείς δεν ξέρει πώς είναι ο Θεός». Και το κοριτσάκι απάντησε, «Θα μάθουν σε ένα λεπτό».
Όταν ο γιος μου ήταν τεσσάρων ετών στην Αγγλία- στην πραγματικότητα ήταν τεσσάρων παντού, για να είμαι ειλικρινής. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, όπου και να πήγαινε ήταν τεσσάρων εκείνη τη χρονιά.
Ήταν στη θεατρική παράσταση της Γέννησης. Θυμάστε την ιστορία; Όχι, ήταν σημαντικό. Ήταν μεγάλη ιστορία. Ο Μελ Γκίμπσον γύρισε τη συνέχεια. Μπορεί να τη έχετε δει: «Η Γέννηση 2». Ο Τζέιμς πήρε το ρόλο του Ιωσήφ, για τον οποίο ήμασταν όλοι ενθουσιασμένοι. Τον θεωρούσαμε από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Είχαμε γεμίσει το μέρος με ατζέντηδες που φορούσαν μπλουζάκια με το σλόγκαν: «Ο Τζέιμς Ρόμπινσον ΕΙΝΑΙ ο Ιωσήφ!»
Δεν χρειαζόταν να μιλήσει, αλλά γνωρίζετε το σημείο όπου οι τρεις μάγοι έρχονται φέρνοντας δώρα. Φέρνουν σμύρνα, λιβάνι και χρυσάφι. Αυτό συνέβη στ' αλήθεια. Καθόμασταν εκεί και νομίζω μπερδεύτηκαν...
[...]Τέλος πάντων, τα τρία αγοράκια βγήκαν, τετράχρονα με πετσέτες στα κεφάλια τους, και ακούμπησαν αυτά τα κουτιά κάτω, και το πρώτο αγόρι είπε, «Σου φέρνω χρυσό». Και το δεύτερο αγόρι είπε, «Σου φέρνω σμύρνα». Και το τρίτο αγόρι είπε, «Ο Φρανκ έστειλε αυτό».
Αυτό που έχουν κοινό αυτά τα παραδείγματα είναι ότι τα παιδιά θα ρισκάρουν.
Εάν δεν ξέρουν, θα κάνουν μια προσπάθεια.
Δεν έχω δίκιο; Δεν φοβούνται να κάνουν λάθος.
Δεν εννοώ ότι το να κάνεις λάθος είναι το ίδιο πράγμα με το να είσαι δημιουργικός. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι αν δεν είσαι προετοιμασμένος να κάνεις λάθος, δεν θα σκεφτείς ποτέ κάτι πρωτότυπο. Αν δεν είσαι προετοιμασμένος να κάνεις λάθος.
Και μέχρι να φτάσουν στην ενηλικίωση, τα περισσότερα παιδιά έχουν χάσει αυτή την ικανότητα. Φοβούνται να κάνουν λάθος.
Διοικούμε τις εταιρίες μας με αυτό τον τρόπο. Στιγματίζουμε τα λάθη. Και διευθύνουμε σήμερα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα όπου τα λάθη είναι το χειρότερο πράγμα που μπορείς να κάνεις.
Το αποτέλεσμα είναι ότι εκπαιδεύουμε τους ανθρώπους κάνοντάς τους να ξεχνούν τις δημιουργικές του ικανότητες.
Ο Πικάσο κάποτε είπε αυτό: είπε ότι όλα τα παιδιά γεννιούνται καλλιτέχνες. Το ζήτημα είναι να παραμείνουν καλλιτέχνες καθώς μεγαλώνουν.
Το πιστεύω αυτό ακράδαντα: ότι δεν μεγαλώνουμε ώστε να γίνουμε δημιουργικοί, μεγαλώνουμε ώστε να το ξεχάσουμε. Ή αλλιώς, εκπαιδευόμαστε να το ξεχάσουμε. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ζούσα στο Στράτφορντ μέχρι πριν από πέντε χρόνια περίπου. Στην πραγματικότητα, μετακομίσαμε από το Στράτφορντ στο Λος Άντζελες. Οπότε καταλαβαίνετε πόσο ομαλή ήταν αυτή η αλλαγή!
Στη πραγματικότητα, ζούσαμε σε ένα μέρος που λέγεται Σνίδερφιλντ, ακριβώς έξω από το Στράτφορντ, όπου γεννήθηκε ο πατέρας του Σέξπιρ. Έχετε σοκαριστεί με τη σκέψη; Εγώ είχα. Δεν είχατε σκεφτεί τον Σαίξπηρ να έχει πατέρα, έτσι δεν είναι; Διότι δεν φαντάζεστε το Σαίξπηρ σαν παιδί, έτσι δεν είναι; Ο Σαίξπηρ εφτά χρονών; Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ. Εννοώ, ήταν εφτά κάποτε. Ήταν στο τμήμα Αγγλικών κάποιου, όχι; Πόσο ενοχλητικό πρέπει να ήταν αυτό; «Πρέπει να προσπαθήσει περισσότερο». Να τον έστελνε ο μπαμπάς του για ύπνο, ξέρετε, τον Σαίξπηρ: "Πήγαινε για ύπνο, τώρα!» στο Ουίλιαμ Σαίξπηρ, «και βάλε κάτω το μολύβι τώρα. Και σταμάτα να μιλάς έτσι. Τους μπερδεύεις όλους».
Τέλος πάντων, μετακομίσαμε από το Στράτφορντ στο Λος Άντζελες, και θέλω να πω λίγα λόγια γι' αυτή τη μετάβαση. Ο γιος μου δεν ήθελε να έρθει. Έχουμε δύο παιδιά. Εκείνος είναι τώρα 21 και η κόρη μου 16. Δεν ήθελε να έρθει στο Λος Άντζελες. Το λάτρευε, αλλά είχε μια κοπέλα στην Αγγλία. Ήταν ο έρωτας της ζωής του, η Σάρα. Την ήξερε ένα μήνα. Προσέξτε, είχαν κιόλας την τέταρτη επέτειό τους, γιατί (ενας μήνας)είναι πολύς καιρός όταν είσαι 16. Τέλος πάντων, ήταν πολύ ταραγμένος στο αεροπλάνο, και είπε: «Δεν θα ξαναβρώ ποτέ πια κάποια σαν τη Σάρα». Και ήμασταν μάλλον χαρούμενοι μ' αυτό, ειλικρινά, επειδή εκείνη ήταν ο κύριος λόγος που φύγαμε από τη χώρα.
Kάτι σου κάνει εντύπωση όταν πας στην Αμερική και όταν ταξιδεύεις σε όλο τον κόσμο: Όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο έχουν την ίδια ιεραρχία θεμάτων. Όλα! Δεν έχει σημασία το πού βρίσκεσαι. Θα περίμενες να είναι διαφορετικά, αλλά δεν είναι. Στην κορυφή βρίσκονται τα μαθηματικά και οι γλώσσες, μετά οι ανθρωπιστικές επιστήμες, και στο τέλος είναι οι τέχνες. Παντού στη Γη. Και σχεδόν σε κάθε σύστημα, υπάρχει ιεραρχία μέσα στις ίδιες τις τέχνες. Τα εικαστικά και η μουσική συνήθως βρίσκονται ιεραρχικά πιο ψηλά στα σχολεία απ΄ ό,τι το θέατρο και ο χορός. Δεν υπάρχει ούτε ένα εκπαιδευτικό σύστημα στον πλανήτη που να διδάσκει καθημερινά χορό στα παιδιά με τον τρόπο που τους διδάσκουμε μαθηματικά. Γιατί; Γιατί όχι; Νομίζω οτι αυτό είναι σημαντικό. Πιστεύω οτι τα μαθηματικά είναι σημαντικά, αλλά το ίδιο και ο χορός. Τα παιδιά χορεύουν όλη την ώρα αν αυτό τους επιτρέπεται, όλοι το κάνουμε. Όλοι έχουμε σώματα, δεν έχουμε; Έχασα κάτι;
Ειλικρινά, αυτό που συμβαίνει είναι ότι, όταν τα παιδιά μεγαλώνουν, τα εκπαιδεύουμε προοδευτικά από τη μέση και πάνω. Και επικεντρωνόμαστε στο κεφάλι τους. Και ελαφρώς προς τη μία μεριά.
Εάν συνέβαινε να επισκεφτείτε την εκπαίδευση, σαν εξωγήινος, και να ρωτήσετε: «Πού χρησιμεύει αυτό: η δημόσια εκπαίδευση;» Νομίζω ότι θα καταλήγατε - αν βλέπατε το αποτέλεσμα, ποιος πραγματικά ωφελείται από αυτό, ποιος κάνει όλα αυτά που πρέπει, ποιος παίρνει όλους τους πόντους, ποιοι είναι οι νικητές - νομίζω ότι θα καταλήγατε στο ότι ο συνολικός σκοπός της δημόσιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο είναι το να παράγει καθηγητές πανεπιστημίου. Αυτό δεν είναι;
Αυτοί είναι οι άνθρωποι που βγαίνουν από την κορυφή. Και ήμουν κι εγώ ένας από αυτούς, ορίστε λοιπόν.
Συμπαθώ τους καθηγητές πανεπιστημίου, αλλά ξέρετε, δεν θα έπρεπε να τους θεωρούμε σαν το υψηλότερο δείγμα ανθρώπινου επιτεύγματος. Είναι απλά μια μορφή ζωής, άλλη μία μορφή ζωής.
Αλλά είναι μάλλον περίεργοι και το λέω γιατί τους συμπαθώ. Υπάρχει κάτι περίεργο σχετικά με τους καθηγητές από την εμπειρία μου - όχι όλοι τους, αλλά τυπικά - ζουν μέσα στο κεφάλι τους. Ζουν εκεί πάνω και ελαφρώς προς τη μία πλευρά. Έχουν αποσυνδεθεί από το σώμα τους, με την κυριολεκτική σημασία. Βλέπουν το σώμα τους σαν ένα μέσο μεταφοράς για το κεφάλι τους, έτσι δεν είναι; Είναι ένας τρόπος να πηγαίνουν το κεφάλι τους σε συναντήσεις.
Αν θέλετε πραγματική απόδειξη εξωσωματικής εμπειρίας, παρεμπιπτόντως, πηγαίνετε σε ένα συνέδριο υψηλόβαθμων ακαδημαϊκών, και εμφανιστείτε στη ντίσκο την τελευταία νύχτα. Και εκεί θα το δείτε, μεγάλοι άντρες και γυναίκες να λικνίζονται ανεξέλεγκτα, εκτός ρυθμού, περιμένοντας να τελειώσει, ώστε να γυρίσουν σπίτι και να γράψουν μια μελέτη πάνω σε αυτό.
Το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι στοιχειοθετημένο στην ιδέα της ακαδημαϊκής ικανότητας. Και υπάρχει λόγος γι' αυτό. Το όλο σύστημα εφευρέθηκε-στον κόσμο δεν υπήρχαν στην πραγματικότητα δημόσια συστήματα εκπαίδευσης πριν το 19ο αιώνα. Όλα σχεδιάστηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες της βιομηχανοποίησης.
Έτσι η ιεραρχία έχει τις ρίζες της σε δύο ιδέες.
Η πρώτη είναι ότι τα πιο χρήσιμα μαθήματα για την εύρεση εργασίας είναι στην κορυφή. Σας οδήγησαν, πιθανότατα, μακριά από κάποια πράγματα στο σχολείο, όταν ήσασταν παιδιά, πράγματα που σας άρεσαν, με τη δικαιολογία ότι δεν θα βρίσκατε ποτέ δουλειά κάνοντας αυτά, σωστά; Μην κάνεις μουσική, δεν πρόκειται να γίνεις μουσικός. Μην κάνεις την τέχνη, δεν θα γίνεις καλλιτέχνης. Καλοπροαίρετες συμβουλές - σήμερα προφανώς λανθασμένες. Ολόκληρος ο κόσμος κατακλύζεται από μια επανάσταση.
Και η δεύτερη, είναι η ακαδημαϊκή ικανότητα, η οποία έχει πραγματικά καταλήξει να κυριαρχεί στην άποψη που έχουμε για την εξυπνάδα, διότι τα πανεπιστήμια σχεδίασαν το σύστημα καθ' ομοίωσή τους. Αν το σκεφτείτε, όλο το σύστημα της δημόσιας εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο είναι μια παρατεταμένη διαδικασία εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Με συνέπεια πολλοί, εξαιρετικά ταλαντούχοι, ευφυείς, δημιουργικοί άνθρωποι να νομίζουν πως δεν είναι, επειδή αυτό στο οποίο ήταν καλοί στο σχολείο δεν είχε αξία, ή στιγματιζόταν. Νομίζω πως δεν μας παίρνει να συνεχίσουμε κατά τον ίδιο τρόπο.
Στα επόμενα 30 χρόνια κατά την UNESCO, περισσότεροι άνθρωποι θα αποφοιτούν από την εκπαίδευση σε όλο τον κόσμο, από την αρχή των ιστορικών χρόνων. Περισσότεροι άνθρωποι, και αυτό σε συνδυασμό με όλα όσα συζητήσαμε - την τεχνολογία και το πώς αυτή επιδρά στην εργασία, τη δημογραφία και την τεράστια πληθυσμιακή έκρηξη. Ξαφνικά τα πτυχία δεν θα αξίζουν τίποτα. Δεν είναι αλήθεια; Όταν ήμουν μαθητής, αν είχες πτυχίο, είχες και δουλειά. Εάν δεν είχες δουλειά ήταν επειδή δεν ήθελες να έχεις. Κι εγώ δεν ήθελα, για να είμαι ειλικρινής. Αλλά τώρα παιδιά με πτυχία, συχνά γυρίζουν σπίτι να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια, γιατί χρειάζεσαι μεταπτυχιακό, εκεί που πριν χρειαζόσουν πτυχίο και τώρα χρειάζεσαι διδακτορικό εκεί που πριν χρειαζόσουν το άλλο. Είναι μια διαδικασία ακαδημαϊκού πληθωρισμού. Φανερώνει ότι ολόκληρη η δομή της εκπαίδευσης σείεται κάτω από τα πόδια μας.
Πρέπει να ξανασκεφτούμε ριζικά την άποψη που έχουμε για την ευφυΐα.
Ξέρουμε τρία πράγματα γι' αυτή. Πρώτον ποικίλει. Σκεφτόμαστε τον κόσμο με όλους τους τρόπους που τον βιώνουμε. Σκεφτόμαστε οπτικά, ηχητικά, κιναισθητικά. Σκεφτόμαστε με αφηρημένους όρους, με κίνηση.
Δεύτερον, η ευφυΐα είναι δυναμική. Αν κοιτάξετε τις αλληλεπιδράσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου, όπως ακούσαμε χθες σε μια σειρά παρουσιάσεων, η ευφυΐα είναι υπέροχα διαδραστική. Ο εγκέφαλος δεν χωρίζεται σε διαμερίσματα. Στην πραγματικότητα, η δημιουργικότητα - την οποία ορίζω σαν τη διαδικασία του να έχεις πρωτότυπες ιδέες που έχουν αξία - συχνά έρχεται μέσω της αλληλεπίδρασης διαφορετικών τρόπων θεώρησης των πραγμάτων.
Στον εγκέφαλο, επί τη ευκαιρία, υπάρχει μία δεσμίδα νευρώνων που ενώνει τα δύο μισά του εγκεφάλου και ονομάζεται Μεσολόβιο. Έχει μεγαλύτερο πάχος στις γυναίκες. Συνεχίζοντας αυτά που είπε η Έλεν χθες, νομίζω πως αυτός είναι ο λόγος που οι γυναίκες είναι καλές στο να κάνουν διαφορετικά πράγματα ταυτόχρονα. Διότι είσαστε, έτσι δεν είναι; Υπάρχει μεγάλη έρευνα, αλλά το ξέρω από την προσωπική μου ζωή. Όταν η γυναίκα μου μαγειρεύει ένα γεύμα στο σπίτι - το οποίο δε συμβαίνει συχνά, ευτυχώς. Αλλά ξέρετε - όχι είναι καλή σε κάποια πράγματα - αλλά όταν εκείνη μαγειρεύει, μιλάει με ανθρώπους στο τηλέφωνο, μιλάει με τα παιδιά, βάφει το ταβάνι, κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς. Όταν εγώ μαγειρεύω, η πόρτα είναι κλειστή, τα παιδιά είναι έξω, το τηλέφωνο είναι στη βάση του κι αν εκείνη μπει μέσα ενοχλούμαι. Λέω: «Τέρυ, σε παρακαλώ, προσπαθώ να τηγανίσω ένα αυγό. Κάνε μου τη χάρη». Ξέρετε αυτό το παλιό φιλοσοφικό ρητό: Αν ένα δέντρο πέσει στο δάσος και κανένας δεν το ακούσει, συνέβη ή όχι; Θυμάστε εκείνη τη γέρικη καστανιά; Είδα ένα ωραίο μπλουζάκι, πρόσφατα, που έγραφε: «Αν ένας άντρας πει φωναχτά τη γνώμη του στο δάσος, και καμία γυναίκα δεν τον ακούσει, είναι ακόμα λάθος;»
Και το τρίτο πράγμα σχετικά με την ευφυΐα είναι ότι ξεχωρίζει. Γράφω τώρα ένα καινούριο βιβλίο που λέγεται: «Επιφοίτηση» και βασίζεται σε μια σειρά συνεντεύξεων με ανθρώπους για το πώς ανακάλυψαν το ταλέντο τους. Είμαι γοητευμένος από το πώς οι άνθρωποι έφτασαν εκεί. Παρακινήθηκα από μια συζήτηση που είχα με μια υπέροχη γυναίκα, την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν ακούσει ποτέ, λέγεται Τζίλιαν Λιν, την έχετε ακούσει; Κάποιοι την έχουν. Είναι χορογράφος και όλοι ξέρουν τη δουλειά της. Έκανε τις «Γάτες» και «Το Φάντασμα της Όπερας» Είναι καταπληκτική. Ήμουν στο συμβούλιο του Βασιλικού Μπαλέτου στην Αγγλία, όπως βλέπετε. Τέλος πάντων, η Τζίλιαν κι εγώ γευματίσαμε και τη ρώτησα: «Τζίλιαν, πώς και έγινες χορεύτρια;» Και μου απάντησε οτι ήταν ενδιαφέρον, όταν ήταν στο σχολείο, ήταν πραγματικά σε απελπιστική κατάσταση. Και το σχολείο, τη δεκαετία του 30, έγραψε στους γονείς της και τους είπε:«Πιστεύουμε ότι η Τζίλιαν έχει μαθησιακά προβλήματα». Δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί, ήταν νευρική. Νομίζω ότι τώρα θα έλεγαν πως έχει το σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Σωστά; Αλλά ήταν τη δεκαετία του 30 και αυτό το σύνδρομο δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί. Δεν ήταν διαθέσιμη ασθένεια. Ο κόσμος δεν ήξερε ότι μπορούσες να το πάθεις αυτό.
Τέλος πάντων, πήγε να δει κάποιον ειδικό. Έτσι βρέθηκε σε αυτό το δωμάτιο με επένδυση βελανιδιάς και καθόταν εκεί με τη μητέρα της, και την οδήγησαν να καθίσει σε μια καρέκλα στο βάθος. Καθόταν εκεί, πάνω στα χέρια της για 20 λεπτά ενώ αυτός ο άντρας μιλούσε με τη μητέρα της για τα προβλήματα που είχε η Τζίλιαν στο σχολείο. Και στο τέλος - επειδή ενοχλούσε τους άλλους, πήγαινε τις εργασίες της πάντα αργά κλπ, ένα οκτάχρονο κοριτσάκι - στο τέλος ο γιατρός πήγε και κάθισε δίπλα στη Τζίλιαν και της είπε: «Τζίλιαν, άκουσα όλα αυτά που μου είπε η μητέρα σου και θα ήθελα να της μιλήσω ιδιαιτέρως». Της είπε: «Περίμενε εδώ, θα γυρίσουμε, δε θ' αργήσουμε». και έφυγαν αφήνοντάς την πίσω. Αλλά βγαίνοντας από το δωμάτιο, άνοιξε το ραδιόφωνο που ήταν πάνω στο γραφείο του. Και όταν βγήκαν, είπε στη μητέρα της: «Απλά κάτσε και παρακολούθησέ τη». Και μόλις έφυγαν από το δωμάτιο, μου είπε ότι πετάχτηκε όρθια και κουνιόταν στο ρυθμό της μουσικής. Την παρακολούθησαν για λίγα λεπτά και μετά γύρισε στη μητέρα της και της είπε: «Κυρία Λιν, η Τζίλιαν δεν είναι άρρωστη, είναι χορεύτρια. Πηγαίνετέ τη σε μία σχολή χορού».
Τη ρώτησα: «Τι έγινε τελικά;» Μου είπε: «Το έκανε. Δεν μπορώ να σου περιγράψω τι υπέροχα που ήταν. Μπήκαμε στο δωμάτιο και ήταν γεμάτο με ανθρώπους σαν κι εμένα. Ανθρώπους που δεν μπορούσαν να σταθούν ακίνητοι. Ανθρώπους που έπρεπε να κινηθούν για να σκεφτούν». Έκαναν μπαλέτο, κλακέτες, τζαζ, μοντέρνο χορό, σύγχρονο χορό. Τελικά έδωσε εξετάσεις για τη Βασιλική Σχολή Μπαλέτου, έγινε σολίστας, είχε μια θαυμάσια καριέρα στο Βασιλικό Μπαλέτο. Αποφοίτησε από τη Βασιλική Σχολή και ίδρυσε τη δική της εταιρία, το Θίασο Χορού της Τζίλιαν Λιν και γνώρισε τον Άντριου Λόιντ Γουέμπερ.Ήταν υπεύθυνη για κάποιες από τις πιο επιτυχημένες θεατρικές παραγωγές στην ιστορία, έδωσε χαρά σε εκατομμύρια ανθρώπους, και είναι πολυεκατομμυριούχος. Κάποιος άλλος μπορεί να της έδινε φάρμακα και να της έλεγε να ηρεμήσει.
Τώρα νομίζω οτι καταλήγουμε στο εξής: Ο Αλ Γκορ μίλησε τις προάλλες σχετικά με την οικολογία, και την επανάσταση που ξεκίνησε από τη Ρέιτσελ Κάρσον. Πιστεύω ότι η μοναδική μας ελπίδα για το μέλλον είναι να υιοθετήσουμε μία νέα ιδεολογία για την ανθρώπινη οικολογία, όπου να ανασχηματίσουμε την αντίληψή μας για τον πλούτο των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει σμιλεύσει τα μυαλά μας με τον τρόπο που εμείς σμιλεύουμε τη Γη: για μια συγκεκριμένη χρήση. Και δεν θα μας χρησιμεύσει για το μέλλον. Πρέπει να ξανασκεφτούμε τις θεμελιώδεις αρχές με τις οποίες εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας. Υπήρχε ένα θαυμάσιο ρητό του Τζόνας Σαλκ, ο οποίος είπε: «Αν όλα τα έντομα εξαφανίζονταν από τη Γη, μέσα σε 50 χρόνια όλη η ζωή στον πλανήτη θα τέλειωνε. Αν το ανθρώπινο είδος εξαφανιζόταν από τη Γη, μέσα σε 50 χρόνια όλες οι μορφές ζωής θα ευδοκιμούσαν». Και έχει δίκιο.
Αυτό που γιορτάζει το TED είναι το δώρο της ανθρώπινης φαντασίας. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί να χρησιμοποιούμε αυτό το δώρο με σοφία, και να αποτρέπουμε κάποια από τα σενάρια που συζητήσαμε.
Και ο μόνος τρόπος να το κάνουμε αυτό, είναι να αναγνωρίσουμε τις δημιουργικές μας ικανότητες για τον πλούτο που διαθέτουν, και τα παιδιά μας για την ελπίδα που είναι. Στόχος μας είναι να εκπαιδεύσουμε την ολότητά τους, ώστε να αντιμετωπίσουν το μέλλον.
Παρεμπιπτόντως, μπορεί εμείς να μην δούμε αυτό το μέλλον αλλά εκείνα θα το δουν. Δουλειά μας είναι να τα βοηθήσουμε να κερδίσουν κάτι από αυτό.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Μου το έστειλε σήμερα η Εύα. Δεν το είχα ξαναδεί. Είναι απο το 2007, τουλάχιστον. Πόση δύναμη εχει η υπογραφή σου; Διαβασα καποτε στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Αμνηστίας τα λόγια ενός πολιτικού κρατουμενου που ελεγε πως μετα τις πολλες υπογραφες που μαζευτηκαν για να την υπεράσπισή του, οι δεσμοφύλακες τον αντιμετώπιζαν με σεβασμό. Δεν ήταν λίγο. Θυμάμαι τον παππού μου, εξόριστο και πολιτικό κρατούμενο είκοσι χρόνια σχεδόν (πάντα η Ιωάννα με "σώζει" στα χρόνια), να λεει πόσο κουραγιο, σε δύσκολες στιγμές, έπαιρναν κρατούμενοι απο την συμπαρασταση τόσων ανθρώπων που υπεγραφαν σε Ελλαδα και εξωτερικό για εκείνους. Άνθρωποι που δεν θα συναντούσαν ποτε, αλλα ήταν μαζί τους. Και αυτή η συμπαρασταση είναι σπουδαία υπόθεση. Καμια φορα μπορεί και ζωής.
Συνήθως, να σου πω την αλήθεια δεν υπογραφω σε όλες τις καμπανιες, τις μισες από αυτες που θελουν οπωσδήποτε την υπογραφή μου τις θεωρώ μούφες και εναν καλό τρόπο να κανουν καποιοι το κομματι τους, να έχουν καποιοι μια υπαρκτή ηλεκτρονική διευθυνση και να με τσακιζουν στα διαφημιστικά μηνύματα ή να με πουλάνε σε μια ωραιότατη βαση δεδομενων, αλλα στης Διεθνούς Αμνηστίας τις καμπάνιες υπογραφω με όλη μου την καρδια.
Για τους παραπάνω λόγους και γιατί νιώθω βαθιά υποχρέωση.
Είμαι τυχερή, ετυχε να γεννηθώ σε αυτό το κομμάτι της γης και μπορώ να το κάνω, αν είχα γεννηθεί αλλού θα ήθελα να το κανει άλλος για μενα.
Ενας χαρούμενος ρυθμός μετα τα τεσσερα μάλλον μελαγχολικά της προηγούμενης αναρτησης νομίζω είναι ό,τι πρέπει... Είπαμε, κάθε μερα είναι μια καινούρια μερα. Μεταξύ μας, δεν γίνεται να είσαι πάντα και μόνο χαρούμενος, εχει και ζορικες μερες η ζωή μας. Από την άλλη, το ξερω καλά πως ό,τι κι αν εχω η γνωστή αισιοδοξία άλλες φορες αμεσως, άλλες παλι αργεί λίγο, ξαναπαίρνει το πάνω χερι, οπότε μην ανησυχείτε... Αυτό κυρίως για την Άννα, τον Ανδρεα και την Ελενη που μου έστειλαν mail, ευχαριστώ παιδιά, όλα καλά.
Το τραγούδι λοιπόν. Αφιερωμενο εξαιρετικά στον Αναστάσιο που το χαρισε στην καλημεροπαρέα κι ετσι το γνωρίσαμε όλοι.
Αναστάσιε, vielen dank!
Αααα, τωρα, θα στείλω πολλά πολλά φιλιά σε τρία ξεχωριστα κορίτσια. Γεννήθηκαν προχθες, η υπέροχη μαμά τους είναι η φίλη μου η Έλλη και τυχερός μπαμπάς ο Δημήτρης που εχει τεσσερις γυναίκες στο σπίτι, πια! Κορίτσια, καλώς ήρθατε, ανυπομονώ να σας δω απο κοντα, όσο πιο γρήγορα γίνεται. Και το "χρυσαλιφούρφουρο" θα είναι ενα απο τα τραγούδια που θα σας μαθουμε, εννοείται...
Μια φωτογραφία για να ζηλεψετε, να θαυμάσετε, να πάρετε μια ιδεα απο τα νερα όπου κολύμπησε η Δανάη στον διάπλου του Γιβραλταρ. Μια πρωτη φωτογραφία...
Και για το τελος, να πού θα πάμε την Κυριακή! Εγώ θα είμαι εκεί και το Σάββατο το βραδυ, αν όλα βολέψουν. Παιδια Εν Δρασει και... ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΥ ΕΝΟΧΛΕΙΤΕ* Φεστιβάλ Τέχνης και Πολιτισμού στο Πάρκο του Ξαρχάκου Το ραντεβού της Καλημεροπαρέας είναι την Κυριακή στις 12 το μεσημέρι, με τα παιδια μας φυσικά...να σου πω την αλήθεια μια χαρα θα είναι και για το παιδί που κρύβει ο καθένας μέσα του, είμαι σίγουρη! Μην ξεχασετε μετα τις 2 θα κανουμε και πικ νικ, εκεί, στο παρκο του Ξαρχακου, ενα απο τα πιο κεντρικά και αναξιοποίητα παρκα της Θεσσαλονίκης, ο καθείς και το φαγητό του λοιπόν...
Το είχα σε εκκρεμότητα πολλές μέρες. Όλο έλεγα, αυριο θα το κάνω. Μετα, παει, ξεχαστηκα εντελώς... Μου το ξαναθύμησε ο nikiplos, για την ακρίβεια με εκανε να συνειδητοποιήσω ότι ήμουν η τελευταία πια που δεν ειχα παίξει στο παιχνίδι που με είχε προσκαλεσει μαζί με άλλους συνblogger η roadartist. Ε, λέω, έστω και τωρα... Τι πρεπει να κανω, είπαμε; Να διαλεξω τεσσερα τραγούδια των οποίων οι στίχοι περιγραφουν, διηγούνται, μιλάνε για μια ιστορία; Δεν είναι δύσκολο να βρω τεσσερα τραγούδια, να διαλεξω μόνο τεσσερα, αυτό είναι δύσκολο. Είπα θα το κάνω, το έκανα. Ιδού.
"Μαύρο Κυπαρίσσι" λόγια του Μιχάλη Γκανά, μουσική Ara Dinkjian. Με τη φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτακη. Γιατί με συγκινεί αυτή η ιστορία; Νομίζω για τον ίδιο λόγο που εμεινα βουβη, σαν να εβλεπα σε ταινία μπροστα μου όλα τα πρόσωπα και ό,τι έζησαν, όταν πρωτοάκουσα τον "Μενούση" και ήμουν πολύ μικρή, ούτε καν στο δημοτικό. Οι στίχοι του τραγουδιού είναι ουσιαστικά μια διασκευή ενός ποιήματος του Μίλτου Σαχτούρη :"Ο νεκρός της ζωής μας Ιωάννης Βενιαμίν δ'Αρκόζι". Το ποίημα ήταν αφιερωμένο στον Νίκο Εγγονόπουλο και είναι αυτό "Ο Ιωάννης Βενιαμίν δ’ Αρκόζι που πέθανε – εν ζωή – και αναστήθηκε μόλις νυχτώνει κάθε βράδυ σφάζει τα κοπάδια του – γίδια βόδια και πρόβατα πολλά – πνίγει όλα τα πουλιά του αδειάζει τα ποτάμια του και πάνω στον κατάμαυρο σταυρό που ’χει στημένο καταμεσίς στο δωμάτιό του σταυρώνει την αγαπημένη του. Ύστερα κάθεται μπρος στ’ ανοιχτό παράθυρο καπνίζοντας την πίπα του φτωχός και δακρυσμένος και σκέφτεται να’χε κι αυτός κοπάδια βόδια γίδια και πρόβατα πολλά να ’χε ποτάμια με γρήγορα ολοκάθαρα νερά να θαύμαζε κι αυτός το φτερούγισμα των πουλιών να χαίρονταν κι αυτός τη ζεστή ανάσα της γυναίκας"
Οι στίχοι του Γκανά: "Ήταν μια φορά ένας άνθρωπος ήσυχος πολύ και ξαρμάτωτος Είχε σπίτια και λιβάδια και κοπάδια και σκυλιά κι ένα δίχτυ που 'πιανε πουλιά Είχε κρύα βρύση στον κήπο του μαύρο κυπαρίσσι στον ύπνο του Μια γυναίκα αγαπούσε που τραγούδαγε συχνά και μιλούσε πάντα σιγανά Δεν κατάλαβε πως την έσφαξε κι ό,τι αγαπούσε το έκαψε, τα λιβάδια, τα κοπάδια, τα τραγούδια, τα φιλιά και κανείς δεν έβγαλε μιλιά. Στάθηκε μπροστά στα χαλάσματα κι έβαλε Θεέ μου τα κλάματα -Να 'χα σπίτι και γυναίκα και κοπάδια και σκυλιά... κι ύστερα τον πήραν τα πουλιά."
"Eleanor Rigby". Οι Beatles είναι το αγαπημενο μου συγκρότημα. Όχι σχεδόν, απόλυτα άλλαξαν τον μεσα μουσικό μου κόσμο, μου έμαθαν να ακούω μουσική. Ακόμα το κάνουν. Το τραγούδι αυτό είναι απο τα πιο αγαπημένα μου. "Ah, look at all the lonely people...". Η Ελεονόρα Ρίγκμπι, ο πατήρ ΜακΚένζυ, οι μοναχικές ζωές τους.
Elliott Smith. Από μία ταινία τον γνώρισα. "Good Will Hunting", του Gus Van Sant. Εκεί πρωτοάκουσα το "Between The Bars". Μια μικρή ιστορία αγαπης. Με όλα όσα πρεπει. Ενα αγόρι, ενα κορίτσι, δεν ξερουν αν αγαπηθηκαν για παντα ή για λίγο, το ξερεις ποτε από την αρχή; βλεμματα, αστέρια, ενα φιλί. Έγραψε μερικά από τα πιο τρυφερά, μελαγχολικά τραγούδια που άκουσα ποτέ και αγάπησα πολύ. "... Drink up baby, look at the stars I'll kiss you again between the bars..."
"Ο άνθρωπος του κάβου" Λόγια, μουσική και τραγούδισμα, Χαρις Αλεξίου θυμάσαι την ιστορία του Βενέζη για εναν φαροφύλακα που ζούσε με τους δυο γλάρους του; Εχεις διαβασει μήπως ενα απο τα αγαπημενα μου βιβλία, το "Οι Τεσσερις Κήποι" του Αριστείδη Αντονά; Σαν συγγενείς μου φαίνονται τα τρια αυτα. Μπορεί να είναι ιδεα μου, αλλα...
Λοιπόν, τώρα μόλις το συνειδητοποίησα! Κοινωνική, κοινωνική, τα τραγούδια που διαλεξα μιλάνε για μοναχικούς ανθρώπους. Περίεργο μου φαίνεται. Μπορεί και να μην είναι, όμως. Τι να σου πω... Τώρα πάντως πίσω δεν τα παίρνω. Αυτα διάλεξα, κάποιο λόγο θα είχα, τον ξερω δεν τον ξερω...
Σαββίνα, τα κατάφερε η Δανάη. Κολύμπησε μεχρι την Αφρική. Τα ξεπέρασε και τα κύματα και το κρύο και τα ρεύματα. Και το πιστευεις; Κάποια στιγμή εκεί που κολυμπούσε απο κάτω ηταν ένας καρχαρίας! Καλά μαμά, εσύ θα μπορούσες; Όχι, μωρό μου, δεν θα μπορούσα...
Το απόγευμα, μιλώντας στο τηλέφωνο με τον Παντελή, την Kωνσταντινιά και το φοβερό κορίτσι, την Δανάη, ένιωθα την ένταση και τη χαρα τους. Όταν καποια στιγμή είπα στη Δανάη πόσο πολύ τη θαυμάζω για αυτό που έβαλε στόχο και τα καταφερε μου είπε, τωρα ελπίζω να το θυμάμαι καλά και να το είπε έτσι, με μενα μην είσαι και ποτε σίγουρη.... όλα στο μυαλό είναι. Με εκανε να την θαυμάσω πιο πολύ. Σκέψου, θα περνάει τωρα απο εκεί με το αεροπλάνο και θα μπορεί να σκεφτεται, αυτό το πέρασα, κολυμπώντας. Τα κατάφερα. Σπουδαία υπόθεση.
Τι σχετικός που είναι ο χρόνος, μου έλεγε σήμερα η Βαγγελίτσα στη ΧΕΝ, που πήγα να παρω το βραδυ τη Σαββίνα απο το μάθημα του πιάνου της. Το ελαφίνι, περνώντας σήμερα απο το καλημερόσπιτο, αφήνοντας τις ευχες για την Δανάη, μου έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσω το δικό της blog. Μπαίνοντας λοιπόν στο "σπίτι" της, το πρωτο που με υποδεχτηκε ήταν αυτό το ποίημα: "Ο Xρόνος είναι πολύ αργός για όσους περιμένουν, πολύ γρήγορος για όσους φοβούνται, πολύ μακρύς για όσους υποφέρουν, πολύ σύντομος για όσους χαίρονται και αιώνιος για όσους αγαπούν." Henry Van Dyke
Κόλλησα. Ο χρόνος που περασε, που περνάει, που έρχεται, όπως τον ζει και τον αισθανεται ο καθενας. Σχετικός και απόλυτα αντικειμενικός την ίδια ακριβώς στιγμή.
Νίκιπλε, δεν θα προλάβω σήμερα να παίξω... Αύριο, ελπίζω. Αναστάση, ευχαριστώ για το τραγούδι. Αυτό αυριο, στην εκπομπή, σίγουρα. Αύριο θα σας πω και πού μπορούμε να κανονίσουμε να πάμε την Κυριακή, μάλλον θα είναι και η τελευταία μας καλημεροσυνάντηση πριν έρθουν οι καλοκαιρινές εξορμήσεις και σας σκορπίσουν.
Βγαίνω στο μπαλκόνι. Το καινούριο λουλούδι, μια άσπρη ανθισμενη γλαδιόλα βγαίνει απο τα κάγκελα, ετοιμαζόταν μερες, τα καταφερε σήμερα. Η επόμενη μερα των εκλογών, κάτω στο δρόμο άπειρες θεσεις παρκινγκ, αυτό για τη γειτονιά μου είναι σκηνικό δεκαπενταυγουστου. Χθες βραδυ στα τηλεοπτικά πάνελ, άλλοι ζεματισμενοι, άλλοι αμετροεπείς, αλλοι στον κόσμο τους, λίγοι ψύχραιμοι και σοβαροί. Πάντα λίγοι είναι οι σοβαροί και οι ψύχραιμοι. Παντού. Χθες βραδυ μου τηλεφώνησε απο την Ταρίφα, εκεί στο Γιβραλταρ, η Κωνσταντινιά. Είναι εκεί με τον Μιχάλη της εννοείται, και τον ξάδελφο Παντελή. Εκεί και η Δανάη Μενεξιάδη, η πρώτη ελληνιδα κολυμβήτρια που παίρνει μέρος στον διάπλου του Γιβραλταρ, 16 χλμ από την Ταρίφα στο Μαρόκο. Σε ευθεία είναι 16 χλμ, τα πραγματα δεν είναι τόσο... απλα όμως. Θερμοκρασίες χαμηλές, 16-21 βαθμούς, ισχυρα ρεύματα, υψηλά κύματα, ε...και καρχαρίες...κάνουν την διαδρομή πολύ πιο δύσκολη και περιπετειώδη απ' ό,σο μπορούμε να φανταστούμε. Μιλήσαμε με τη Δανάη χθες το βραδυ. Ο διάπλους ήταν να γίνει σήμερα, τελικά θα γίνει αύριο, σήμερα δεν το επετρεψε ο καιρός. Αυριο λοιπόν, αν όλα πάνε καλά με τον καιρό, τετοια ώρα η Δανάη θα είναι στο νερό, στα νερα που ενώνουν δυο κόσμους. Καλό κουραγιο κορίτσι! Ακροάτρια του 958, φανατική των Διαμαντιών, όταν με το καλό επιστρεψει θα εχει να μας πει σίγουρα παρα πολλά! Κωνσταντινιά, ελπίζω να εχεις και πλήρες φωτογραφικό ρεπορταζ!(Χμ, πριν λίγα λεπτα μου είπε ότι θα είναι μαλλον σε ενα απο τα δύο σκάφη που θα ακολουθούν το κορίτσι μας σε όλη τη διαδρομή...)
Μέσα σε μια μέρα. Καινούρια εποχή. Καλοκαίρι. Νέα, δύσκολα, ζόρι και αισιοδοξία, άγχος και ηρεμία, φόβος και ψυχραιμία, αντοχή και αδυναμία, συγκίνηση, συναντησεις, να ανεβαίνεις μια σκαλα που εχεις να ανεβεις πολλά χρόνια, λόγια, φίλοι, γέλια, μικρες και μεγαλες αγαπες, αστεία, να με πειραζει ο μεγαλος, να μου λεει η μικρή "μαμά, ξέρεις τι είναι το μωβ; ροζ με ατύχημα..." και να γελαμε, μικρες χαρες στη μεγαλη μας ζωή. Και να είναι καλά, αυτό πρώτα και πρώτο απ'όλα, αυτό έχει σημασία. Στην Αγγελάκη κάθε πρωί οι φλαμουριές μοσχομυρίζουν και με πάνε αλλού. Το πρωί - χθες πρεπει να πω μάλλον, ε; -έκοψα ενα κλαδί να το εχω δίπλα μου την ώρα της εκπομπής. Θελω να μαζεψω επιτελους τα χαλιά, να χορεψουμε στο πατωμα, να αδειασω το σπιτι απ'όλα που με πνίγουν, να ανοίξω τα παραθυρα να μπει ο ήλιος.
